Gerelateerde artikels
Welke soorten therapie zijn er?
In dit artikel
Welke soorten therapie zijn er?
dossier
Binnen de psychotherapie bestaan er verschillende richtingen met elk hun eigen uitgangspunten. Afhankelijk van welke aandoening wordt behandeld, is de ene therapievorm al passender dan de andere. Wat alle vormen bindt, is dat ze wortelen in een diepgaand gesprek tussen cliënt en therapeut. Er zijn grofweg vier soorten psychotherapie: de psychoanalyse, de (cognitieve) gedragstherapie, de ervaringsgerichte therapie en de systeemtherapie. De therapeut gebruikt meestal verschillende technieken om zijn therapie zo goed mogelijk af te stemmen op de problematiek van zijn cliënt.
1. De psychoanalyse
© Getty Images
De psychoanalyse is een psychologische en psychiatrische behandelingsmethode die ontwikkeld werd door Sigmund Freud. Hij ging ervan uit dat ervaringen en herinneringen vaak naar het onbewuste niveau verdrongen worden, maar zich toch uiten op een fysieke of emotionele manier. Tijdens psychoanalyse gaat de therapeut samen met zijn cliënt op zoek naar die verborgen gevoelens, gedachten en motieven en gaat ermee aan de slag. Dit is vaak een intensief en langdurig proces.
Lees ook: Wat doet een psycholoog en hoe vind je er één?
2. (Cognitieve) gedragstherapie
- Cognitieve therapie staat stil bij de manier waarop je kijkt naar emoties en problemen. Door de manier van denken te veranderen van negatief naar positief of neutraal, kan je op een andere manier omgaan met emoties of moeilijke situaties.
- Gedragstherapie vertrekt van het idee dat hoe we voelen, denken en handelen stamt uit wat we geleerd hebben. De nadruk ligt op het aanleren en inoefenen van nieuw gewenst gedrag. Cognitieve therapie en gedragstherapie worden vaak in combinatie gegeven.
- Cognitieve gedragstherapie (CGT) is verschillend van cognitieve therapie en gedragstherapie, maar deelt wel een aantal kenmerken. Terwijl bij cognitieve therapie het denken centraal staat, en bij gedragstherapie het gedrag centraal staat, komen in cognitieve gedragstherapie beide aan bod. De therapeut zal bijvoorbeeld technieken uit de gedragstherapie gebruiken om bepaalde cognitieve patronen te veranderen. Zo probeer je tot een positieve levenshouding te komen, zowel in gedrag als in gedachten. Een subtype binnen de CGT is dialectische gedragstherapie waarbij de klemtoon ligt of acceptatie en emotionele regulatie.
Lees ook: Vormen van psychotherapie: wat is cognitieve gedragstherapie?
3. Ervaringsgerichte therapie
Deze therapievorm ontstond als tegenreactie op de psychoanalyse. De therapeut belicht niet zozeer het verleden, maar wel wat zich vandaag afspeelt. Je gevoelens en ervaringen blijven wel het centrale aandachtspunt. Gesprekken maken deel uit van de therapie, maar zijn niet de essentie. Het ervaringsgerichte zit hem erin dat de therapeut de cliënt laat ervaren wat hij kan doen om zijn problemen aan te pakken. Zo leert hij al doende nieuwe vaardigheden aan. Een vorm van ervaringsgerichte therapie is gestalttherapie. Daarbij hanteert men creatieve oefeningen zoals psychodrama, stoelenwerk of verbeelding.
Lees ook: EMDR: therapie voor verwerking van trauma
Lees ook: Brainspotting-therapie: emoties, trauma's en pijn verwerken door oogbewegingen
4. Systeemtherapie
Tijdens systeemtherapie gaat de therapeut met het hele gezin aan de slag. Het basisidee is namelijk dat problemen grotendeels ontstaan door hoe we met elkaar in interactie staan. Als iemand binnen het gezin een bepaalde stoornis heeft, bijvoorbeeld een kind met probleemgedrag, kan daardoor het hele gezin in een wankel evenwicht geraken. Bij dit soort therapie moeten alle gezinsleden bereid zijn om mee te werken. Een variant op systeemtherapie is contextuele therapie waarbij ook voorgaande generaties onder de loep worden genomen.
Lees ook: Vormen van psychotherapie: wat is systeemtherapie?
5. Andere therapieën
Binnen deze vier stromingen zijn er nog veel verschillende subtypes. Sommige therapievormen zijn alternatiever en minder bestudeerd, bijvoorbeeld familieopstellingen of paardentherapie, maar desondanks kunnen ze zinvol zijn. Belangrijk is altijd dat je nagaat hoe onderlegd de therapeut is en welk gevoel je hebt bij hem of haar.
Lees ook: Paardentherapie: spiegelen van emoties
Bronnen:
auteur:
Sara Claessens,
gezondheidsjournalist
