Hoe gaat nierdialyse in zijn werk?

Er bestaan twee vormen van nierdialyse: hemodialyse en peritoneale dialyse.

Hemodialyse

Bij hemodialyse legt een vaatchirurg een verbinding of fistel aan tussen een ader en een slagader in de pols of onderarm. Via deze verbinding wordt het bloed naar het hemodialysetoestel (de kunstnier) gepompt. De machine zuivert het bloed, onttrekt het overtollig vocht en voegt eventueel nuttige stoffen toe aan het bloed. Vervolgens wordt het bloed opnieuw in het lichaam gepompt. Omdat er snel veel vocht uit het lichaam wordt gehaald, kan hemodialyse zorgen voor een gevoel van malaise en vermoeidheid. Op langere termijn is er bovendien schade aan hart en bloedvaten mogelijk.

Deze vorm van nierdialyse moet drie keer per week gebeuren en neemt vier uur in beslag. Doorgaans vindt de behandeling plaats in het ziekenhuis, maar tegenwoordig bestaan er ook aangepaste apparaten voor hemodialyse aan huis.

Peritoneale dialyse

Bij peritoneale dialyse gebruikt men het buikvlies als filter om afvalstoffen te verwijderen. Dat buikvlies ligt als een zakje om je buikorganen en bevat heel veel kleine bloedvaatjes. Via een katheter brengt men een steriele vloeistof in je buikholte die afvalstoffen en overtollig vocht aantrekt vanuit de bloedvaten. Na enkele uren wordt deze drainagevloeistof, met de afvalstoffen erin, verwijderd en vervangen door zuivere vloeistof. De vloeistof blijft gedurende het grootste gedeelte van de dag of nacht in het lichaam van de patiënt.

Bij peritoneale dialyse leert de patiënt eerst in het ziekenhuis de apparatuur bedienen, zodat hij de dialyse zelf thuis kan uitvoeren. Elke zes weken is er ook een controle in het ziekenhuis. Bij chronische ambulante peritoneale dialyse vindt de dialyse vier keer per dag plaats gedurende 30 minuten. Automatische peritoneale dialyse gebeurt ’s nachts wanneer de patiënt slaapt en duurt 8 tot 10 uur. Peritoneale dialyse is meestal niet langer dan een paar jaar mogelijk door veranderingen in het buikvlies op lange termijn en complicaties zoals buikvliesontsteking.

Wees alert voor complicaties zoals koorts, buikpijn, roodheid rond de ingang van de katheter, vochtophoping in de benen (oedeem) of andere delen van het lichaam. Neem onmiddellijk contact op met je arts als je een van deze symptomen opmerkt.

Omdat je nieren niet goed werken, mag je niet te veel drinken. Een goede vuistregel voor de inname van vocht is: 800 ml + het volume dat je die dag hebt uitgeplast. Overmatig vochtverlies of vochtophoping kan je opsporen door je dagelijks te wegen. Een snelle gewichtsverandering is  namelijk een signaal dat er iets aan de hand is. 

Houd je strikt aan je voorgeschreven dieet en respecteer de zoutbeperking. Nierpatiënten beperken ook het best de hoeveelheid fosfaat die zij innemen. Door de slecht functionerende nieren wordt de fosfaathuishouding in het lichaam namelijk niet meer automatisch geregeld. Je vindt deze voedingsstof in eiwitrijke producten zoals melk, kaas, vlees en vis.

Daarnaast is een goede mond- en tandzorg zeer belangrijk. Als je tandsteen laat verwijderen, wordt altijd antibiotica gegeven. Controleer ook regelmatig je bloeddruk en noteer de gemeten waarden. Meet hem steeds aan de arm waar geen fistel zit.