10 alternatieven voor koffie met of zonder cafeïne

dossier

‘s Ochtends een kopje koffie drinken is de ideale cafeïneshot om wakker te worden. Maar ondanks de vele voordelen kan cafeïne bijwerkingen veroorzaken bij mensen die er gevoelig voor zijn. Wil je je cafeïne-inname verminderen of helemaal uit je dieet schrappen? Wat zijn de alternatieven voor koffie, met of zonder cafeïne?

Lees ook: Hoe (on)gezond zijn de verschillende varianten van koffie?

Gevoelig voor cafeïne

Getty_koffie_alternatieven_2024.jpg

© Getty Images

Talloze onderzoeken benadrukken voortdurend de voordelen van koffie. Het is rijk aan antioxidanten, verbetert je concentratie en humeur en vermindert het risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2, dementie (parkinson, alzheimer) en zelfs kanker. 


Sommige mensen kunnen de effecten van cafeïne echter niet verdragen. Zij metaboliseren deze chemische verbinding minder snel dan anderen. De cafeïne blijft langer in het lichaam, waardoor de ongewenste effecten toenemen: tachycardie (hartkloppingen), spijsverteringsproblemen (diarree, reflux), slapeloosheid, migraine, angst, nervositeit, hoge bloeddruk, enz.

Als je je cafeïne-inname wil verminderen of helemaal wil elimineren, zijn hier een paar ideeën voor drankjes die je kunt proberen. 

Lees ook: Cafeïne en slaap: wanneer drink je best je laatste koffie?

Alternatief voor koffie: zonder cafeïne

1. Cafeïnevrije koffie

Cafeïnevrije koffie bevat dezelfde antioxidanten en voedingsstoffen als gewone koffie, maar is bijna cafeïnevrij (3 mg per kopje vergeleken met 85 mg voor gewone koffie). Dit betekent dat het geen oppeppend effect heeft. Het is echter een uitstekend alternatief voor koffie voor degenen die de smaak van hun favoriete drank niet willen opofferen.

2. Koffie van kikkererwten 

Kikkererwtenkoffie wordt gemaakt van gezwarte en geroosterde kikkererwten, die vervolgens worden gemalen en gebrouwen zoals koffie. Het is rijk aan vezels, eiwitten en essentiële voedingsstoffen zoals ijzer, magnesium en foliumzuur. Het kan een goede spijsvertering bevorderen en de bloedsuikerspiegel reguleren. Het heeft geen opwekkend effect.

3. Cichoreikoffie

Cichoreikoffie wordt gemaakt van de wortel van de Chicorium Intybus plant, die gedroogd, geroosterd en gemalen wordt tot een drank. Cichorei bevat prebiotische vezels genaamd inuline, die tijdens het branden karamelliseren, waardoor de drank een donkerbruine kleur krijgt met een nootachtige smaak, zoeter en minder bitter dan traditionele koffie. Deze drank bevat geen cafeïne. Het geeft geen energie, maar zou ontstekingsremmende eigenschappen hebben en een positief effect op de spijsvertering en de microbiota. Te veel cichoreikoffie kan winderigheid en een opgeblazen gevoel veroorzaken.

4. Graankoffie (gerst, rogge, spelt, mout)

Dit zijn cafeïnevrije dranken gemaakt van geroosterde graankorrels zoals gerst, rogge of soms spelt. Hun smaak bootst die van koffie na zonder het stimulerende effect van cafeïne. Gerstkoffie, of “caffè d'orzo” in Italië, is de meest voorkomende graankoffie. Het heeft een licht moutige, geroosterde smaak. Roggekoffie heeft een sterkere smaak dan gerstkoffie, met aardse en lichtzoete tonen. Speltkoffie is milder. Ze zijn rijk aan vezels en hebben een positief effect op de darmtransit. 

Lees ook: Is cafeïnevrije koffie gezond?

