Gerelateerde artikels
Myelodysplastisch syndroom (MDS)
In dit artikel
Myelodysplastisch syndroom (MDS)
dossier
Myelodysplastisch syndroom of myelodysplasie is een groep van hematologische aandoeningen die het beenmerg en de productie van bloedcellen beïnvloeden. Het syndroom wordt gekenmerkt door een ineffectieve productie van rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes. In sommige gevallen kan MDS overgaan in acute myeloïde leukemie (AML), een vorm van bloedkanker.
Lees ook: Bloedkanker: leukemie
Oorzaken en risicofactoren
De exacte oorzaken van MDS zijn vaak onbekend, maar verschillende risicofactoren kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van de ziekte:
- Leeftijd: MDS komt vaker voor bij mensen ouder dan 60 jaar.
- Blootstelling aan chemische stoffen: Langdurige blootstelling aan pesticiden, zware metalen of andere toxines kan het risico verhogen.
- Vorige kankerbehandelingen: Chemotherapie en bestralingstherapie kunnen bijdragen aan het ontstaan van secundaire MDS.
- Genetische aanleg: Hoewel zeldzaam, kan een familiegeschiedenis van hematologische aandoeningen een rol spelen.
Symptomen myelodysplasie
© Getty Images
De symptomen van MDS ontwikkelen zich vaak langzaam en kunnen in het begin mild zijn. Veelvoorkomende symptomen zijn:
- Vermoeidheid en zwakte
- Bleke huid (bloedarmoede)
- Kortademigheid
- Frequent voorkomende infecties
- Gemakkelijk blauwe plekken of bloedingen
- Onverklaarbare koorts
Als je een of meer van deze symptomen ervaart, is het belangrijk om een arts te raadplegen.
Lees ook: Wat is anemie of bloedarmoede?
Diagnose myelodysplasie
De diagnose van MDS begint meestal met een uitgebreid bloedonderzoek om afwijkingen in het aantal bloedcellen te detecteren. Veelgebruikte diagnostische tests zijn:
- Volledig bloedbeeld (CBC): Controleert op lage aantallen rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes.
- Beenmergonderzoek: Een aspiratie of biopsie van het beenmerg wordt uitgevoerd om abnormale cellen te identificeren.
- Cytogenetische analyse: Analyse van chromosoomafwijkingen in beenmergcellen kan helpen bij het classificeren van MDS.
Behandeling myelodysplasie
De behandeling van MDS varieert afhankelijk van de ernst van de aandoening, het type MDS en de algemene gezondheid van de patiënt. Enkele veelgebruikte behandelingen zijn:
- Ondersteunende zorg: Transfusies van bloed en bloedplaatjes en het gebruik van groeifactoren.
- Medicatie: Geneesmiddelen die inspelen op het afweer- of immuunsysteem en hypomethylerende medicatie zoals azacitidine.
- Beenmergtransplantatie: Voor jongere, gezonde patiënten kan een allogene stamceltransplantatie een curatieve optie zijn. Bij een allogene stamceltransplantatie worden zieke stamcellen vervangen door gezonde stamcellen van een donor, die verwant of niet verwant kan zijn. Vóór de transplantatie krijgt de patiënt chemotherapie en/of radiotherapie om het lichaam voor te bereiden. De nieuwe stamcellen helpen het herstel van het beenmerg en de bloedaanmaak.
- Chemotherapie: Wordt gebruikt in gevorderde stadia of wanneer MDS is overgegaan in AML.
Lees ook: Hoe werkt een bloedtransfusie en zijn er risico’s?
Lees ook: Hoe gaat stamceldonatie in zijn werk?
Bronnen:
https://www.mds-foundation.org
https://www.uzleuven.be
https://www.mayoclinic.org
https://www.cancer.gov
https://www.uzleuven.be
https://www.mayoclinic.org
https://www.cancer.gov
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist
