Griepvaccinatie 2022-2023: voor wie, wanneer en waarom?

dossier

Vaccinatie is de enige manier om je tegen de griep en vooral haar gevolgen te beschermen.
Griep is een zeer besmettelijke ziekte die elk jaar in de winterperiode opnieuw opduikt. Elke winter krijgen gemiddeld ongeveer één op de tien mensen de griep. Meestal genezen ze vanzelf na enkele dagen, maar bij sommige mensen kan de griep ernstige gevolgen hebben. Elk jaar sterven er ook honderden mensen aan de gevolgen van de griep.
Als je bent gevaccineerd, is de kans dat je griep krijgt veel kleiner. En als je toch griep krijgt, word je minder ziek en is de kans op complicaties zoals longontsteking ook veel kleiner. Bovendien vermindert de kans dat je ‘eigen’ ziekte verergert (bijvoorbeeld ontregeling van je diabetes).

Wie laat zich best vaccineren tegen de griep?

De griepprik wordt sterk aanbevolen aan iedereen die extra risico loopt om ernstig ziek te worden door griep en aan mensen die gevoelige personen kunnen besmetten. Dat zijn personen met een risico op complicates, personen werkzaam in de gezondheidssector en personen die onder hetzelfde dak wonen als de eerste risicogroep of met kinderen jonger dan 6 maanden. 

Daarnaast wordt het griepvaccin ook aangeraden aan gezonde mensen vanaf 50 jaar, zelfs indien ze niet aan een risicoaandoening lijden. Naast het verhoogde risico dat ze complicaties bij griep ontwikkelen door hun leeftijd, bestaat er immers ook één kans op drie dat ze minstens één factor vertonen die het risico op complicaties nog verhoogt. Het gaat vooral om personen die roken, excessief drinken of zwaarlijvig zijn.

Behoor je niet tot een van bovenstaande doelgroepen en wil je je toch ook laten vaccineren? Dat kan. Je zal dan veel minder kans lopen om ziek te worden en bijvoorbeeld werkverlet te moeten nemen en je maakt ook minder kans op complicaties. Je moet wel zelf de kosten betalen, tenzij je werkgever het vaccin betaalt. 

Hoe het met griepvaccinatie voor kinderen zit, leggen we in dit artikel uit.

Lees ook: Wie moet zich laten vaccineren tegen de griep?

Lees ook: Verzorg je kinderen jonger dan 6 maanden? Laat je dan vaccineren tegen de griep

Welk griepvaccin voor 2022-2023?

• Alpha-RIX-Tetra
• Vaxigrip Tetra
• Influvac Tetra
• Efluelda, een "hoog gedoseerd" quadrivalent vaccin voor 65-plussers. Het RIZIV vergoedt dit laatste vaccin alleen wanneer het wordt gebruikt voor mensen die in een instelling verblijven (rusthuis, bejaardentehuis, enz.).

Wanneer moet ik me laten vaccineren?

Hoe kan ik me laten vaccineren?

• Vraag een voorschrift bij je arts.
• Haal daarmee het vaccin bij je apotheker. 
• Ga er zo snel mogelijk mee naar je huisarts en bewaar het in het midden van je koelkast. 
• Nog beter is het vaccin pas af te halen bij de apotheker vlak voor je een afspraak hebt bij de huisarts.

Moet ik me laten vaccineren als ik vorig jaar al werd ingeënt?

De griepprik moet jaarlijks gegeven worden omdat de griepvirussen voortdurend veranderen. Elk jaar zijn er andere griepvirussen, dus je kan ieder jaar weer opnieuw griep krijgen. Daarom heeft het griepvaccin ieder jaar een andere samenstelling. Die wordt afgestemd op de virussen die naar verwachting de komende winter veel zullen voorkomen. Bovendien is de bescherming die het vaccin biedt slechts tijdelijk. Na een half jaar tot een jaar is de bescherming meestal uitgewerkt.

Moet ik me laten vaccineren als ik vorig jaar de griep heb gehad?

Ja, omdat de griepvirussen steeds veranderen, kan je elk jaar besmet worden met een ander type virus waartegen je geen natuurlijke weerstand hebt opgebouwd. Daarom heeft het griepvaccin ook ieder jaar een andere samenstelling.

Dit kan ook verklaren waarom mensen die zich hebben laten inenten, toch nog de griep kunnen krijgen. Ze kunnen namelijk besmet worden door een nieuw griepvirus waartegen het vaccin nog geen bescherming biedt, of tegen een relatief zeldzaam virus dat niet (meer) in het vaccin is opgenomen. Maar meestal biedt het vaccin dan toch nog een zekere bescherming en is de ziekte minder ernstig en treden er ook veel minder complicaties op in vergelijking met mensen die niet zijn ingeënt.

Lees ook: Kan je toch griep krijgen als je gevaccineerd bent?

Moet ik me laten vaccineren als ik nog nooit griep hebt gehad?

Lees ook: Griepprik kan ook risico hartaanval beperken

Ik ben zwanger, mag ik dan gevaccineerd worden?

Ja, er zijn geen schadelijke effecten bekend van de jaarlijkse griepprik voor het ongeboren kind. Meer zelfs, vaccinatie wordt ten zeerste aangeraden als je tijdens het griepseizoen in het tweede of derde trimester bent. Dit in de eerste plaats om de gezondheid van de moeder te beschermen omdat de immuniteit tijdens de zwangerschap van nature afneemt. Zwangere vrouwen hebben namelijk een verhoogde kans op een infectie en de infectie kan ernstiger zijn. De kans op complicaties en op een ernstiger verloop is dus groter. Bovendien kan een zware griepaanval ook nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid van de foetus.

Lees ook: Griepvaccinatie ook voor zwangere vrouwen

Ik geef borstvoeding, mag ik dan gevaccineerd worden?

Als je tot een van de risicogroepen behoort, dan mag je gevaccineerd worden, ook als je borstvoeding geeft. De griepprik heeft geen nadelige gevolgen voor je kind. Integendeel: onderzoek wijst uit dat exclusief borstvoeding gedurende de eerste 6 maanden na de geboorte en vaccinatie tegen influenza van de moeder de kans op luchtwegaandoeningen met koorts bij jonge kinderen vermindert.

Lees ook: Borstvoeding en griepvaccinatie beschermt zuigeling tegen luchtwegaandoeningen

Heeft het griepvaccin bijwerkingen?

Lees ook: Ouderen hebben lagere sterftekans met griepvaccin

Kan ik de griep krijgen door het griepvaccin?

Een griepvaccin bevat geen levende virusdeeltjes en kan dus geen griep veroorzaken. Het spuitje doet je lichaam wel verdedigingsstoffen aanmaken, wat soms aanleiding geeft tot lichte ongemakken, maar het maakt je niet echt ziek. Wanneer je kort na een griepvaccinatie toch ziek wordt, werd je waarschijnlijk net vóór de inspuiting reeds besmet of gaat het om een ander virus (dat bv. verkoudheid veroorzaakt).

Lees ook: Griepvaccinatie voorkomt bloedklonters