Alternatief voor koffie: met (minder) cafeïne

Thee is het bekendste alternatief voor koffie. Het bevat over het algemeen 50% minder cafeïne en is niet zuur, in tegenstelling tot koffie. Het is rijk aan antioxidanten, zoals flavonoïden. Tegenwoordig vinden echter ook andere varianten hun weg naar de ontbijttafel. 


5. Matcha

Deze zeer geconcentreerde thee wordt gemaakt van fijngemalen groene theebladeren en toegevoegd aan heet water of melk. Matcha bevat meer cafeïne dan gewone groene thee, maar heeft over het algemeen een minder stimulerend effect dan koffie. Het geeft je langer energie, minder opwindingspieken en minder nervositeit. Matcha bevat ook L-theanine, een aminozuur dat ontspanning bevordert en de concentratie verbetert. Let op: sommige varianten bevatten meer cafeïne dan andere.

Lees ook: Hoe gezond is matcha?


6. Chai

Chai is over het algemeen een mix van zwarte thee en aromatische kruiden zoals kaneel, gember, kardemom en kruidnagel. Deze specerijen staan bekend om hun ontstekingsremmende werking en hun vermogen om de spijsvertering te bevorderen. Het bevat ongeveer de helft van de cafeïne van koffie, dus je krijgt nog steeds een kleine oppepper.

7. Yaupon

Yaupon thee wordt gemaakt van de bladeren van de Amerikaanse yaupon hulstplant. Het bevat een derde minder cafeïne dan koffie en is rijk aan theobromine. Theobromine verbetert de stemming, energie en concentratie zonder de kriebels van traditionele koffie.  

Getty_mushroom_coffee_2024.jpg

© Getty Images

8. Paddenstoelenkoffie

Paddenstoelenkoffie is gewone koffie waaraan adaptogeen paddenstoelenpoeder (reishi, chaga, leeuwenmanen) is toegevoegd. Koffie en paddenstoelen worden meestal in gelijke verhoudingen gemengd. De drank bevat daardoor 50% minder cafeïne. Van paddenstoelen wordt gezegd dat ze de concentratie verhogen, angst verminderen, de stemming, energie en vitaliteit verbeteren en het immuunsysteem stimuleren. Er zijn echter maar weinig onderzoeken uitgevoerd op mensen om deze voordelen te bevestigen.

Lees ook: Koffie met paddenstoelen: minder cafeïne, meer voordelen?

9. Groene koffie

Groene koffie is ongebrande koffie. Er komt minder cafeïne vrij bij het zetten en er wordt gezegd dat het een stabieler energetiserend effect heeft. Een kopje groene koffie bevat ongeveer 25-50% van de cafeïne in een gewoon kopje koffie. Het smaakt meer naar kruidenthee dan naar gebrande koffie. Het chlorogeenzuur dat erin zit, zou een gunstig effect hebben op de bloeddruk, de vasculaire gezondheid, diabetes, hypercholesterolaemie, etc. Er is echter een gebrek aan wetenschappelijk bewijs om de deugden van groene koffie te ondersteunen.

10. Rauwe cacao

Rauwe cacao heeft een bittere smaak. Cacaobonen worden gefermenteerd en vervolgens geroosterd voordat ze tot poeder worden verwerkt. Het wordt bij lagere temperaturen geroosterd dan conventionele cacao, waardoor meer voedingsstoffen behouden blijven. Rauwe cacao is rijk aan magnesium, ijzer en antioxidanten. Het bevat weinig cafeïne, maar het theobrominegehalte stimuleert de prestaties. Het zou stress verminderen en een gunstig effect hebben op de stemming, omdat het de aanmaak van endorfine en serotonine stimuleert. Rauw cacaopoeder kan worden gemengd met heet water of melk en op smaak worden gebracht met kaneel en een beetje suiker.

Bronnen:
https://www.health.harvard.edu
https://www.healthline.com
https://www.anses.fr
https://www.theguardian.com
https://medlineplus.gov
https://www.webmd.com
https://www.sciencedirect.com
https://health.clevelandclinic.org
https://www.webmd.com

auteur: Olivia Regout, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: oktober 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram