nieuws
92% van de Vlaamse jongeren (12-18 jaar) heeft een eigen smartphone. Het is voor hen het belangrijkste digitale toestel in hun leven. Meer dan dertig procent van de jongeren vindt het echter moeilijk om de smartphone aan de kant te leggen.
Dat concluderen Mediaraven en LINC in het tweejaarlijkse onderzoek Apestaartjaren. Ze namen een vragenlijst af bij 330 kinderen en 3300 jongeren samen met de onderzoeksgroep MICT (UGent).
Digitale stress
Voor het eerst peilden de onderzoekers ook naar digitale stress: 31,5 procent van de jongeren vindt het vaak of heel vaak moeilijk om te stoppen met sociale media op de smartphone. Jongeren geven zelf aan dat dit een negatieve invloed heeft op hun huiswerk (22 procent) en slaapritme (25 procent).
Onze jeugd heeft nood aan een stopknop op de smartphone. Dat blijkt uit het grootschalige onderzoek Apestaartjaren van jeugdwerkorganisaties Mediaraven en LINC en de UGent. Daarvoor werden 3.300 jongeren uit de middelbare school bevraagd over hun mediagebruik.
‘Het is typisch dat jongeren zich storten op nieuwe media’, zegt Vicky Franssen, sociaal psychologe aan de Arteveldehogeschool in Gent. ‘Vroeger was dat de tv of de spelcomputer, nu is dat de smartphone. Maar specifiek aan de smartphone is dat ze hem altijd bij zich hebben. Ze voelen dat het ding hun leven beheerst. En dat frustreert hen soms zelf.’
Apps om apps te stoppen of regels invoeren
Wat doen we dan het best bij onze kinderen? Op digitaal dieet, voor hun eigen goed? ‘Velen willen dat niet’, zegt Holvoet. ‘Op een vriendenweekend had ik eens vijf oude Nokia’s mee. Als uitdaging: iedereen zou even doen zoals ik. Drie van de vijf vrienden weigerden. Ze konden hun smartphone geen weekend missen. Triest, maar het toont aan hoe jongeren ertegenover staan. Ze weten dat ze verslaafd zijn, maar willen er weinig aan doen.’
Wat kan je eraan doen? ‘Apps zoals Cold Turkey of Self Control installeren’, zegt psychologe Vicky Franssen. ‘Die blokkeren Facebook, WhatsApp en andere zaken die afleiden, voor pakweg drie uur. Simpele regels in het gezin helpen ook: geen smartphone op de kamer of tijdens het eten. Maar de smartphone bannen is een slecht idee: dan maak je jongeren sociaal gehandicapt, en wordt het leven omslachtig anno 2016.’
Smartphone is belangrijkste toestel in het leven van jongeren
Jongeren gebruiken hun smartphone heel multifunctioneel: om de actualiteit te volgen en te overleggen over huiswerk, maar ook om te gamen, muziek te streamen en te chatten. Hiermee verdringen de smartphones stilaan gameconsoles en MP3-spelers.
Snapchat en Instagram zitten Facebook op de hielen
Ook in 2016 is Facebook (87%) nog altijd het meest gebruikte sociale netwerk bij jongeren (12-18 jaar). Maar Snapchat (70%) en Instagram (60%) zetten hun opmars verder. Bij kinderen (9-12 jaar) is YouTube (43%) het populairste netwerk, gevolgd door Ketnet (42%). Meisjes zijn opvallend actiever op sociale media dan jongens.
Mobiel internet breekt eindelijk door
Waar er in 2014 slechts 37% van de jongeren een data-abonnement (3G/4G) had, is dat nu gestegen naar 63%. Hoe meer jongeren mobiel internet hebben op hun smartphone, hoe interessanter mobiele berichtendiensten worden. Ook hier blijft Facebook Messenger (87%) de koploper, maar de kloof met Snapchat (66%) verkleint.
Sociale media deelt klappen uit aan klassieke media
Ook om elke dag het nieuws te volgen, wenden Vlaamse jongeren zich in de eerste plaats tot hun sociale media (71%). De klassieke media lijdt hieronder ten opzichte van 2014. Televisie houdt met 55% nog redelijk stand. Maar radio (39%) en de papieren krant (11%) verliezen veel terrein.
Sexting is niet cool
Slechts 1,7% van de Vlaamse jongeren stuurt naaktfoto's door via hun smartphone. Jongens en meisjes denken vrij gelijk over sexting. Maar een kleine minderheid (2,6%) vindt mensen die sexts sturen cool. Het meest gebruikte kanaal om seksueel getinte foto’s te versturen, is Snapchat (81,1%). Foto’s daar verdwijnen immers na een aantal seconden. In theorie toch, want 47% van de jongeren geeft toe minstens 1 keer per week een screenshot te nemen op Snapchat.
Phubbing is not done
Zijn jongeren effectief zo verslaafd aan hun smartphone als veel volwassenen beweren? Slechts 13% zegt dat ze hun smartphone vaak gebruiken tijdens een gesprek (= phubbing). 74% van de jongeren apprecieert het zelf ook niet wanneer vrienden constant met hun smartphone bezig zijn tijdens een gesprek.
Praten in plaats van verbieden
Hoe moet de brede jeugdsector met die smartphone omgaan? Mediaraven en LINC roepen iedereen die met jongeren werkt op om in de eerste plaats jongeren vertrouwen te geven. Nieuwe media maken een wezenlijk deel van hun leefwereld uit. Dat doodzwijgen of verbieden heeft weinig zin.
Een open dialoog over hun mediagebruik en actief stimuleren om die media ook creatief in te zetten, zowel op school als in de vrije tijd. Dat is volgens Mediaraven en LINC de juiste aanpak.
Iedereen die professioneel bezig is met jongeren is gebaat met een smartphone als werktool. Die smartphone dient als toegangspoort tot de wereld van de jongeren en biedt bijgevolg nieuwe mogelijkheden om als jeugdwerker met hen te kunnen communiceren.
 |
 |
