Moeten kinderen gevaccineerd worden tegen de griep?

nieuws

Er gaan wereldwijd steeds meer stemmen op om ook (jonge) kinderen tegen griep te vaccineren. In de Verenigde Staten wordt al sinds 2004 aanbevolen om alle kinderen vanaf de leeftijd van zes maanden tot 18 jaar tegen griep te vaccineren. Ook in een aantal Europese landen, zoals Oostenrijk, Finland, Estland en Slovenië geldt dit advies. In Engeland worden kinderen van 2 en 3 jaar gratis gevaccineerd tegen de griep. In de komende jaren wordt deze vaccinatie uitgebreid tot kinderen tot en met 17 jaar.

In België en Nederland) wordt de griepvaccinatie enkel ten zeerste aanbevolen voor kinderen vanaf de leeftijd van 6 maanden met een chronische aandoening:

een hartziekte
een longziekte zoals ernstig astma of COPD
een lever- of nierziekte
diabetes
een chronische spierziekte
verminderde weerstand door andere ziekten of door een medische behandeling
kinderen tussen 6 maanden en 18 jaar die een langdurige aspirinebehandeling ondergaan

https://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&;art_id=14264">Toch zou de vaccinatie van alle kinderen een geslaagde strategie zijn, zo bleek uit onderzoek van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) uitgevoerd door de Universiteit Antwerpen.

Kinderen tegen de griep vaccineren is even kostenefficiënt als andere kindervaccinaties, op voorwaarde dat de kosten van de vaccinatie met minstens een kwart dalen. Dat kan volgens het KCE door de vaccinatie te regelen via het Centrum voor Leerlingenbegeleiding of via Kind & Gezin, en door een prijsdaling van het vaccin.
Vaccinatie van kinderen heeft niet alleen tot doel om de kinderen zelf te beschermen. Omdat kinderen een belangrijke bron zijn voor verspreiding van het griepvirus, zou vaccinatie ervoor kunnen zorgen dat ook volwassenen minder snel griep oplopen.

We zetten hier de pro’s en contra’s van griepvaccinatie van gezonde kinderen op een rijtje. Zo kan je zelf beslissen of je je kinderen wil laten vaccineren.

Waarom je kinderen vaccineren tegen de griep?

Vaccinatie is de enige doeltreffende manier om mensen tegen griep te beschermen.
Jonge kinderen (- 2 jaar) lopen het grootste risico om griep te krijgen. Hun afweersysteem is nog in volle ontwikkeling en ze zijn nog niet of zelden in aanraking gekomen met het griepvirus. Bovendien besmetten zij elkaar in de kinderopvang, op school, enzovoort. Tijdens een griepepidemie krijgt naar schatting 30 tot 45% van de schoolgaande jeugd en crèchekinderen griep, maar dat varieert sterk van jaar tot jaar. Ruim een kwart van alle griepgevallen betreffen kinderen jonger dan 14 jaar. Naast het feit dat je kind erg ziek kan zijn en niet naar de kinderopvang of naar school kan, zorgt dat ook voor werkverlet.
Griep is gevaarlijk voor (jonge) kinderen. De meeste complicaties (bv. longontsteking, middenoorontsteking, pseudokroep, koortsstuipen) en de hoogste aantallen ziekenhuisopnamen als gevolg van griep doen zich voor bij kinderen jonger dan 5 jaar, en vooral dan kinderen beneden 2 jaar. Dat geldt zeker voor kinderen met chronische gezondheidsproblemen zoals astma, diabetes, een hart- of longziekte en neurologische aandoeningen (bv. epilepsie). Voor hen wordt de griepvaccinatie in ons land dan ook ten zeerste aanbevolen. Ongeveer 40% van de kinderen jonger dan 3 jaar met griep krijgt een middenoorontsteking, zo bleek uit een studie in Finland. Ruim 50% van de mensen die tijdens een griepepidemie in het ziekenhuis worden opgenomen voor griep, zijn jonger dan 15 jaar. Bij de ziekenhuisopnames voor een longontsteking is ruim 20% jonger dan 5 jaar, zo blijkt uit gegevens van het KCE.
Kinderen zijn belangrijke verspreiders van het griepvirus. De zieke kinderen besmetten hun broertjes, zusjes, ouders en grootouders. Die verspreiden de griep weer via hun werk of andere bezigheden. Door kinderen te vaccineren kan de verdere verspreiding van het griepvirus worden tegengegaan. De kans dat gezinsgenoten besmet worden met de griep ligt twee keer hoger indien een van de gezinsleden jonger dan 18 jaar, is in vergelijking met gezinnen zonder kinderen. Als het griepvirus via jouw kind in het gezin ronddwarrelt, krijgt uiteindelijk tenminste 30% van de andere gezinsleden ook griep. In Engeland heeft men berekend dat de vaccinatie van kinderen elk jaar 2.000 overlijdens door griep en 11.000 ziekenhuisopnames kan voorkomen. In ons land berekende het KCE dat vaccineren van alle kinderen van 6 maanden tot 18 jaar (met een vaccindekking van 80%), elk jaar 300 bijkomende hospitalisaties en 70 overlijdens bij ouderen boven de 64 jaar zou voorkomen.
Vaccinatie kan pas vanaf de leeftijd van 6 maanden. Tijdens de eerste levensmaanden profiteert de zuigeling weliswaar nog ten dele van de moederlijke afweerstoffen. Omdat de zuigeling zelf niet kan gevaccineerd worden, wordt aangeraden dat zwangere vrouwen en iedereen die kleine kinderen verzorgt, zich laat vaccineren, zodat ze de ziekte niet kunnen overbrengen op de zuigeling. Vaccinatie tegen de griep tijdens de zwangerschap zorgt er niet alleen voor dat de moeder het kind niet kan besmetten. Het zorgt ook voor extra maternele afweerstoffen: zuigelingen van gevaccineerde moeders hebben de eerste zes maanden meer antistoffen tegen de griep dan deze van niet-gevaccineerde moeders. Vaccinatie tijdens de zwangerschap zou leiden tot een daling van griep bij zuigelingen met ca. 60% en een vermindering van luchtweginfecties met een derde.

