Zelfmeetapparaten hebben keurmerk nodig

nieuws Er zijn ruim zevenhonderd zelfmeetapparaten bekend waarmee patiënten thuis hun gezondheid kunnen monitoren. De betrouwbaarheid is voor huisartsen moeilijk te beoordelen. Daarom moet er een keurmerk of bewijs van effectiviteit komen voor zelfmeetapparaten. Dat stelt een Nederlands rapport over de ‘doe-het-zelfpatiënt’. Het is ook aan te bevelen dat er een overzicht komt van zelfmeetapparatuur die consumenten gerust kunnen gebruiken.

Er komen steeds meer apparaten op de markt voor patiënten. Volgens het rapport moeten apparaten die bedoeld zijn voor het meten van fysieke of vitale parameters voor diagnostische doeleinden of voor de behandeling van patiënten volgens de Europese richtlijnen worden gemaakt. Ze krijgen dan een CE-markering. Zelfmeetapparaten die gericht zijn op de consument en die geen therapeutisch doel hebben, maar die wél gezondheidsparameters meten, mogen echter ook zonder CE-markering op de markt komen. Het grote aanbod maakt het voor huisartsen en patiënten lastig kiezen welke apparaten bruikbaar zijn.

Zelfmetingen bieden volgens de geïnterviewde huisartsen zowel voor- als nadelen. Zelfmetingen kunnen leiden tot grotere efficiency in de behandeling voor zowel de patiënt als de arts. Patiënten hoeven voor een enkele meting niet op consult te komen. Zelfmetingen kunnen ook helpen bij het herkennen van patronen in een ziektebeeld. Belangrijker nog is dat zelfmetingen kunnen leiden tot meer patient empowerment. Immers, patiënten monitoren zelf ook hun data en kunnen daardoor worden gerustgesteld, maar tegelijkertijd juist ook overbezorgd raken.

Tegelijkertijd vrezen artsen ook dat zelfmetingen kunnen leiden tot onnodige ongerustheid en een toename van de doktersconsulten. Dit kan volgens hen leiden tot onnodige medicalisering, ergo een verhoging van de kosten in de gezondheidszorg. Het is overigens moeilijk te zeggen hoeveel mensen na zelfmetingen thuisblijven die anders wel naar de arts zouden gaan. Die komen immers niet in de praktijk.

In sommige gevallen plaatsen huisartsen serieuze vraagtekens bij het nut van zelfmeten, zoals bij mensen die in wezen geen gezondheidsprobleem hebben. De artsen die data van zelfmetingen gebruiken, doen dit vooral bij patiënten die al een indicatie hebben. Zelfmetingen kunnen in deze gevallen aanleiding geven voor het bijstellen van de therapie. Voor een beter gebruik van zelfmeetapparaten missen de geïnterviewde huisartsen een aantal randvoorwaardelijke aspecten. Ze kunnen nu zelf lastig controleren of een bepaald zelfmeetapparaat betrouwbaar is. Een keurmerk van een onafhankelijke instantie zou voor hen wenselijk zijn. Daarbij zouden de huisartsen het prettig vinden als de verzamelde data meteen digitaal geïmporteerd konden worden in hun eigen elektronisch dossier. Dat kan nu meestal nog niet vanwege gebrek aan standaardisatie en zorgen om de informatiebeveiliging.