Wat zijn de symptomen van ebola en hoe gevaarlijk is het?

dossier Ebola is een zeldzame maar ernstige infectieziekte die in Afrika voorkomt en gepaard gaat met bloedingen in het lichaam (hemorragische koorts).
De ziekte wordt veroorzaakt door een draadvormig virus (filovirus). Er bestaan ook enkele andere virussen die een gelijkaardige hemorragische koorts kunnen veroorzaken, het marburgvirus en het lassavirus.

De ziekte ebola is vernoemd naar de rivier Ebola in de Congo, waar het virus voor het eerst in 1976 werd gevonden. In dat jaar waren er uitbraken in Soedan en het toenmalige Zaïre (nu de Democratische Republiek Congo). Ebola veroorzaakte in de jaren daarna meerdere epidemieën in Afrikaanse landen.

Er zijn aanwijzingen dat vruchtenetende vleermuizen (o.a. vliegende honden) de natuurlijke gastheer van het ebolavirus zijn. Zij verspreiden het virus onder meer via hun ontlasting. Verschillende dieren in het Afrikaanse tropische regenwoud kunnen met het virus worden besmet, zoals chimpansees, gorilla’s en antilopen. Als mensen deze dieren slachten en eten, kunnen zij het virus ook krijgen.

Lees ook: Kan ebola ook in België opduiken?

123M_ebola_2022.jpg
Het virus ontsnapt grotendeels aan het afweersysteem van de mens, en kan zich daarom ongeremd vermenigvuldigen en toenemende orgaanschade aanrichten. Er is geen goede behandeling of vaccinatie tegen het ebolavirus beschikbaar. Ongeveer 40 à 90 % van de mensen die besmet raakt zal overlijden aan de ziekte.

Hoe kan je besmet worden?

Zoals reeds vermeld wordt ebola verspreid door verschillende vleermuissoorten, apen of antilopen, onder meer via hun ontlasting. Als de mens deze besmette dieren opeet, wordt hij zelf besmet. Nadien kan hij anderen besmetten via lichaamsvocht zoals bloed, ontlasting, speeksel, urine, braaksel en zweet. Dit kan rechtstreeks, maar ook via materiaal dat bevuild is met dat lichaamsvocht. 

Je kan echter niet besmet geraken met ebola via de lucht (niezen of hoesten). Daardoor is ebola niet zo besmettelijk als gewone virussen zoals verkoudheid, griep of mazelen. Iemand die ebola heeft, maar geen symptomen vertoont, kan de ziekte ook niet verspreiden. Als toerist of zakenreiziger in een risicoland is je kans op besmetting uiterst klein, maar wie een zieke verzorgt of iemand begraaft die aan de ziekte is overleden, heeft een aanzienlijke kans om besmet te geraken. 

Lees ook: Uitbraak marburgvirus: moeten we ons zorgen maken?

Wat zijn de symptomen van ebola?

De incubatietijd van ebola is 2 tot 21 dagen. Doorgaans ontwikkelt de patiënt na een week de eerste symptomen. Die zijn gelijkaardig aan de symptomen van een griepvirus. 

  • Hoge koorts 
  • Hoofdpijn 
  • Gewrichts- en spierpijn 
  • Keelpijn 
  • Zwakte 
  • Pijn in de maag 
  • Gebrek aan eetlust 

Naarmate de ziekte erger wordt, veroorzaakt ze bloedingen in het lichaam. Sommige mensen braken of hoesten bloed op, hebben bloederige diarree, krijgen uitslag, orgaanfalen en shock. Meestal sterft de patiënt in de tweede week.  

Is er een behandeling?

Tegen ebola is er vooralsnog geen effecief geneesmiddel en geen vaccin. De enige manier om het virus te stoppen is door de patiënten zo snel mogelijk te isoleren.  

Artsen kunnen alleen de symptomen behandelen, onder andere door het toedienen van vloeistoffen, elektrolyten, zuurstof, bloeddrukmedicatie, bloedtransfusies en door andere infecties te behandelen. Dat kan tien tot vijftien procent van de patiënten redden.

Wat bij een ebola-uitbraak?

Een ebola-uitbraak wordt bestreden door patiënten snel te herkennen, en af te zonderen (te isoleren) zodat er geen nieuwe besmettingen plaatsvinden. Mensen die (zonder bescherming) in aanraking zijn geweest met een patiënt, worden drie weken lang gevolgd om te kijken of zij ook ziek worden. Is dat het geval, dan worden zij ook meteen opgenomen in het ziekenhuis, waarbij zij afgezonderd van andere patiënten worden verpleegd.
Artsen en verpleegkundigen die patiënten behandelen en verzorgen dragen beschermende kleding en volgen strenge regels om besmetting en verspreiding te voorkomen.

Welke voorzorgsmaatregelen kan je nemen?

  • Vermijd reizen naar besmette gebieden. Reisadvies vind je op de websites van het Instituut voor Tropische Geneeskunde en van de Belgische Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken.  
  • Breng je arts op de hoogte als je in een besmet gebied bent geweest of contact hebt gehad met een ebolapatiënt. 
  • Als je symptoomvrij bent, moet je gedurende 21 dagen thuis je temperatuur meten. Er is op dat moment nog geen reden voor isolatie.  
  • Vanaf 38,6°C moet je onmiddellijk naar het ziekenhuis voor observatie. Je wordt dan beschouwd als een mogelijke ebolapatiënt. Je mag pas naar huis, wanneer bloedonderzoek uitwijst dat je geen ebola hebt. 

Bronnen: 
https://www.zorg-en-gezondheid.be
https://diplomatie.belgium.be
https://www.rivm.nl 
https://www.eoswetenschap.eu
https://www.webmd.com

auteur: Sara Claessens, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: november 2022

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram