Kan ebola ook in België opduiken?

nieuws De kans dat een met ebola besmet persoon in België terecht komt is heel klein, maar kan niet volledig uitgesloten worden. Er zijn tot nu toe enkele gevallen bekend van export of besmetting buiten Afrika: een besmette vliegtuigpassagier bracht, na een tussenlanding op Zaventem, ebola naar de Verenigde Staten en twee besmette missionarissen brachten de ziekte naar Spanje, waar een verpleegster besmet raakte. De

Wereldgezondheidsorganisatie gaat ervan uit dat dit in de komende maanden nog zal gebeuren. De kans dat de ziekte zich hier verder naar anderen kan verspreiden, is echter hoogst onwaarschijnlijk.
Ebola kan in Europa worden binnengebracht via drie kanalen.

Scenario 1: Een besmet persoon die ziektetekenen vertoont, wordt naar Europa gebracht om hier te worden verzorgd.

Een dergelijke patiënt wordt onmiddellijk in quarantaine in een ziekenhuis gebracht voor verdere behandeling. De kans dat het virus zich verder kan verspreiden, is uiterst klein. Al toont de besmetting van een Spaanse verpleegster, die twee Spaanse missionarissen behandelde, en van een verpleegster in Dallas aan dat verdere verspreiding ook bij ons niet volledig kan uitgesloten worden.

Scenario 2: Een besmet persoon met ziektetekenen (koorts, hoofd- en spierpijn) reist op eigen houtje naar Europa.

• In de getroffen landen worden alle uitgaande passagiers op vliegvelden, havens en andere grensovergangen gescreend op ziekteverschijnselen (vooral koorts).

• In veel landen worden sinds kort ook reizigers afkomstig van risicolanden op de luchthaven of haven gescreend (o.m. op koorts met warmtescanners), alhoewel de Wereldgezondheidsorganisatie dit tot nu toe niet heeft aanbevolen.

• Er zijn ook internationale en nationale afspraken (IATA guidelines, International Health Regulations ) gemaakt om tijdig mensen met infectieziekten te herkennen en op te vangen in het vliegtuig en op de luchthaven.
Reizigers met verdachte symptomen moeten zo veel mogelijk geïsoleerd worden van de andere reizigers, ze moeten een mond- en neusmasker dragen enzovoorts. Ook het personeel dat hen bijstaat, moet extra-voorzorgsmaatregelen nemen. Bij aankomst in de (lucht)haven moeten ze onmiddellijk geïsoleerd worden voor verder onderzoek en eventuele behandeling.

Na aankomst worden alle contacten van de zieke passagier (zoals cabinepersoneel en passagiers die direct contact hebben gehad met de zieke passagier en passagiers die dicht bij de zieke passagier zaten) in kaart gebracht. Indien er een besmettingsrisico bestaat krijgen ze instructies om hun gezondheidstoestand in de komende drie weken op te volgen (o.m. twee maal daags koorts meten).
Alhoewel deze maatregelen niet 100% waterdicht zijn, is ook hier de kans op verdere verspreiding van de ziekte uiterst klein.

Scenario 3: een besmet persoon zonder ziektetekenen reist naar Europa, en ontwikkelt pas na aankomst ziektesymptomen.

Dit scenario houdt waarschijnlijk het grootste risico op verdere verspreiding in, omdat de besmette persoon in een vroeg stadium van de ziekte onbewust andere personen kan besmetten, voordat de nodige maatregelen zijn genomen.
Toch is de kans op verdere verspreiding ook in dit scenario vrij klein.
• Personen die nog geen klachten hebben zijn niet besmettelijk.

• Ebola is een niet heel besmettelijke ziekte. Besmetting gebeurt enkel via direct contact met bloed of lichaamsvochten (speeksel, zweet, stoelgang, braaksel, sperma, urine, vaginale secreties en menstruatiebloed), of door indirect contact met gebruiksvoorwerpen die besmet zijn met bloed of lichaamsvochten van een ziek persoon. Er is geen besmettingsgevaar via de lucht (bv. door niezen of hoesten)

• De ziekte is zo ernstig dat een Ebolazieke snel een arts zou opzoeken, die verplicht is om bij de minste verdenking de autoriteiten te verwittigen. Vervolgens zullen alle contacten van de zieke persoon in kaart gebracht worden en bij de minste symptomen onmiddellijk geïsoleerd.

Gezamenlijk volgen de verschillende overheden in België de situatie van nabij op en de maatregelen worden telkens aangepast als het risiconiveau wijzigt. Dit gebeurt in samenspraak met de Europees Centrum voor Ziektepreventie en –bestrijding (ECDC) en de Wereldgezondheidsorganisatie.

In België heeft de Hoge Gezondheidsraad een aantal richtlijnen voor artsen en ziekenhuizen opgesteld indien ze geconfronteerd worden met mensen die recent zijn teruggekeerd uit Guinee, Sierra Leone, Liberia of Nigeria, en die ziektetekenen vertonen die kunnen wijzen op ebola. Alle ziekenhuizen in ons land zijn daarop voorbereid.

• Een arts is verplicht om bij een verdenking van een besmetting met ebola (of een soortgelijk virus) contact op te nemen met de arts infectieziektebestrijding van Zorg en Gezondheid.

• Het ziekenhuis waar de zieke is opgenomen brengt in samenwerking met de arts infectieziektebestrijding alle contacten van de patiënt in kaart. Hun gezondheidstoestand wordt gedurende drie weken opgevolgd. Als zij symptomen ontwikkelen (zoals koorts, hoofd- en spierpijn) worden zij direct in isolatie verpleegd. Dit is een effectieve manier om de verspreiding tegen te gaan. Als het niet om ebola blijkt te gaan, wordt de opvolging van de contacten stopgezet.