Gaan werken na kanker vaak één grote frustratie

nieuws ‘Wie na kanker opnieuw aan het werk gaat, loopt het risico om ontslagen te worden’. Dat is een van de conclusies die de Vlaamse Liga tegen Kanker (VLK) trekt uit de vele reacties van (ex-)patiënten die ze kreeg op haar campagne ‘Werken na Kanker’.
In de voorbije weken reageerden honderden mensen op de oproep van de VLK en legden met hun getuigenissen de knelpunten bloot.

Ook al zijn er werkgevers die een inspanning leveren om de herintrede van kankerpatiënten op de werkvloer mogelijk te maken, toch zijn er ernstige problemen:
• Een twintigtal getuigen meldt dat ze ontslagen zijn tijdens het ziekteverlof of kort na de werkhervatting.

• Verschillende werkgevers zijn niet bereid om de noodzakelijke aanpassingen te doen. Zo zijn er werkgevers die niet willen dat hun werknemers deeltijds het werk hervatten. Werkgevers zijn niet altijd bereid om rekening te houden met de beperkingen die vaak het gevolg zijn van de behandeling (zoals vermoeidheid, een stoma of een dikke arm na een borstoperatie) en in functie daarvan het werk anders te organiseren en bepaalde aanpassingen aan het takenpakket of de werkpost te doen.

• In de privésector bestaat een systeem van toegelaten arbeid, dat mensen die arbeidsongeschikt zijn toelaat het werk deeltijds te hervatten en toch een deel van de ziekte-uitkering te behouden. Voor ambtenaren bestaan vergelijkbare regelingen. Na een zware behandeling zijn kankerpatiënten vaak niet in staat om hun werk voltijds te hervatten. Deeltijds kunnen werken is dus erg belangrijk, maar verschillende getuigen stellen vast dat het systeem tekort schiet:

Het systeem is te weinig flexibel. Sommige patiënten willen meer dan halftijds werken en de rest van de tijd in ziekteverlof blijven, maar sommige adviserend geneesheren staan dit niet toe. Vanuit een voltijds uurrooster is het bovendien niet mogelijk om je uren geleidelijk af te bouwen: als voltijds werken te zwaar blijkt, kan je niet meer terug naar het systeem van de toegelaten arbeid.

Het systeem is erg complex en patiënten hebben onvoldoende informatie over de gevolgen van toegelaten arbeid op hun sociale rechten. Deze onduidelijkheid leidt ertoe dat mensen de stap niet durven zetten en vormt een inactiviteitsval.

• Heel wat getuigen die na de kankerbehandeling werk gaan zoeken, hebben het gevoel dat hun verleden in hun nadeel speelt. Werkgevers koesteren allerlei vooroordelen. Ze zijn bang dat de sollicitant zal hervallen of vrezen dat hij regelmatig afwezig zal zijn.

• Sommige mensen getuigen dat ze het gevoel hebben dat ze nergens nog terecht kunnen. Ze kunnen niet terecht op de arbeidsmarkt en de ziekteverzekering schuift hen door naar de werkloosheidsverzekering. Ze lopen verloren tussen verschillende instellingen en hebben het gevoel dat ze niet de kansen krijgen die ze verdienen.

De VLK vroeg minister Monica De Coninck om deze problemen aan te pakken en oplossingen te zoeken. Opnieuw aan het werk kunnen is voor de meeste kankerpatiënten zowel financieel als sociaal van levensbelang. De minister engageerde zich om in het voorjaar van 2013 een rondetafelconferentie samen te roepen met alle betrokken instanties die voor een vlottere werkhervatting kunnen zorgen.