Bereken uw fractuurrisico door osteoporose

nieuws Veel mensen weten niet dat ze aan osteoporose lijden tot op het moment dat hun botten zo zwak geworden zijn dat ze een fractuur oplopen ten gevolge van een lichte val of een verkeerde beweging. De meest voorkomende fracturen zijn pols-, wervel- en heupfracturen. Breuken ter hoogte van de pols en de heup zijn uiteraard gemakkelijk te herkennen. Wervelfracturen daarentegen komen vaak voor ten gevolge van een misstap of het heffen van een zwaar voorwerp, maar zijn moeilijker herkenbaar. Wanneer een wervel inzakt of breekt, treedt er meestal een acute pijn op die daarna kan overgaan in chronische rugpijn. Wanneer meerdere wervels inzakken, leidt dit tot een verlies aan lichaamslengte (krimpen) en tot het krommen van de rug (kyfose).
Osteoporose en de mate waarin het skelet brozer is geworden, kan het best vastgesteld worden via een botdichtheidsmeting of botdensitometrie. Een botdensitometrie is een onderzoek waarbij de dichtheid van het bot wordt gemeten. Op die manier kan men bij mensen met bv. osteoporose de kans op botbreuken berekenen.
Sinds 1 augustus wordt een botdensitometrie terugbetaald indien aan bepaalde criteria wordt voldaan. Vroeger moest de patiënt die kosten zelf betalen. Een terugbetaling van het onderzoek is nu mogelijk, maar wel maximum eens om de 5 jaar.
De botmeting wordt voortaan terugbetaald bij vrouwen ouder dan 65 jaar met een familiale geschiedenis van osteoporose, met name een heupfractuur bij familie van de eerste of tweede graad. Ook bij jongere mannen en vrouwen kan de botmeting in sommige omstandigheden die wijzen op een verzwakt beendergestel worden terugbetaald. Dat geldt o.m. voor mensen die al eerder botbreuken opliepen na een eerder onschuldig ongeval, die lange tijd corticosteroïden moeten nemen, die lijden aan reumatoïde artritis, aan bepaalde hormonale stoornissen, Anorexia Nervosa (met BMI < 19 kg/m²) of vroegtijdige menopauze (< 45 jaar).

Bereken zelf uw fractuurrisico
U kan zelf uw fractuurrisico berekenen met behulp van FRAX, een soort rekenmachine die is ontwikkeld door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Aan de hand hiervan kan u het risico op een botbreuk (van de ribben, bekken, onderarm, opperarm, schouderblad, heup / dijbeen, sleutelbeen, borstbeen, scheenbeen, kuitbeen, en een ingezakte wervelkolom) berekenen voor de komende tien jaar.
Een FRAX-score kan worden berekend met behulp van 11 risicofactoren:
- leeftijd,
- geslacht,
- lengte,
- lichaamsgewicht,
- roken,
- alcoholgebruik (meer dan 3 eenheden alcohol per dag),
- eerdere botbreuken,
- heupfracturen bij vader of moeder,
- het gebruik van orale corticosteroiden,
- reumatoide artritis,
- secundaire osteoporose (bijvoorbeeld Type I diabetes mellitus of vrouwen die in de overgang raken als ze jonger zijn dan 45 jaar).
Voor een betrouwbaardere schatting, kan indien mogelijk de uitslag van een botmineraaldichtheidsmeting worden toegevoegd.
Met de praktische FRAX-software op het internet ( www.shef.ac.uk/FRAX) krijgt u een cijfer waarmee de kans op een breuk binnen de eerstkomende tien jaar wordt opgegeven in de vorm van een percentage.