Prebiotica in babyvoeding
dossier
verwacht wordt en in sommige gevallen aangetoond is dat ze de groei en de activiteit van bepaalde groepen van bacteriën in de darmen stimuleren, en zo de darmflora en de gezondheid positief kunnen beïnvloeden.
Het is bekend dat de darmflora van zuigelingen die moedermelk krijgen grondig verschilt van kinderen die kunstvoeding krijgen: met name bevat de darmflora van kinderen met moedermelk veel hogere concentraties lactobacilli en bifidobacteria. Deze darmbacteriën hebben een gunstig effect op de gezondheid. Ze kunnen de groei van sommige schadelijke bacteriën afremmen, spelen een rol in de stimulatie van het afweersysteem, ze zorgen ervoor dat bepaalde voedingsstoffen (zoals calcium en lactose) beter opgenomen worden en ze dragen bij tot de vorming van sommige vitamines.
Die gunstige effecten van moedermelk hebben waarschijnlijk in grote mate te maken met de aanwezigheid in moedermelk van grote hoeveelheden van verschillende onverteerbare koolhydraten (oligosacchariden). Die zijn belangrijk omdat ze beletten dat sommige schadelijke darmbacteriën zich vastzetten op de darm en zich daar kunnen vermenigvuldigen, terwijl ze anderzijds de vermenigvuldiging van bifidobacteriën en lactobacilli stimuleren. In die zin kunnen ze beschouwd worden als prebiotica. Koemelk (en dus ook de klassieke kunstvoeding voor zuigelingen) bevat slechts een kleine hoeveelheid van deze ligosacchariden.
Kunstvoeding
Producenten van kunstvoeding proberen de samenstelling van moedermelk zo goed mogelijk na te bootsen. De ene firma doet dit door de toevoeging van potentieel gunstige micro-organismen (zoals lactobacilli en bifidobacteriën), de andere door toevoeging van oligosacchariden. Het staat echter vast dat momenteel geen enkele kunstvoeding op dit vlak de vergelijking met moedermelk kan doorstaan. Bovendien varieert de samenstelling van moedermelk van vrouw tot vrouw, en in de loop van de lactatieperiode en zelfs in de loop van één enkele voedingsbeurt. Die grote variatie kan nooit nagebootst worden met kunstvoeding.
Een ander element is dat niet alleen de oligosacchariden in moedermelk tot de gunstige effecten van moedermelk op de darmflora. Ook andere factoren spelen daarbij een rol, o.m. de lage ijzer- en eiwitconcentratie.
Moedermelk bevat geen levende organismen (probiotica).
De vraag is dus of de toevoeging van pre- en probiotica aan kunstmelk een effect heeft op de darmflora dat vergelijkbaar is aan moedermelk, en of dit een positief effect heeft op de gezondheid van de baby (bv. bescherming tegen darm- en andere infecties, bescherming tegen allergie...).
Van twee oligosacchariden (oligofructose en inuline) die van nature aanwezig zijn in verschillende planten (o.m. de wortels van witloof, artisjok...) is bekend dat ze de groei van bifidobacteriën en lactobacilli in de darm stimuleren. Bovendien is aangetoond dat de frequentie van stoelgang bij kunstvoeding met inuline en oligofructose vergelijkbaar is met die van moedermelk. Ook de opname van calcium verbetert. Een effect op het afweersysteem of op het optreden van allergie, kon tot nu toe niet afdoend aangetoond worden.
Alhoewel nog heel wat studies nodig zijn, lijkt alles erop te wijzen dat de toevoeging van prebiotica aan de voeding een meerwaarde kan betekenen. Bovendien zijn tot nu toe geen aanwijzingen van eventuele nevenwerkingen.
Hoe dan ook blijft borstvoeding de eerste keuze zuigelingenvoeding.
Lees ook: Aanbevelingen over voedingen voor zuigelingen van 0 tot 12 maand
Lees ook: Functionele voedingsmiddelen (Functional Foods)