Week van het hartritme Moet u uw hartritme laten testen als u gezond bent?

nieuws Tijdens de jaarlijkse Week van het Hartritme kunt u gratis uw hartritme laten testen in een aantal ziekenhuizen.
De deelnemende ziekenhuizen nemen gratis een hartfilmpje of een elektrocardiogram (ECG) met een hartritmemonitor. Hiermee wordt de elektrische activiteit van uw hart pijnloos opgemeten gedurende ongeveer 30 seconden. Indien de test wijst op voorkamerfibrillatie, krijgt u een brief mee voor uw huisarts, die samen met u het vervolg bespreekt.
www.mijnhartritme.be/nl/de-week-van-het-hartritme/

Wat is voorkamerfibrillatie?
Voorkamerfibrillatie (VKF) of atriumfibrillatie (AF) is de meest voorkomende hartritmestoornis. Bij VFK slaat het hart bij wijze van spreken op hol en is de hartslag onregelmatig en veel te hoog.
Ongeveer 1 op de 4 personen zal in zijn leven ooit voorkamerfibrillatie krijgen. Het aantal patiënten met VKF in België wordt geschat op 150.000, vooral mensen ouder dan 65 jaar. Ongeveer 5 % van de mensen ouder dan 65 jaar krijgt VKF, bij 80-plussers zou dit zelfs oplopen tot meer dan 10 %.

Voorkamerfibrillatie is een relatief goedaardige ritmestoornis, op voorwaarde dat ze correct behandeld wordt, ook wanneer er weinig klachten zijn. Probleem is dat ongeveer een op drie mensen met VKF daarvan niets voelen, zodat de stoornis te laat wordt vastgesteld, pas als een complicatie optreedt.
Zonder correcte behandeling verhoogt VKF namelijk het risico op hartfalen en op de vorming van bloedklonters, die een trombose of een beroerte (cerebrovasculair accident, CVA) kunnen veroorzaken. Dat risico bestaat vooral bij oudere mensen en bij mensen met andere hart- of vaatproblemen, een hoge bloeddruk of diabetes.

Hoe kunt u voorkamerfibrillatie herkennen?
Normaal voelt u uw hart niet kloppen, tenzij u gespannen bent of bij een zware inspanning. Bij voorkamerfibrillatie klopt het hart onregelmatig en soms te snel in rust (meer dan 110 slagen per minuut). Ongeveer een op drie mensen met voorkamerfibrillatie voelen er niets van. Bij de rest kunnen volgende klachten optreden:

• Hartkloppingen
• Kortademigheid in rust of bij inspanning
• Pijn op de borstkas
• Duizeligheid, een licht gevoel in het hoofd
• Zweten
• Flauwvallen
• Ongewone vermoeidheid.
Wanneer een voorkamerfibrillatie plots ontstaat, voelt dit dikwijls beangstigend aan, zeker als dit de eerste keer is. Het is belangrijk dat u weet dat voorkamerfibrillatie geen voorbode is van een hartinfarct of een hartstilstand, ook niet als u zich op het moment erg slecht voelt.
Indien u klachten hebt die kunnen wijzen op VKF, moet u uiteraard zo snel mogelijk uw (huis)arts raadplegen.

Preventief onderzoek wanneer u geen klachten hebt?
Uit onderzoek blijkt dat 25 tot 35 % van de patiënten met VKF geen klachten hebben en niet weten dat ze een onregelmatige hartslag hebben.
Nochtans is het belangrijk dat VKF zo snel mogelijk wordt opgespoord en tijdig wordt behandeld om eventuele complicaties zoals een beroerte te voorkomen. Zo’n 30 % van de patiënten met een CVA heeft een nog niet gekende VKF. Tijdige opsporing en behandeling van VKF zou 2.000 beroertes per jaar of ongeveer 6 beroertes per dag kunnen voorkomen. Mensen met een niet-gekende VKF hebben ook een verhoogde kans op hartfalen en op vervroegd overlijden.

Toch wordt een systematisch onderzoek (screening) van gezonde mensen jonger dan 65 jaar, zonder enige klacht die op VKF kan wijzen, niet aanbevolen.

U bent jonger dan 65 jaar
Indien u gezond bent, is de kans dat u VKF hebt, zeer klein: minder dan 1 %. Bovendien bedraagt de kans dat u een beroerte krijgt indien u VKF hebt, minder dan 1 %. Dat betekent dat er op 10.000 mensen jonger dan 65 elk jaar misschien 1 persoon een beroerte door VKF zal krijgen. Voor iemand van 40 jaar is het risico nog lager.
Indien u zich laat testen, bestaat de kans dat men toch een onschuldige onregelmatigheid in het hartritme vindt, wat dan aanleiding kan zijn tot ongerustheid of een onnodige behandeling.
Daarom wordt een onderzoek naar VKF niet aangeraden als u geen klachten hebt.
Het testen van de hartslag (door het meten van de pols) is wel nuttig indien u
• bijkomende risicofactoren hebt (zoals een hoge bloeddruk, diabetes enzovoorts);
• een intensieve duursport beoefent.

U bent ouder dan 65 jaar
Bij gezonde mensen die ouder zijn dan 65 jaar is een VKF-test wél zinvol, ook als ze geen klachten hebben of geen bijkomende risicofactoren (zoals diabetes, hoge bloeddruk...).
• De Europese Vereniging voor Cardiologie raadt aan dat 65-plussers elk jaar hun polsslag laten meten door hun huisarts.
• Het Nederlandse Huisartsengenootschap (NHG) raadt aan om bij 65-plussers altijd de hartslag te meten wanneer de bloeddruk wordt gemeten.
Indien een onregelmatigheid wordt vastgesteld, moet een hartfilmpje (electrocardiogram) worden gemaakt. Dat kan met een draagbaar toestel (one-lead ECG toestel) gebeuren.

Meet zelf uw hartritme
Omdat voorkamerfibrillatie bij sommigen slechts af en toe opkomt of ongemerkt verloopt, kan het nuttig zijn om regelmatig zelf uw hartritme in rust te controleren.

1. Polsslag nemen
• Plaats 3 vingers op de gestrekte pols van de andere hand, aan de basis van de duim, tussen de pees en de duim en de zijkant van het polsbeen.
• Voelt u de polsslag niet? Verhoog dan de druk of verplaats uw vingers een beetje.
• Tel het aantal slagen gedurende 30 seconden. Verdubbel het aantal om het aantal slagen per minuut te krijgen. Het normale ritme ligt tussen 50 en 100 slagen per minuut.

2. Elektronische meting
Er bestaan tegenwoordig speciale apparaatjes en apps voor uw smartphone om uw polsslag te meten. Installeer zo'n app en meet uw polsslag volgens de instructies (meestal door een vinger op de camera te leggen).