Onderzoekers ontdekken ‘bewustzijnsschakelaar’ in het brein

nieuws

Door onderzoek op apen, hebben onderzoekers van de Amerikaanse University of Wisconsin-Madison een soort ‘bewustzijnsschakelaar’ in het brein ontdekt. De bevindingen kunnen mogelijk  van nut zijn bij mensen in een coma of patiënten die een ingreep onder algehele anesthesie moeten ondergaan.

Ondanks alle onderzoek, blijft de werking van onze hersenen nog voor een groot deel een mysterie. We weten wel dat er activiteit gespreid over het hele brein nodig is om volledig bij bewustzijn te zijn. Maar de nieuwe studie suggereert dat een piepklein deeltje in onze voorhersenen, de centrale laterale thalamus, de bijzondere rol van ‘schakelaar’ speelt in ons bewustzijn.

Elektrische stimulatie

De onderzoekers voerden hun testen uit op apen. Ze brachten de dieren eerst onder algehele anesthesie en brachten dan een elektrode in in hun brein, waarmee ze heel specifiek de centrale laterale thalamus prikkelden met lichte elektrische stimulatie. Heel snel werden de apen wakker en konden ze reageren op externe prikkels, zoals een reeks pieptonen doorspekt met andere willekeurige geluiden, op dezelfde manier als ze in normale omstandigheden zouden doen. Wanneer de elektrische stimulatie werd stopgezet, raakten ze weer volledig bewusteloos.

We moeten wel enkele kanttekeningen plaatsen bij het onderzoek. Er gebeurden maar testen op twee apen en de resultaten moeten dus eerst nog bevestigd worden door onderzoek op een groter aantal proefdieren. Je kan resultaten bij proefdieren ook niet zomaar extrapoleren naar mensen, daar zijn we te verschillend voor. Bovendien is het niet geheel duidelijk in welk soort van bewustzijn de apen zich bevonden bij het ontwaken. Ze reageerden dan wel op stimuli, maar bewustzijn is uiteraard een breed begrip dat ook verwijst naar het hebben van gedachten, gevoelens, herinneringen enz. 

Nut voor comapatiënten

Toch zou deze doorbraak op termijn kunnen leiden tot concrete toepassingen die een verschil maken in het leven van mensen. “Het is mogelijk dat we in staat zullen zijn om dit soort van elektroden voor diepe hersenstimulatie te gebruiken om mensen uit een coma te halen,” vertelde onderzoeker Michelle Redinbaugh, die de studie leidde. “Onze inzichten kunnen ook nuttig zijn bij het ontwikkelen van nieuwe manieren om patiënten onder algehele anesthesie op te volgen, om zeker te zijn dat ze veilig buiten bewustzijn zijn.”

De studie verscheen in het wetenschappelijk vakblad Neuron.

Lees ook: Een beroerte herkennen kan levens redden