Waarom je kinderen niet vaccineren tegen de griep?

De kans op (soms ernstige) complicaties bij griep is weliswaar groter bij jonge kinderen, maar griep is uiterst zelden dodelijk voor gezonde kinderen.
Ook met een vaccin kan je kind de griep krijgen. Maar het zal wel minder ziek zijn en het risico op complicaties is veel kleiner.
Je kind krijgt al zoveel prikken. Bovendien moet het griepvaccin elk jaar opnieuw toegediend worden. Kinderen beneden zes jaar die nog nooit een griepvaccin hebben gekregen, moeten bovendien twee prikken krijgen (met een maand tussen de eerste en de tweede prik, tweede dosis bij voorkeur vóór december). Anderzijds mag het griepvaccin samen met andere vaccins (bv. tegen mazelen-bof-rubella) worden toegediend. Er bestaat ook een vaccin dat via de neus wordt toegediend en dat pijnloos is. Dit vaccin werkt bij jonge kinderen ook beter dan het gewone in te spuiten vaccin. Dit vaccin is echter in België nog niet op de markt.
Het griepvaccin wordt niet terugbetaald voor kinderen. Het griepvaccin wordt alleen (gedeeltelijk) terugbetaald voor risicogroepen, waaronder zieke kinderen, maar niet voor gezonde kinderen.
Het griepvaccin kan bijwerkingen hebben. Bijwerkingen komen zelden voor, en zijn meestal niet ernstig. Het is mogelijk dat de plaats waar de prik gegeven werd (de bovenarm) een aantal dagen wat gezwollen en roder is. Het kan jeuken of wat pijnlijk zijn. Dit verdwijnt spontaan na een aantal dagen. Klachten als hoofdpijn en koorts zijn zeldzaam, maar kunnen voorkomen. Dit gebeurt dan vooral bij kinderen jonger dan 2 jaar die nog niet eerder met een griepvirus in aanraking zijn gekomen. Je kind kan echter geen griep krijgen van het griepvaccin.
Je kind is allergisch voor kippeneiwit. Het griepvaccin bevat minieme hoeveelheden eiwitten van kippeneieren (ovalbumine). Er bestaan tegenwoordig ook griepvaccins die geen kippeneiwit bevatten, maar die zijn in België nog niet op de markt. Ernstige allergische reacties op het griepvaccin komen echter uiterst zelden voor, zelfs bij mensen die eerder een anafylactische reactie hadden na contact met kippeneieren. Daarom wordt een allergie voor kippeneieren niet langer beschouwd als een reden om dit vaccin niet toe te dienen. Temeer daar kinderen met een allergie voor kippeneieren, vaak gevoeliger zijn voor de griep en ernstig ziek kunnen zijn. Bij kinderen die eerder een anafylactische reactie hebben gehad na contact met kippeneieren of na toediening van een vaccin, moet de toediening wel gebeuren in een hospitaalmilieu waar alle voorzieningen aanwezig zijn om eventueel tijdig te kunnen ingrijpen indien het toch een allergische reactie zou krijgen.