Waarom kunnen amandelen en abrikozenpitten giftig of zelfs dodelijk zijn?

dossier

Zoete amandelen zijn niet giftig en niet dodelijk. Het risico op vergiftiging geldt alleen voor bittere amandelen of abrikozenpitten. Deze bevatten een natuurlijke chemische stof: amygdaline. Tijdens de spijsvertering wordt deze stof omgezet in het gif cyanide. Wat zijn de symptomen van amandelvergiftiging? Wat zijn de doses die niet overschreden mogen worden?

Cyanide in bittere amandelen en abrikozenpitten

123-h-amandelmeel-06-20.jpg
Bittere amandelen en abrikozenpitten bevatten een stof genaamd amygdaline, een natuurlijke verbinding uit de cyanoglucosidefamilie. Deze stof komt vrij tijdens het kauwen. Wanneer het in contact komt met speeksel en spijsverteringssappen, wordt het omgezet in waterstofcyanide (HCN). Cyanide is een krachtig gif dat het vermogen van cellen om zuurstof te gebruiken kan verstoren, wat kan leiden tot celhypoxie en zelfs de dood in het geval van acute vergiftiging.

Welke soorten amandelen zijn gevaarlijk?

  • Zoete amandelen zijn de amandelen die we meestal eten. Ze zijn rijk aan heilzame voedingsstoffen, zoals onverzadigde vetzuren, vezels en vitamine E. Ze bevatten heel weinig amygdaline. Ze vormen geen gevaar. 
  • De zoete (dulcis) en bittere (amara) amandel lijken op elkaar, maar bittere amandelen zijn afkomstig van een andere variëteit, de wilde amandel. Hun smaak is bitter omdat ze een hoge dosis amygdaline bevatten. Ze worden meestal verkocht in de vorm van smaakstoffen voor gebak. Vers geconsumeerd kunnen ze symptomen van cyanidevergiftiging veroorzaken, vooral bij kinderen. 
  • De abrikozenpit is de pit binnenin de abrikoos, die vaak wordt gepromoot vanwege de vermeende gezondheidsvoordelen. De pit zou zelfs kankerwerende eigenschappen hebben. Dit is echter nooit wetenschappelijk bevestigd. Integendeel, abrikozenpitten bevatten grote hoeveelheden amygdaline en kunnen acute cyanidevergiftiging veroorzaken.

Fruitpitten (appels, peren, druiven) bevatten ook amygdaline, maar in zeer kleine hoeveelheden. Je zou een grote hoeveelheid geplette zaden moeten consumeren om een toxische dosis te bereiken.

Lees ook: Waarom kunnen amandelen en abrikozenpitten giftig of zelfs dodelijk zijn?

Symptomen van amandelvergiftiging

  • De eerste symptomen zijn hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid, malaise, hartkloppingen en ademhalingsmoeilijkheden. 
  • In ernstige gevallen kan dit leiden tot stuiptrekkingen of coma, of zelfs de dood. 

Welke doses amandelen kunnen dodelijk zijn?

5 tot 10 bittere amandelen: het eten van slechts 5 tot 10 bittere amandelen kan vergiftiging veroorzaken bij een kind, en 50 tot 60 kunnen fataal zijn voor een volwassene. 

1 tot 3 abrikozenpitten voor volwassenen: voor volwassenen kan het eten van meer dan drie kleine rauwe abrikozenpitten, of minder dan een halve grote pit per portie, je over de veiligheidsdrempel brengen. Bij kinderen kan slechts één kleine abrikozenpit een acute vergiftiging veroorzaken (hoofdpijn, misselijkheid, ademnood).

Lees ook: Hoe gezond zijn noten?

Is het veilig om amandelaroma en marsepein van amandelen te eten?

123_marsepein_snoep_noot_sint_2019.jpg

Zoete amandelen worden het meest gebruikt in de keuken. Ze worden gebruikt om gebak zoals marsepein of frangipane te maken. Soms worden er echter ook bittere amandelen aan deze bereidingen toegevoegd in de vorm van aroma's.


In Europa is de verkoop van bittere amandelen voor menselijke consumptie aan strenge regels gebonden. Bittere amandelaroma's ondergaan een hittebehandeling om hun amygdaline te verwijderen, zodat ze veilig kunnen worden geconsumeerd.

Bittere amandelen, abrikozenpitten en perzikpitten worden vaak gebruikt voor de productie van persipan (een alternatief voor marsepein dat aan sommige gebakjes wordt toegevoegd), die gemaakt zijn van ongeveer 40% gemalen pitten en 60% suiker. Deze ingrediënten vormen ook de basis van Italiaanse likeuren zoals Amaretto. Moeten we er bang voor zijn? Nee. Deze amandelen en pitten moeten tijdens de persipanproductie worden ontgift om te voldoen aan de maximumlimiet van 50 mg cyanide/kg die is vastgesteld door de EU.

Lees ook: Eet je de schil van fruit beter op of bevat die te veel pesticiden?

Waar moet je op letten als je amandelen eet?

  • Controleer altijd of de amandelen die je eet zoete amandelen zijn.
  • Kies bij twijfel amandelen van gecontroleerde of gecertificeerde merken.
  • Eet geen amandelen met een ongebruikelijke of erg bittere smaak.

Bronnen:
https://www.healthline.com
https://www.webmd.com
https://www.efsa.europa.eu/fr/press/news/160427
https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4424 
https://efsa.onlinelibrary.wiley.com
https://www.anses.fr

auteur: Olivia Regout, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: december 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram