Wat zijn de symptomen van nierkanker?

dossier

Nierkanker is een ernstige aandoening waarbij kwaadaardige cellen in het nierweefsel groeien. De nieren zijn twee boonvormige organen die zich aan beide zijden van de wervelkolom, net onder de ribben, bevinden. Ze zijn essentieel voor het filteren van afvalstoffen uit het bloed en het produceren van urine.

Lees ook: Hoe vaak zou je moeten plassen per dag?

Wat is nierkanker?

Getty_nierkanker_2024.jpg

© Getty Images

Nierkanker ontstaat doordat cellen in een nier zich ongecontroleerd vermenigvuldigen en een kwaadaardig gezwel vormen. De meest voorkomende vorm van nierkanker bij volwassenen is het niercelcarcinoom (RCC). Er zijn verschillende typen RCC, waaronder helder celtumor, papillair en chromofoob. Minder vaak voorkomende soorten nierkanker zijn onder andere het overgangscelcarcinoom en het sarcoom van de nier.

Lees ook: Wat zegt je urine over je gezondheid?

Symptomen nierkanker

De symptomen van nierkanker kunnen subtiel zijn en in de vroege stadia vaak onopgemerkt blijven. De meest voorkomende symptomen zijn:

  1. Bloed in de urine (hematurie): Dit is vaak het eerste teken en kan intermitterend zijn.
  2. Pijn in de zij of onderrug: Dit kan dof en aanhoudend zijn.
  3. Een voelbare massa in de buik: Dit is meestal een later symptoom.
  4. Onverklaarbaar gewichtsverlies
  5. Vermoeidheid
  6. Koorts die niet door een infectie wordt veroorzaakt
  7. Hoge bloeddruk: Soms veroorzaakt door hormonale veranderingen door de tumor.

Lees ook: Moet je je zorgen maken over bloed in de urine (hematurie)?

Diagnose nierkanker

De diagnose nierkanker omvat verschillende onderzoeken om de aanwezigheid en omvang van de tumor te bepalen:

  • Urineonderzoek: Om te controleren op bloed of abnormale cellen.
  • Bloedonderzoek: Om de nierfunctie en algemene gezondheid te evalueren.
  • Echografie: Een eerste beeldvormingstechniek om afwijkingen in de nieren te detecteren.
  • CT-scan en MRI: Gedetailleerde beelden om de grootte, locatie en verspreiding van de tumor te beoordelen.
  • Biopsie: In sommige gevallen wordt een weefselmonster genomen om de kankercellen microscopisch te onderzoeken [1].

Lees ook: Hoe herken je een nierbekkenontsteking en wat kan je doen?

Behandeling nierkanker

Behandelingsstrategieën voor nierkanker hangen af van het stadium van de ziekte en de algemene gezondheid van de patiënt. Veelvoorkomende behandelingen zijn:

  • Chirurgie: Tijdens een operatie kan de hele nier verwijderd worden, samen met omliggend vetweefsel en soms de bijnier. Radicale nefrectomie heet dat. Bij partiële nefrectomie wordt enkel de tumor verwijderd, en een klein deel van het omliggende gezonde weefsel. Dit gebeurt vooral bij kleinere tumoren.
  • Doelgerichte therapie: Medicijnen die specifiek gericht zijn op kankercellen en minimale schade aan normale cellen veroorzaken. Deze therapieën richten zich op specifieke moleculaire doelen in de kankercellen.
  • Immunotherapie: Behandelingen die het immuunsysteem van de patiënt stimuleren om de kanker aan te vallen.
  • Radiotherapie: Gebruik van hoogenergetische straling om kankercellen te doden. Dit wordt zelden gebruikt als primaire behandeling voor nierkanker, maar kan nuttig zijn bij palliatieve zorg om symptomen te verlichten.
  • Systemische therapieën: Inclusief chemotherapie, hoewel nierkanker vaak resistent is tegen traditionele chemotherapie.

Lees ook: Nefrotisch syndroom: gezwollen voeten en enkels door te veel eiwitten in de urine

Prognose en overlevingskans bij nierkanker

De prognose van nierkanker varieert sterk afhankelijk van het stadium bij diagnose en de algemene gezondheid van de patiënt. Vroegtijdige detectie verbetert de overlevingskansen aanzienlijk. 

  • Als nierkanker snel ontdekt wordt, wanneer de tumor nog beperkt is tot de nier, is de vijfjaarsoverleving hoog, tussen de 80 en 95 procent. 
  • Als de kanker is uitgebreid naar omliggende weefsels of lymfeklieren, maar nog niet verder is uitgezaaid, neemt de vijfjaarsoverleving af, maar blijft die nog redelijk hoog. Precieze cijfers voor deze groep zijn echter minder duidelijk gedocumenteerd.
  • Bij nierkanker met uitzaaiingen naar andere delen van het lichaam, zijn de overlevingscijfers aanzienlijk lager. In België is de gemiddelde vijfjaarsoverleving voor deze patiënten ongeveer 30 procent. Recente behandelingen hebben de levensverwachting echter verbeterd, zelfs al is genezing vaak nog niet mogelijk.

Gemiddeld zijn 10 jaar na de diagnose nog 57 van de 100 mensen met nierkanker in leven. Dit percentage houdt rekening met alle stadia en typen nierkanker samen, wat betekent dat het zowel vroege als gevorderde gevallen omvat.

Lees ook: Nycturie of nocturie: moet je 's nachts vaak opstaan om te plassen?

Nierkanker bij kinderen

Nierkanker bij kinderen is zeldzaam, maar wanneer het voorkomt, is de Wilms-tumor (ook bekend als nefroblastoom) de meest voorkomende vorm. Deze kwaadaardige tumor treft voornamelijk jonge kinderen onder de vijf jaar. De symptomen van een niertumor bij kinderen kunnen bestaan uit een voelbare massa in de buik, bloed in de urine, buikpijn, koorts en vermoeidheid. Diagnose van niertumoren bij kinderen gebeurt vaak via beeldvormende technieken zoals MRI om de specifieke aard en omvang van de tumor te bepalen. Doorgaans bestaat de behandeling uit een combinatie van chirurgie, chemotherapie en soms radiotherapie, afhankelijk van het stadium en de aard van de tumor.

Bronnen:
https://www.umcutrecht.nl
https://www.mmc.nl
https://www.allesoverkanker.be
https://www.uzgent.be

auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: juli 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram