Gerelateerde artikels
Wat zegt je urine over je gezondheid?
In dit artikel
Wat zegt je urine over je gezondheid?
dossier
We denken meestal geen twee keer na voor we het toilet doorspoelen, maar je urine vertelt veel over hoe het met je gezondheid is gesteld. Niet alleen de kleur van de urine is belangrijk, maar ook de geur en hoe vaak je plast.
Lees ook: Urinetest toont of je wel juist eet
Betekenis kleur urine
- Geel: De gele kleur van urine is te danken aan urochroom, een afbraakproduct van hemoglobine – de stof die ons bloed rood kleurt. Wanneer je voldoende vocht drinkt, wordt de urine verdund en lichter van kleur. Gezonde urine is dus lichtgeel van kleur, felgele urine kan daarentegen wijzen op uitdroging.
- Is de urine oranje of karamelkleurig? ß-caroteen, dat in het lichaam wordt omgezet in vitamine A, wordt aangetroffen in gele en oranje voedingsmiddelen zoals wortelen en zoete aardappelen en veroorzaakt een oranje kleur van de urine. Het eten van grote hoeveelheden rabarber, aloë of tuinbonen kan dan weer donkerbruine urine veroorzaken. Maak je je zorgen? Dan kan het raadzaam zijn om een dokter te raadplegen, omdat oranjekleurige urine kan wijzen op een probleem met je lever of galblaas.
- Urine kan er rood of roze uitzien als je fruit eet met van nature dieproze of magenta pigmenten, zoals bieten, rabarber of bosbessen. Men noemt dit verschijnsel ‘beeturie’ – maar het geldt niet voor iedereen en is genetisch bepaald. Heb je geen producten gegeten die de kleurverandering kunnen veroorzaken? Dan kan het zijn dat er bloed in je urine zit, wat duidt op een mogelijke nierinfectie, urineweginfectie of prostaataandoening.
- Oogt de urine wat blauw of groen? Sommige B-vitamines, zoals riboflavine (B2) en cyanocobalamine (B12), kunnen de urine een opvallende geelgroene, soms zelfs fluorescerende tint geven. Neem je supplementen of multivitaminen? Dan is de kans groot dat die de oorzaak zijn van je felgekleurde urine. Ook methyleenblauw, dat in de geneeskunde wordt gebruikt voor bepaalde behandelingen (bijvoorbeeld de behandeling van methemoglobinemie), kan blauwe of groene urine veroorzaken.
- Zeer donkere tot zwarte urine kan verschillende oorzaken hebben, waarvan alkaptonurie een zeldzame genetische aandoening is. Bij deze ziekte stapelt zich homogentisinezuur op in het lichaam, waardoor urine bij contact met lucht zwart kleurt. Andere mogelijke oorzaken zijn gevorderd melanoom (melanine in de urine), bepaalde medicijnen (zoals levodopa of ijzersupplementen), rhabdomyolyse (spierafbraak waarbij myoglobine vrijkomt) en porfyrie (een zeldzame stofwisselingsstoornis die porfyrines in de urine ophoopt).
Lees ook: Wat zegt de kleur van je stoelgang over je gezondheid?
Lees ook: Waarom roze urine na het eten van rode biet?
Urine: troebel of helder
Urine is normaal helder. Als de urine (erg) troebel is, is dat waarschijnlijk te wijten aan de aanwezigheid van urinezuurkristallen of bacteriën, veroorzaakt door een urineweg- of nierinfectie. Lijkt de urine ook wat te schuimen zonder krachtig te plassen? Ook dat kan wijzen op een nierprobleem.
Betekenis geur urine
Over het algemeen heeft urine geen bijzondere geur. Ruikt je plas naar ammoniak? Dan kan dat te wijten zijn aan een urineweginfectie, en dan is het belangrijk om meer water te drinken. Als je pipi naar suiker ruikt, kan het zijn dat je diabetes hebt. Doet de geur je denken aan zwavel? Dan heb je misschien net asperges, vis, knoflook of uien gegeten? Ook vitamine B6-supplementen kunnen een zwavelgeur geven.
Lees ook: Oorzaken van sterk ruikende en stinkende urine
Hoe vaak plassen per dag?
Dat hangt af van persoon tot persoon, maar gemiddeld is dat zo’n 8 keer per dag. Cafeïne, alcohol en bepaalde medicatie kan ervoor zorgen dat je meer moet gaan. Ook zwangere vrouwen en oudere mensen moeten vaker plassen. Merk je op dat je plots veel meer moet plassen, zonder directe aanleiding? Of heb je het vaak het gevoel dat je moet plassen, en ben je soms te laat aan het toilet? Dan heb je misschien last van urine-incontinentie of een overactieve blaas. Blijf er niet mee zitten, raadpleeg een arts voor een urineonderzoek.
Lees ook: Hoe vaak zou je moeten plassen per dag?
Bronnen:
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist
