Complex Regionaal Pijnsyndroom CRPS: chronische pijnaandoening na letsel (algoneurodystrofie of syndroom van Sudeck)

dossier

Complex regionaal pijnsyndroom (CRPS) is een aandoening die chronische pijn geeft in een van de ledematen. Oorzaak is doorgaans een letsel of een arm- of beenoperatie. De pijn wordt veroorzaakt door een ontregeling van de zenuwbanen. De pijnklachten duiden dus niet op weefselschade, maar worden veroorzaakt door een abnormale reactie op een wonde. De ontregeling van het zenuwstelsel in combinatie met ontstekingsverschijnselen leidt tot zenuwpijn. 

De ziekte kan voorkomen op alle leeftijden, zowel bij mannen als vrouwen. Bij kinderen is de ziekte meestal minder ernstig en geneest ze sneller dan bij volwassenen.

Lees ook: Wat kan je doen tegen chronische pijn?

Oorzaken

© Getty Images

De meest voorkomende factor (bij 50 tot 70% van alle algodystrofieën) is een traumatisme, een verwonding:

• verbrijzeling van een ledemaat
• breuk, luxatie, verstuiking
• verbranding
• door een wapen veroorzaakte wonde
• eenvoudige kneuzing
  
  

Andere mogelijke oorzaken zijn:

• orthopedische heelkunde (zelfs minder belangrijke), artroscopie
• hart- of vaatchirurgie (zeldzamer)
• immobilisatie d.m.v. gips
• pijnlijke kinesitherapie
• geneesmiddelen (barbituraten, isoniazide)
• puncties en infiltraties zelfs wanneer deze correct werden uitgevoerd
• reumatische, cardiovasculaire, ademhalingsaandoeningen of neurologische aandoeningen
• zwangerschap

Andere individuele factoren lijken het optreden van CPRS te bevorderen:

• hypertriglyceridemie
• hyperthyroïdie
• psychologische factoren: bij een patiënt op drie stelt men overdreven reacties vast op stress (angst, paniek) alsmede een neiging tot depressie of een narcistische persoonlijkheid.
  
  

Lees ook: Neuropathische pijn of zenuwpijn

Symptomen en verloop

Men moet aan algoneurodystrofie denken bij elke blijvende pijn, vooral wanneer die optreedt tijdens de verbetering van een van de mogelijke oorzakelijke factoren.

In de evolutie van de algodystrofie onderscheidt men klassiek drie stadia:

Stadium 1: warme fase (= hypertrofische fase)

• brandende pijn
• grotere gevoeligheid
• pseudo-inflammatoir beeld
• veel zweten
• versterkte nagel en haargroei
• glimmende huid
  
  

Stadium 2: koude fase (= dystrofische fase)

• pijn en oedeem
• verlies van lichaamsbeharing
• broze nagels
• verminderde spierkracht
• gevoel van koude
• cyanotisch (= blauwzuchtig) aspect van de huid
  
  

Stadium 3: stabiliseringsfase (= atrofische fase)

• onomkeerbare trofische veranderingen
• verstijving van de gewrichten
• spieratrofie (= het dunner en kleiner worden van de spieren) en contracturen
• cyanose (=blauwzucht)
• pijn verdwijnt of wordt chronisch
• dunne glanzende huid
• osteoporose
  
  

Lees ook: Osteoporose (botontkalking): symptomen, oorzaken en behandeling

Behandeling

Fysische therapie

• immobilisatie-orthesen
• elevatie
• massage
• passieve mobilisatie
• wisselbaden
• oefentherapie
• elektrotherapie (TENS)
• functionele training en advies
  
  

Medicamenteuze therapie

• meerdere infiltratietechnieken
• pijnstillers
• ontstekingsremmers
• corticoïden
• vasodilatoren
• vitamine C
• calcitonine
• antidepressiva
  
  

Voor een geslaagde behandeling van CRPS is het dus belangrijk dat je arts en kinesitherapeut goed samenwerken. Daarnaast kan een psycholoog je helpen om om te gaan met de chronische pijnklachten. Leveren medicatie en oefentherapie na een paar weken geen resultaten op, dan kan je worden doorverwezen naar een pijnkliniek.

Lees ook: Chronische pijn: klein draadloos implantaat als alternatief voor pijnstillers

Bronnen:
https://www.azalma.be
https://www.gezondheidenwetenschap.be
https://www.erasmusmc.nl