Gerelateerde artikels
Fototoxiciteit: met welke geneesmiddelen mag je niet in de zon?
In dit artikel
Fototoxiciteit: met welke geneesmiddelen mag je niet in de zon?
dossier
De combinatie van chemische stoffen, die onder andere in medicijnen zitten, en UV-stralen kan celbeschadiging veroorzaken, waardoor je een huiduitslag krijgt die lijkt op ernstige zonnebrand. Een fototoxische reactie is dat. Voor welke medicijnen let je beter op?
|
Wat is fototoxiciteit?Fototoxiciteit is een reactie die tot stand komt door de wisselwerking van een nieuwe chemische stof in je lichaam (zoals medicijnen) met de UV-stralen van de zon. Daardoor treedt celbeschadiging op, waardoor je een huiduitslag krijgt die lijkt op ernstige zonnebrand. Meestal ontstaat de uitslag binnen 24 uur na blootstelling aan de zon en hij verdwijnt na enkele dagen. Lees ook: SPF zonnecrème: mag je langer in de zon blijven met een hoge factor? |
Met welke geneesmiddelen best niet in de zon?
© Getty Images
Een groot scala aan geneesmiddelen en verzorgingsproducten kan aanleiding geven tot een fototoxische reactie: bepaalde antibiotica (bv. doxycycline, ciprofloxacine), ontstekingsremmers (bv. ketoprofen en piroxicam), vochtafdrijvende middelen (bv. dydrochloorthiazide, furosemide), antidepressiva (bv. fluoxetine), medicatie voor hart- en vaatziekten (bv. amiodaron), antischimmelmiddelen (bv. terbinafine), antikankermiddelen (bv. flutamide), antipsychotica (bv. chloorpromazine)... Ook sommige planten zoals Sint-Janskruid, middelen tegen acne en essentiële oliën, zoals bergamot, kunnen een reactie uitlokken.
Op de bijsluiter van een geneesmiddel staat normaal beschreven of er al dan niet kans is op een fototoxische reactie. Lees dus altijd goed de bijsluiter van een product.
Lees ook: Welke medicijnen zijn verborgen dikmakers?
Wat zijn de symptomen?
Een fototoxische reactie kan mild tot ernstig zijn. Meestal krijg je een ernstige huiduitslag of zonnebrand. Jeuk is er zelden of niet. In sommige gevallen is de uitslag zo ernstig dat er blaarvorming ontstaat. Doorgaans verdwijnt de uitslag na een paar dagen, maar de kans bestaat wel dat de huid langdurig bruin verkleurt (hyperpigmentatie).
Fototoxiciteit kan in theorie optreden bij elke patiënt die fototoxische geneesmiddelen gebruikt. De hoeveelheid blootstelling aan de zon die nodig is voor een reactie, varieert sterk. Bij sommige mensen kan zeer minieme blootstelling aan de zon al uitslag of zonnebrand veroorzaken, bij anderen is er pas een reactie na langdurige blootstelling. Ook de dosis van het geneesmiddel en de huidskleur van een persoon bepalen mee hoe ernstig de reactie is. Personen met een donkere huidskleur hebben meer melaninepigment dat bescherming biedt door zijn antioxiderende eigenschappen tegen vrije radicalen.
Lees ook: Wat zijn antioxidanten en vrije radicalen en wat doen ze voor onze gezondheid?
|
Als je een ooit een fototoxische reactie hebt gehad op een bepaald geneesmiddel, dan blijft de kans op een reactie in de toekomst bestaan. Vermijd het middel en andere middelen met een gelijkaardige samenstelling dus. |
Risico op huidkanker
Een studie van artsen in Florida bracht ook een verband aan het licht tussen fototoxische geneesmiddelen en het risico op huidkanker. De onderzoekers keken naar 200 blanke patiënten tussen de 40 en 90 jaar oud die werden behandeld voor de twee meest voorkomende soorten huidkanker. Zij ontdekten dat patiënten die fototoxische geneesmiddelen gebruikten, vaker huidkanker ontwikkelden. Dr. Gerald Sokol, de hoofdonderzoeker van de studie nuanceert de resultaten wel: "We willen niet dat patiënten stoppen met de medicijnen die ze nodig hebben. Ze moeten gewoon weten dat ze zich moeten beschermen tegen ultraviolet licht."
Lees ook: Soorten huidkanker: welke vlekjes zijn mogelijk kwaadaardig?
Bronnen:
auteur:
Sara Claessens,
gezondheidsjournalist
