Melden van de zwangerschap
dossier
Update dossier 25 april 2007
De werkgever dient door de zwangere werkneemster zo snel mogelijk op de hoogte gebracht te worden van de zwangerschap en de vermoedelijke bevallingsdatum. Hiervoor is een doktersattest vereist waarop de nodige gegevens vermeld staan. Het attest wordt best aangetekend verstuurd naar de werkgever. Ook kan het persoonlijk afgegeven worden; vraag dan een handtekening voor ontvangst aan de werkgever. Vanaf dit moment gelden er een aantal beschermende maatregelen.
Beschermende maatregelen
Vanaf de melding van de zwangerschap gelden een aantal beschermende maatregelen die terug te vinden zijn in de Arbeidswet van 16/3/71 die ingrijpend werd gewijzigd door de wet van 3/4/95 en door het KB van 2/5/95 inzake moederschapsbescherming.
• als zwangere mag je afwezig zijn op het werk gedurende de tijd die nodig is om zwangerschapsonderzoeken te laten uitvoeren die niet buiten de werkuren kunnen gebeuren en dit met behoud van loon.
• als je werkt in de privé-sector of als contractuele of tijdelijke in de openbare sector (niet als vastbenoemd ambtenaar) kan je niet ontslagen worden tot 1 maand na de bevallingsrust, tenzij om redenen die niet met de zwangerschap te maken hebben. Word je toch ontslagen zonder enige reden of omwille van de zwangerschap, dan moet de werkgever de normale opzegginsvergoeding + 6 maanden brutoloon extra betalen
• tijdens de zwangerschap mag je geen overuren presteren
• de zwangere mag niet verplicht worden om nachtarbeid te verrichten gedurende 8 weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum en/of wanneer uit een geneeskundig attest blijkt dat de noodzaak van dit verbod wordt aangetoond in functie van eigen gezondheid of die van het kind; kan tot 4 weken na de bevalling. De werkgever moet werk overdag voorzien. Indien dit niet mogelijk is wordt de arbeidsovereenkomst geschorst en kom je in de ziekteverzekering terecht; in een overheidsstatuur word je vrijgesteld van arbeid
• de werkloze zwangere stuurt gedurende de eerste maanden van de zwangerschap best een geneeskundig attest naar de VDAB (BGDA) zodat ze geen werk aangeboden krijgt dat schadelijk kan zijn voor moeder en kind gedurende de zwangerschap. Werk weigeren omwille van de zwangerschap is niet toegestaan. Het kan enkel worden geweigerd als de beschermingsmaatregelen voor de zwangere werkneemsters niet gerespecteerd worden.
Preventieve verwijdering van zwangere werkneemsters uit het schadelijk arbeidsmilieu
De werkgever moet in samenwerking met de arbeidsgeneesheer, de preventie-adviseur en het comité voor preventie en bescherming op het werk of de vakbondsafgevaardigde een risico-evaluatie opmaken.
In het KB van 2/5/95 zijn de arbeidsposten, productie-afdelingen en risico’s waarvoor een risico-evaluatie dient te gebeuren vermeld in een niet-limitatieve lijst. De lijst in ingedeeld in chronische agentia (chemische verbindingen, gedefinieerde chemische stoffen), biologische agentia (wormziekten, tropische ziekten, infectieziekten of door parasieten veroorzaakte ziekten en door contact met dieren of overblijfselen, tetanus, hepatitis A, TBC, virale hepatitis, andere infectieziekten) en fysische agentia (ioniserende stralingen, mechanische trillingen, compressie en decompressie)
Enkel een beroepsrisico dat voorkomt op de Belgische lijst van de erkende beroepsziekten komt in aanmerking voor verwijdering. In geval van o.a. heffen en tillen van lasten, schokken, agressie, extreme hitte of koude... komt het Fonds voor Beroepsziekten niet tussen.
Voor wat betreft de aanwezigheid van bijzondere individuele omstandigheden bij de zwangere ligt de verantwoordelijkheid bij de arbeidsgeneesheer.
De maatregelen die na risico-analyse en evaluatie kunnen genomen worden zijn:
• aanpassing van de arbeidsomstandigheden: postenmutatie d.w.z. dat de werkneemster voltijds of deeltijds aangepast werk krijgt of uit het beroepsrisico verwijderd wordt maar in haar aangepaste arbeidspost tewerkgesteld wordt
• verwijdering door werkstopzetting waarbij de zwangere de arbeid volledig moet stoppen
De werkgever zal de zwangere zo spoedig mogelijk doorsturen naar de arbeidsgeneesheer die de nodige procedure zal opstarten inzake aanvraag aan het Fonds voor Beroepsziekten indien geopteerd wordt voor werkverwijdering.
Vergoeding
Privésector:
De vergoeding door het Fonds van Beroepsziekten start de dag van de verwijdering en eindigt 7 weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum (9 weken bij meerlingen). Vanaf dan start de wettelijke bevallingsrust.
Bij werkstopzetting: dagelijkse vergoeding gelijk aan 90% van het gemiddeld dagloon berekend op het begrensd basisloon.
Bij postenmutatie: indien er loonverlies is wordt dit door het Fonds terugbetaald.
Merk op: betaald verlof of ziekte onmiddellijk aansluitend op verwijdering (voor, tijdens of na) wordt niet door het Fonds vergoed.
Provinciale en plaatselijke overheidsdiensten:
de vergoeding zowel van contractuele als statutaire personeelsleden wordt geregeld
door het eigen specifiek geldelijk statuur van kracht in de betreffende overheidsdienst.
Het Fonds betaalt op forfaitaire wijze het geheel of een deel van het uitgekeerde loon
terug (treedt op als verzekeraar van diezelfde overheid)
Opmerkingen:
• een effectieve verwijdering na de 3e zwangerschapsmaand komt enkel nog in aanmerking voor tussenkomst van het Fonds bij blootstelling aan lawaai gelijk of hoger dan 80 decibel
• indien de zwangere verbod krijgt te werken omwille van risico’s voor de zwangerschap moet het ziekenfonds zo vlug mogelijk op de hoogte gebracht worden.
• zware fysieke arbeid is een reden om het werk te stoppen gedurende de laatste 3 maanden van de zwangerschap. Het ziekenfonds wordt zo vlug mogelijk verwittigd (attest geneesheer) en een vervangingsinkomen wordt voorzien.
Lees ook: Moederschapsverlof = moederschapsrust