Aantal kinderen met stoelgangproblemen neemt toe

Het lijkt de meest evidente daad van de dag, maar blijkbaar lopen er heel wat mensen rond met stoelgangproblemen. Specialisten maken zich vooral zorgen om de kleinsten onder ons. Kinderen zijn niet alleen later zindelijk, ze zijn ook almaar vaker geconstipeerd.

Professor Alexandra Vermandel en doctoraatsstudente Tinne Van Aggelpoel (Universiteit Antwerpen en Universitair Ziekenhuis Antwerpen), beiden zindelijkheids¬experts, zien steeds meer kinderen die weigeren om op het potje of naar het toilet te gaan. 'De groep kinderen met stoelgangproblemen groeit', zegt Alexandra Vermandel. 'Tussen de 5 en 27 procent van de zuigelingen en kleuters heeft ondertussen last van functionele constipatie.' Dat betekent dat ze last hebben van verstopping zonder dat daarvoor een medische oorzaak is. Ze verstoppen simpelweg omdat ze niet op het potje of naar het toilet willen. 

Om te onderzoeken hoe deze tendens stopgezet kan worden, zetten Van Aggelpoel en Vermandel een observatieonderzoek op: kinderverzorgsters en ouders hielden een stoelgang¬dagboek bij van veertig peuters tussen de 18 en 27 maanden oud. 

'We zagen dat driekwart van de kinderen stoelgang maakt binnen het eerste halfuur na de maaltijd', zegt Van Aggelpoel. 'Het merendeel doet dat bovendien na het ontbijt.' En dat is belangrijk nieuws. 'Veel ouders ervaren net de ochtend als een stresserende rush', zegt Van Aggelpoel. 'Maar op dat moment, binnen de eerste drie kwartier na het ontbijt, treedt de gastrocolische reflex op: de reflex tussen maag en darmen die opspeelt als de maag zich heeft gevuld, waarna de darmen in werking treden en alles begint te schuiven, tot in de endeldarm, waar de stoelgang klaarzit die naar buiten mag.'

Het gevolg van die reflex is dat mensen (en dus ook kinderen) dan de aandrang voelen om naar het toilet te gaan. 'Die aandrang kun je als ouder stimuleren door het kind 's ochtends wat tijd te geven op het potje. Ben je gehaast, dan gaat die aandrang verloren in de drukte en zal het kind het toiletbezoek uitstellen. We weten bovendien uit eerder onderzoek dat kinderen minder graag op school naar het toilet gaan, onder meer omdat ze daar meer op spelen gefocust zijn. Ons advies is dus: gun je kind wat potjestijd, liefst na het ontbijt, zo kan het leren om te luisteren naar die natuurlijke aandrang.'

Een toiletbezoek uitstellen is niet zonder risico. Want hoe meer je de stoelgang ophoudt, hoe meer je de aandrang onderdrukt, waarna die stimulans afneemt. Stoelgang die vervolgens in de darmen blijft zitten, droogt uit en wordt pijnlijker wanneer die de uitgang alsnog vindt. Wat het kind dan weer minder zin geeft in een volgend potjesbezoek. Waarna het risico op constipatie vergroot.

'Eigenlijk is het jammer dat er geen Franse toiletten meer zijn', vervolgt Alexandra Vermandel. 'De mens is namelijk gemaakt om zich gehurkt te ontlasten: de anorectale hoek zit dan precies goed. Laat kindjes om die reden ook gerust langer op het potje zitten. Omdat hun knietjes dan hoger zitten dan hun bekken, waardoor het ontlasten vlotter gaat, maar evengoed omdat ze vaak bang zijn voor het “grote boze gat” van de toiletpot.'