Gezwollen ooglid: wat kan je doen aan een ooglidontsteking? (Blefaritis)

dossier Blefaritis is een vrij veel voorkomende en vaak langdurig aanslepende of steeds terugkerende chronische ontsteking van de oogleden waarbij de haarzakjes van de wimpers, de talgkliertjes die uitmonden in de rand van de oogleden of de ooglidrand ontstoken zijn. Blefaritis kan leiden tot irritatie van de ogen zelf. Vooral bij oudere mensen kan deze ontsteking gepaard gaan met droge ogen. Soms leidt blefaritis tot ontstekingen van andere weefsels van het oog, zoals het slijmvlies (conjunctivitis) of het hoornvlies (keratitis).

Lees ook: Bultje op ooglid? Het verschil tussen een chalazion en hordeolum

Oorzaak

Blefaritis kan door een aantal factoren worden uitgelokt of verergeren:

• allergie, bijvoorbeeld voor cosmetica;
• slapeloosheid;
• blootstelling aan irriterende stoffen zoals stof en rook;
• bepaalde huidaandoeningen zoals rosacea, atopische dermatitis (eczeem), seborrhoïsche dermatitis;
  
• bepaalde andere aandoeningen zoals diabetes.
• onaangepaste brilcorrectie waardoor de ogen steeds half worden dichtgeknepen om scherp te kunnen zien;
• het langdurig dragen van contactlenzen. Mogelijk heeft dit te maken met een verminderde ooglidbeweging en moeilijker uitdrukken van talg uit de oogleden.
  
  

Lees ook: Inwendige oogontsteking (uveïtis)

Symptomen

De meest voorkomende symptomen zijn jeuk, irritatie en soms een rood en gezwollen oog. Tussen de wimpers zitten soms schilfertjes en korstjes. Die kunnen op hun beurt de ontstoken ooglidranden irriteren, waardoor branderige of tranende ogen ontstaan. Tijdens de slaap kan de vetafscheiding van de talgklieren opdrogen, waardoor de oogleden ’s ochtends aan elkaar plakken. Wanneer door de ontsteking de talgkliertjes niet goed functioneren, kan de traanfilm verstoord raken en kunnen droge ogen ontstaan. Hierdoor heeft men het gevoel dat er een zandkorreltje in het oog zit. Soms ontstaan kleine zweertjes. Ook kunnen vermoeide ogen en lichtschuwheid (hinder van fel licht) optreden. De klachten van jeuk en branderigheid zijn meestal het ergst in de ochtenduren, de droge ogen ontstaan meestal later op de dag.

Lees ook: Droge ogen: oorzaken en behandeling

Wat kan je doen?

Blefaritis is niet gemakkelijk te behandelen en kan ondanks behandeling steeds terugkeren. Het is vooral belangrijk om de korstjes en schilfers dagelijks te verwijderen omdat ze irritatie kunnen geven en een bron van bacteriën zijn waardoor de blefaritis steeds terugkeert.

• Vermijd zoveel mogelijk om in de ogen te wrijven.
• Gebruik geen oogmake-up als het ooglid ontstoken is.
• Leg enkele keren per dag een in warm water gedrenkt washandje of een warm kompres (bijvoorbeeld een zakdoek die met een strijkijzer is opgewarmd) op de gesloten oogleden. Hierdoor worden de schilfertjes zacht en raken los. Bovendien wordt de talg, die door de talgklieren wordt afgescheiden, vloeibaar.
  
• Verwijder iedere dag (ook buiten de ontstekingsperiodes), bij voorkeur ’s ochtends en ’s avonds, de korstjes en schilfers aan het ooglid. Dat kan door met een wattenstaafje gedrenkt in fysiologisch water of in een oplossing van babyshampoo (enkele druppels in een half glas lauw water) de basis van de ooglidharen en de ooglidranden te borstelen. Eventueel naspoelen met lauw water. Je kan ook kant en klare doekjes die met zeep/alcohol zijn geïmpregneerd gebruiken (zoals Blephaclean) of je kan tweemaal per dag verwekende Blephagel aan de oogleden smeren (zoals een demaquillant).
• Wanneer een bacteriële infectie vermoed wordt, zal de oogarts een antibioticum oogzalf of –gel of oogdruppels voorschrijven. In hardnekkige gevallen kan een orale antibioticakuur nodig zijn.
• Blefaritis en droge ogen gaan vaak samen en versterken elkaar. Droge ogen kunnen worden behandeld met kunsttranen. Om de ogen 'vochtig' te houden kan eventueel ook speciale ooggel of zalf worden toegepast.
  
• Soms is de onderliggende oorzaak een allergische reactie, bijvoorbeeld op bepaalde stoffen in cosmetica. Deze cosmetica moeten dan zoveel mogelijk gemeden worden.
• Als er sprake is van eczeem of rosacea moet de gezichts- en hoofdhuid ook worden behandeld.
  
  

Lees ook: Iridocyclitis: oogontsteking met kans op blindheid

Bronnen:
huidinfo.nl
oogartsen.nl
oogheelkunde.org