Bevestigd: vergeetachtigheid van nieuwe mama’s is tijdelijk

nieuws Veel aanstaande moeders krijgen in de loop van hun zwangerschap te maken met vergeetachtigheid en concentratiemoeilijkheden, vervelende ongemakken die nog een hele poos na de geboorte kunnen blijven voortduren. Maar Amerikaanse wetenschappers verzekeren bezorgde moeders dat deze geheugenproblemen slechts van tijdelijke aard zijn. Een jaar na de geboorte werkt het geheugen van moeders gewoonlijk weer normaal en vaak zelfs beter dan voorheen.

Sleutels verkeerd leggen, afspraken vergeten, de aandacht niet bij een gesprek kunnen houden…Het klinkt vele aanstaande en kersverse moeders zonder twijfel erg bekend in de oren. In het Nederlands noemen we dit fenomeen soms – nogal overdreven – zwangerschapsdementie. In het Engels spreekt men meestal van ‘mommy brain’, ‘mamabrein’ dus.

Onderzoekers konden eerder vaststellen dat er tijdens de zwangerschap belangrijke tijdelijke veranderingen plaatsvinden in de hersenen van aanstaande moeders. Zo krimpt de hippocampus, een hersendeel dat een belangrijke rol speelt bij de opslag van informatie, en hindert het zwangerschapshormoon progesteron de werking van het geheugen. Maar een studie van de Purdue-universiteit in de VS stelt moeders gerust: er is geen blijvende negatieve impact op het geheugen.

Positief op lange termijn

De wetenschappers gebruikten een computertest om op verschillende manieren de reactiesnelheid te meten van enerzijds zestig nieuwe moeders, wiens kind minstens een jaar oud was, en anderzijds zeventig niet-moeders. Beide groepen scoorden ongeveer even goed wat betreft het vermogen om iets nieuws te herkennen en om zich voor te bereiden op nieuwe informatie. De moeders lieten zich minder snel afleiden door conflicterende info en waren zo beter in staat om gefocust te blijven.

De studie stelt dus dat een zwangerschap de oplettendheid van vrouwen normaal niet aantast en mogelijk zelfs licht verbetert. De wetenschappers benadrukken ook dat kersverse moeders in de weken net na de geboorte nog sterk te maken krijgen met hormonale veranderingen en lijden aan slaaptekort, wat een sterke impact heeft op het geheugen en de concentratie. Vandaar dat zij moeders selecteerden die al minstens een jaar eerder bevallen waren. Volgens hen is dit het eerste onderzoek naar de langetermijneffecten van het biologische moederschap op het aandachtsvermogen.

Mogelijk cultuurgebonden

De wetenschappers vermoeden daarnaast dat dit fenomeen deels cultuurgebonden is en dat moeders het meest last hebben van concentratieproblemen en vergeetachtigheid wanneer ze zich gestresseerd, overbelast en niet-ondersteund voelen. Economische en politieke instabiliteit zouden daartoe kunnen bijdragen, en op dit specifieke moment ook de covid-19-pandemie. De wetenschappers plannen cross-culturele studies om na te gaan wat de impact van opvattingen over moederschap en van sociale steun zijn op het aandachtsvermogen en welzijn van moeders wereldwijd.