Snurken: oorzaken en behandelingen

dossier

Snurkgeluiden ontstaan door een vernauwing in de luchtweg tussen de neus en de stembanden. Meestal gaat het om een vernauwing van de huig (de overgang van de neus- naar de keelholte) of het gedeelte van de keelholte achter de tong ten gevolge van de spierverslapping tijdens de slaap. Tevens kan, vooral wanneer men op de rug ligt, de tong naar achter zakken, waardoor de ruimte nog verkleind wordt.

Door deze vernauwing ontstaat bij het inademen een onderdruk in de keel waardoor het zachte gehemelte met de huig, de tong en de wanden van de keelholte naar elkaar worden gezogen en gaan trillen. Je kan het vergelijken met het leeglopen van een ballon waarbij de lucht door de smalle opening wordt geperst die daardoor gaat trillen en een snerpend geluid maakt. 

Sommige mensen snurken erg luid. Snurkgeluiden variëren in intensiteit van 40 tot meer dan 80 decibel, wat even luid is als bijvoorbeeld hard geschreeuw. De maximale toelaatbare grens voor nachtelijk geluid in de woning bedraagt 45 decibel. 

Luid snurken kan de oorzaak zijn van een gestoord slaappatroon bij de bedpartner of bij de snurker zelf. Dat kan leiden tot vermoeidheid en slaperigheid overdag, prikkelbaarheid, concentratieproblemen...

Lees ook: 20 tips om beter te slapen

Wie snurkt er?

Lees ook: Wat kan je zelf doen tegen snurken?

Naar schatting snurkt ongeveer één op tien kinderen. Op volwassen leeftijd snurken ongeveer 20 tot 40 % van de vrouwen en 40 tot 60 % van de mannen, afhankelijk van de leeftijd. Snurken komt dus bijna tweemaal meer voor bij mannen dan bij vrouwen. Maar vrouwen maken wel een inhaalbeweging na de menopauze. Tot 10 % van de snurkers lijdt ook aan slaapapneu.

Lees ook: Wat is slaapapneu en hoe kan je het voorkomen en behandelen?

Oorzaken van snurken

• In sommige families komt snurken veel en op jongere leeftijd voor. Waarschijnlijk ligt dit aan een erfelijk bepaalde nauwe keelholte.
• Ouderdom: als we ouder worden, verslappen de spieren steeds iets meer.
  
• Overgewicht: er zit dan meer vetweefsel in de keelholte.
  
• Roken: Onderzoek toont aan dat er bij mensen die roken twee keer zoveel snurkproblemen voorkomen als bij niet-rokers. 
  
• Gebruik van alcohol, zeker vlak voor het slapengaan: alcohol zorgt voor verslapping van spieren van de mond, de tong en keel. Door verslapping kan de tong naar achteren zakken, vooral als je op je rug ligt.
  
• Sommige geneesmiddelen zoals slaap- en kalmeermiddelen, sommige geneesmiddelen tegen allergie: deze zorgen ook voor verslapping van de spieren, net als alcohol.
• Afwijkende bouw van de bovenste luchtwegen: afwijkingen van de onderkaak, de bovenkaak of het kaakgewricht, een (aangeboren) lang, slap of dik gehemelte of huig, te grote amandelen (vooral bij kinderen), te grote tong.
• Verstopping van de neus, bv. door allergie, verkoudheid, neuspoliepen of als het neustussenschot niet goed staat.
  
• Verzwakking van de keelspieren die de keelopening open houden. 
  
• Een te traag werkende schildklier: dit maakt de verslapping van de tong, het gehemelte en de keelspieren tijdens de slaap erger.
  
• Slapen op de rug: hierdoor zakken het zachte gehemelte, de huig en de tong naar achteren. Dit verhoogt niet alleen de kans op snurken, maar ook op luider gesnurk. 
  
• Reflux: maagzuur irriteert de slijmvliezen waardoor ze dikker worden en je makkelijker snurkt. 
  
• Ademen door de mond.
  
• Soms is de tandprothese een oorzaak van snurken. Dit is gemakkelijk na te gaan door eens zonder te slapen.
  
  

Lees ook: Tips om beter te slapen met een verstopte neus

Lees ook: Verschillende gradaties van snurken

Behandeling tegen surken

De behandeling van snurken is uiteraard afhankelijk van de precieze oorzaak. Zo kan je bijvoorbeeld neusklevers gebruiken bij verkoudheid of allergie, of medicatie bij een sinusitis. Een MRA kan ook verlichting bieden, dat is een mondbeugel of tandprothese die tijdens de slaap de onderkaak in beperkte mate naar voren brengt. Zo krijgt de bovenste luchtweg meer ruimte waardoor het snurken afneemt of stopt en het aantal ademstilstanden en/of ademvertragingen afneemt. Ook CPAP kan verlichting bieden. Door Continuous Positive Airway Pressure word je keel als het ware opengedrukt waardoor eventuele obstructies worden opgeheven en er geen ademstops meer kunnen ontstaan.

Soms is een ingreep nodig: een correctie van het neustussenschot bijvoorbeeld, een coagulatie van het slijmvlies, of het verwijderen van de neuspoliepen. Bij kinderen (en soms ook bij volwassenen) kan het snurken ook vaak worden opgelost door het wegnemen van poliepen en amandelen. Soms wordt een UPPP ingepland, waarbij de kno-arts een deel van het zachte gehemelte wegneemt, inclusief de huig, zodat de ruimte tussen het zachte gehemelte en de achterwand van de keel ruimer wordt.

Lees ook: Slaap je beter wel of beter niet met een beha aan?

Bronnen:
https://www.uza.be
http://www.kno.be
https://www.apneuvereniging.be
http://www.nhs.uk
https://www.mayoclinic.org