U hebt kanker: een tweede mening vragen?

nieuws Om meer te weten te komen over uw ziekte, de gevolgen en de behandelingsmogelijkheden kan u een andere, onafhankelijke specialist raadplegen. Dat heet een "tweede mening" (in het Engels een second opinion). Als patiënt in België heeft u in ieder geval recht op een tweede mening - dat is voorzien in de wet van 22 augustus 2002 op de patiëntenrechten.
Een tweede mening vragen is helemaal geen overdreven noch uitzonderlijke wens. Hoewel sommige artsen u zullen afraden om tijd te verliezen met extra advies, begrijpen de meeste artsen dat iemand die voor een ingrijpende beslissing staat, behoefte kan hebben aan een tweede mening.
U heeft misschien het gevoel dat u daarmee blijk geeft geen vertrouwen te hebben in uw arts. De meeste artsen zullen er echter begrip voor hebben dat u een tweede advies wil inwinnen. Hoe duidelijker u hierover bent, hoe makkelijker een arts ook met u kan meewerken om snel en efficiënt tot een besluit te komen.
Het is niet nodig dat de tweede geraadpleegde specialist alle onderzoeken opnieuw doet. Dat zouden bovendien onnodige kosten zijn voor u en voor de ziekteverzekering. De tweede arts heeft wél goede medische gegevens nodig, en die staan in uw medisch dossier. Het is het beste een kopie van uw medisch dossier mee te nemen, zodat beide artsen over dezelfde gegevens beschikken.

Uw medisch dossier kan u bij uw (eerste) behandelende specialist opvragen. Een patiënt heeft volgens de wet van 22 augustus 2002 op de patiëntenrechten - het recht om zijn medisch dossier te lezen. U kan eventueel een vertrouwenspersoon (bijvoorbeeld uw huisarts) aanduiden die het dossier samen met u of in uw plaats gaat inkijken (want zo'n dossier is erg moeilijk, staat vol medische termen, symbolen, afkortingen e.d.).

U kan ook een kopie aanvragen van het dossier, of van een gedeelte ervan (de kopies moeten wel betaald worden). Uw aanvraag moet binnen de 15 dagen mogelijk worden gemaakt. Uw inzagerecht is niet absoluut. Het gaat enkel over de medische verslagen, labresultaten, foto's en dergelijke. De persoonlijke aantekeningen van de arts en informatie over andere personen dan uzelf mag u niet lezen. Ook kan uw arts, aldus de wet, u inzage in uw gegevens weigeren als hij oordeelt dat ze een ernstig gevaar voor uw gezondheid kunnen betekenen. In dat geval kan enkel een door u aangeduide zorgverstrekker (bijv. uw huisarts) het dossier lezen.
Het kan een goed idee zijn om uw huisarts hiervoor in te schakelen. Hij krijgt immers ook alle verslagen toegestuurd, zodat u aan de hand van deze verslagen al een heel eind op weg bent om de nodige informatie samen te brengen. En hij kan u helpen een geschikte arts te vinden voor een tweede mening. Ook uw behandelende specialist kan u hierbij helpen.
Wat de tweede specialist moet weten voor een zinvol tweede advies (deze informatie zit normaal allemaal in uw medisch dossier):
• de juiste naam van uw ziekte;
• de juiste resultaten van de verschillende onderzoeken: biopsieën, bloedonderzoeken, radiografieën, scans, echografie;
• evolutie van uw huidige ziekte met eventuele stadiabepaling en al gestarte therapie;
• eerdere ziekten en therapieën;
• kanker in de familie;
• blootstelling aan producten waarvan men weet dat ze kankerverwekkend kunnen zijn.

Als de verschillende artsen die u raadpleegt tot dezelfde conclusie komen, dan kan dat alleen maar twijfels wegnemen en is de zaak voor u duidelijk.
Als de meningen uiteenliggen, is de zaak heel wat ingewikkelder. Omdat u zelf nooit de expertise van uw behandelende specialist noch van de andere kan hebben, is het voor u onmogelijk om uit te maken wie gelijk heeft. De sympathiekste arts of de minst ingrijpende therapie spreken u misschien het meeste aan, maar dat zegt niets over hun waarde.

Omdat u daar nooit zelf kan uitkomen, kan u het volgende doen:
• u gaat terug met het tweede advies naar uw eerste specialist. U kan de artsen eventueel vragen onderling contact op te nemen
• u praat erover met een onafhankelijke derde, bijvoorbeeld uw huisarts of een hulpverlener aan de Kankertelefoon. Let wel: zij zijn zelf geen kankerspecialist, en zullen dus geen medisch advies of een tweede mening geven. Ze kunnen wel vragen beantwoorden over behandelingen, meer vertellen over de mogelijkheden van een tweede mening, of u helpen alles op een rijtje te zetten en tot een conclusie te komen. Maar uw mening zal uiteindelijk doorslaggevend zijn.

Veel kankerpatiënten krijgen een zogenaamde 'standaardbehandeling'. De term 'standaardbehandeling' verwijst naar de meest gangbare medische behandeling die getest werd volgens strikte wetenschappelijke procedures en volgens die procedures veilig en efficiënt bevonden is. Over die standaardbehandelingen bestaat bij artsen meestal weinig discussie. Met andere woorden: uw arts volgt dus internationale richtlijnen voor de behandeling van kanker.
In veel ziekenhuizen wordt de medische behandeling van een kankerpatiënt ook besproken in een zogenaamd 'multidisciplinair oncologisch consult'. Dat is een overleg tussen artsen uit verschillende disciplines, bijvoorbeeld tussen een chirurg (voert de operatie uit), een radiotherapeut (doet de bestraling), een medisch oncoloog (behandelt met geneesmiddelen) en een orgaanspecialist (bijv. de longarts). Zij staan samen in voor de behandeling. Dat betekent dat de behandeling die uw specialist adviseert, tot stand gekomen is na overleg tussen artsen over uw situatie en over de meest aangewezen behandeling daarbij.
Sinds kort is dit multidisciplinair oncologisch consult verplicht als uw behandelende specialist afwijkt van de standaardbehandeling volgens het ziekenhuis. Dat betekent dat de behandeling die uw specialist adviseert, in dit geval zeker tot stand gekomen is na overleg. In ons land stimuleert de overheid die multidisciplinaire benadering van kanker. Zo is het onder andere wettelijk geregeld dat de artsen betaald worden voor zo'n multidisciplinair consult en dat uw huisarts er een verslag van krijgt.
U kan eventueel ook zelf het verslag van dat consult inkijken, het zit bij uw medisch dossier. U kan vragen om het zelf te raadplegen, of u kan een vertrouwenspersoon (partner, familielid, hulpverlener ) aanwijzen om het dossier in te kijken.

Info: www.tegenkanker.net