Wanneer en hoe kan je een baby inbakeren?

dossier

Inbakeren is het in doeken wikkelen van een baby van schouders tot en met voetjes om zijn eigen bewegingen te beperken en daardoor het kind rustiger te laten inslapen. Inbakeren is een traditioneel middel dat in verschillende culturen op verscheidene manieren wordt toegepast. De laatste jaren komt dit gebruik ook bij ons opnieuw meer en meer in de belangstelling, vooral bij het zoeken naar een geschikte aanpak van onrustige en/of huilerige kinderen. Inbakeren kan een tijdelijk hulpmiddel zijn bij kinderen die moeilijk inslapen en/of moeilijk doorslapen en aldus oververmoeid raken, met als gevolg vaak excessief huilgedrag.

Lees ook: Slaapcoach: Is je baby geen goede slaper? Probeer wakkertijden

Lees ook: Wanneer is er sprake van een huilbaby?

Wanneer inbakenen

Onderzoek in Nederland toont aan dat inbakeren, samen met rust en regelmaat, een positief effect heeft op het huilgedrag, en dit al vanaf de eerste weken.
Naar schatting vertonen zowat 1 tot 2 zuigelingen op 10 een huilpatroon dat afwijkt van het normale. Overmatig huilen (lange tijd huilen en/of heel frequent huilen) maakt dat de jonge kinderen al snel een tekort aan slaap vertonen en in een vicieuze cirkel terechtkomen. Zelfs na een paar uur slaaptekort kan een afwijkend slaappatroon en wekrespons ontstaan.

Onderzoek toont een verschillend slaappatroon bij kinderen die ingebakerd worden tegenover niet-ingebakerde kinderen: ze slapen rustiger en langer door, en worden minder makkelijk gewekt door externe stimuli; anderzijds bestaat er wel een vluggere respons met ontwaken na prikkels met omgevingsgeluiden.

Lees ook: Slaapcoach Nathalie over dutjes: waar, hoeveel en hoelang?

Waarom inbakeren

Inbakeren kan helpen bij baby’s die

• moeite hebben om zelf in slaap te vallen
  
• alleen maar hazenslaapjes doen
• snel overprikkeld zijn
• veel huilen zonder dat er een aanwijsbare oorzaak is gevonden. Deze baby's worden - eenmaal ingebakerd - een stuk rustiger en huilen minder
  
  

Het inbakeren is niet dé oplossing, maar een tijdelijk hulpmiddel. 

Lees ook: 8 manieren om constipatie bij je baby te verlichten

Starten en stoppen met inbakeren

Starten met inbakeren

Het is belangrijk dat je niet te vroeg start, en ook zeker niet te laat. Idealiter start je als je kindje tussen 2 en 7 weken oud is. Wanneer met inbakeren gestart wordt tussen 8 en 13 weken heeft het nog nauwelijks effect. Bij deze leeftijdscategorie moet je dus focussen op het aanbrengen van regelmaat, voorspelbaarheid en prikkelreductie. Wil je graag je kindje inbakeren? Begin er best niet mee op eigen houtje, maar vraag raad aan een deskundige (je vroedvrouw, iemand van Kind&Gezin, een arts…), zodat je 't zeker op de juiste manier doet.  

Stoppen met inbakeren

Als er na 3 dagen geen afname is van het huilen of zelfs toename en het kind daarom ook minder slaapt en nog vermoeider wordt, moet het inbakeren worden gestopt. Ten laatste op de leeftijd van 4 maanden moet je sowieso beginnen afbouwen. Dat kan stapsgewijs (door een trappelzak te gebruiken) of in één keer. Dat betekent ook dat je niet meer mag starten met inbakeren vanaf de leeftijd van 4 maanden. Als ze zes maanden zijn, moet het inbakeren volledig afgebouwd zijn, omdat ze dan naar de buik draaien en zo het risico op wiegendood groter wordt.

Lees ook: Wanneer slaapt een baby door?

Wanneer niet inbakeren?

1. Absolute tegenindicaties: nooit inbakeren

• Leeftijd van het kind: jonger dan 2 weken, ouder dan 4 maanden
• Verschijnselen van mogelijke heupdysplasie, of een verhoogd risico op heupdysplasie (familiale aanleg, stuitligging, meisje)
• Koorts
• Eerste 24 uur na een vaccinatie
• Een ernstige luchtweginfectie (een kind moet goed kunnen hoesten)
• Structurele scoliose, d.w.z. een scoliose die aanwezig blijft bij passief bewegen van de wervelkolom

2. Relatieve tegenindicaties: inbakenen enkel na overleg met arts

• Veel melk teruggeven of braken: Wanneer het spugen een gevolg is van de onrust, kan inbakeren wel worden toegepast. Het kan het spugen zelfs doen verminderen. Heeft het spugen een andere oorzaak, dan moet inbakeren niet worden toegepast
• Eczeem: Onrust en slaaptekort door jeuk en krabben bij eczeem. Door inbakeren wordt krabben onmogelijk gemaakt. De kinderen komen weer aan hun slaap toe en het eczeem wordt rustiger. In het algemeen kan bij droog eczeem wel worden ingebakerd, maar niet bij nat eczeem.
• Neurologische afwijkingen
• Premature baby’s: Zij slapen vaak aanmerkelijk rustiger als ze in foetushouding in een omslagdoek worden gewikkeld. In het ziekenhuis kunnen deze kinderen eventueel onder toezicht van de verpleegkundigen in zijligging liggen. Thuis kunnen ze ook in een omslagdoek te slapen worden gelegd, maar dan altijd in rugligging. Hierbij dient er op gelet te worden dat de doek niet kan opstropen tot voor het gezicht. Bij blijvende onrust kan de steviger begrenzing van de inbakerdoeken nodig zijn.
  
  

Lees ook: Waarom slaapt je baby het best in een babyslaapzak?

Inbakeren in de zomer

Bij hoge temperaturen is het belangrijk dat je zorgt dat de baby niet te warm krijgt.

• Hou de kinderkamer zo koel mogelijk.
• Laat de baby in zijn blootje of in een body voor je hem inbakert.
• Meet bij twijfel de lichaamstemperatuur op na het slapen, bij het losmaken van de doeken. Is deze hoger dan 37,6° C dan heeft je baby het te warm. Ook de hals van uw baby is een goede indicator.
• Een slapend kind mag geen rood gestuwd hoofd hebben.
• Doe je baby zeker geen mutsje aan.
• Maak de doeken tijdens het slapen niet los, want losse doeken zijn erg onveilig in bed.
• Zet of leg je baby niet ingebakerd in een autostoeltje of reiswieg.
• Campingbedjes zijn vaak onveiliger voor het inbakeren omdat zij veelal een dunnere matras hebben die zacht en geplastificeerd is.

Lees ook: Wat kan je je baby ’s nachts best aandoen?

Correct en veilig inbakenen

Het is belangrijk dat je je kindje op een correcte manier inbakert en dat je veilig materiaal gebruikt. Je kan je kindje inbakeren met een voorgevormde doek of een losse doek. De eerste is eenvoudig in gebruik maar duurder dan een losse doek. Inbakeren met losse doeken moet je aanleren onder begeleiding van een deskundige.

Correct inbakeren

• Niet tijdens de eerste levensdagen en -weken.
• Vanaf schouders tot en met voeten inpakken, de voetjes mogen niet uitsteken.
• Hoofd en gezicht volledig vrij om de warmteuitwisseling die bij jonge kinderen voornamelijk via het hoofd gebeurt niet te belemmeren.
• De baby mag niet in de doek kunnen zakken, de stof mag niet voor het mondje kunnen opstropen.
• Zorg dat de armen of benen niet kunnen loskomen.
• Voorzie voldoende ruimte voor de benen (‘kikkerstand’): Onderste ledematen moeten in staat zijn te spreiden en te plooien ter hoogte van heupen en knieën.
• Armen liggen vrijwel gestrekt naast het lichaam met de handjes open tegen de heupen.
  
• Leg een ingebakerde baby altijd op de rug;
  
• Zorg voor een veilige slaapomgeving (max. 18°C, lichte kleding, toezicht).
• Inbakermateriaal en kleding mag geen warmtestuwing veroorzaken: gebruik één of eventueel twee lakentjes of dekentjes om het kind toe te dekken, maar nooit een dekbed. In de zomer is meestal geen (extra) deken nodig.
• Een ingebakerd kind kan het beste te slapen worden gelegd met de voetjes tegen het voeteinde van het bed. 
  
  

Lees ook: De impact van een tutje op het gebit van je kindje

Bronnen:
www.inbakeren.nl
www.kindengezin.be
www.expertisecentrakraamzorg.be