Wat zijn de voordelen van een prenatale erkenning van de baby?

dossier

Niet-getrouwde vaders of meemoeders moeten hun kind erkennen om er een wettelijke band mee te hebben. Dat kan na de geboorte gebeuren op het ogenblik van de geboorteaangifte of op elk later tijdstip, maar het kan, mits toestemming van de moeder, ook op elk tijdstip tijdens de zwangerschap. Tot voor kort kon dit vaak pas na zes maanden zwangerschap, nu kan het vanaf het begin van de zwangerschap. Enige voorwaarde is dat de zwangerschap moet bevestigd zijn door een zwangerschapsattest van een arts of een vroedvrouw. Deze erkenning krijgt slechts uitwerking als het kind nadien levend en levensvatbaar wordt geboren.

Zo'n prenatale erkenning heeft een aantal voordelen, zowel voor de niet-getrouwde vader/meemoeder als voor het kindje. Zonder erkenning heeft de vader/meemoeder immers geen enkele wettelijke band met het kind.

De gevolgen van een erkenning

Een erkenning is de handeling waarbij een man of meemoeder op formele manier aangeeft dat hij/zij de vader of meemoeder is van een kindje. Vanaf het moment van de erkenning wordt de vader of meemoeder juridisch verantwoordelijk voor het kind.

Het kindje zal de naam van de vader of meemoeder kunnen dragen, tenzij de ouders de keuze maken om de naam van de moeder of een combinatie van de twee te dragen.
Het ouderlijk gezag van de vader of meemoeder start vanaf het moment van de erkenning. Dit betekent het recht voor de ouder om mee te kunnen beslissen over allerlei aspecten die het leven van het kindje aangaan (opvoeding, opleiding, gezondheid…).
Een niet-erkend kindje heeft geen erfrechten ten opzichte van zijn vader of meemoeder indien die niet met de moeder is getrouwd.

Het belang van de prenatale erkenning

Een eerste pijnlijke situatie kan zich voordoen als het kindje vóór de geboorte overlijdt. Indien het kind nog niet door zijn biologische vader of de meemoeder werd erkend, is het wettelijk gezien zijn/haar kind niet. Het ongeboren kind zal zijn/haar naam niet kunnen dragen. De vader/meemoeder heeft nog geen ouderlijk gezag, wat betekent dat hij/zij ook geen beslissingsrecht zal hebben over het lot van het kindje. Vooral bij moeilijke medische kwesties tijdens de zwangerschap kan dit een zware emotionele tol eisen.
Indien de vader of meemoeder van het kindje overlijdt tijdens of kort na de zwangerschap zonder dat er reeds een erkenning heeft plaatsgevonden, erft het kind niet van zijn biologische vader of van de meemoeder.
Indien de moeder van het kindje sterft kort na de bevalling (bijvoorbeeld door complicaties tijdens de bevalling) en de partner het kindje nog niet heeft erkend, staat de ouderlijke band tussen de vader/meemoeder en het kindje nog niet vast. Juridisch gezien kan de vader/meemoeder het ouderlijk gezag niet uitoefenen. Hij/zij kan niet mee beslissen over medische kwesties omtrent het pasgeboren kind.
De vader/meemoeder zal in deze situatie het kind wel kunnen erkennen zonder de toestemming van de moeder, maar de ambtenaar van de burgerlijke stand zal wel een afschrift van de erkenningsakte moeten laten betekenen aan de wettelijke vertegenwoordiger van het kind. Dit laatste hoeft niet als de erkenning via een notariële akte gebeurt.
De toekomstige vader/meemoeder kan reeds tijdens de zwangerschap de geboortepremie aanvragen bij zijn/haar werkgever, wat praktischer is.
De vader of meemoeder kan zelf aangifte doen van de geboorte, zonder de aanwezigheid van de moeder. Handig voor de moeder die waarschijnlijk haar handen vol heeft… De vader brengt het erkenningsattest mee, het ingevuld en ondertekend formulier voor de naamskeuze van het kindje en de identiteitskaart van de moeder.