Wat zijn de symptomen van een trombose?

dossier

Oorzaken trombose

© Getty Images

• Het kan liggen aan een slechte kwaliteit van de bloedvaten, zoals bij slagaderverkalking. Roken, een hoog cholesterolgehalte, suikerziekte en hoge bloeddruk spelen hier een rol in.
  
• Trombose kan ook ontstaan als de bloedstroom vertraagd is, zoals bij langdurige bedrust, na een operatie (bv. een knie- of heupoperatie), bij een gipsbeen of na een lange vlieg- of busreis. Ongeveer 60 procent van alle trombosegevallen ontstaat tijdens of na een ziekenhuisopname. Trombose als gevolg van een behandeling in het ziekenhuis kan nog tot ongeveer een maand na de opname optreden.
• Ook een andere samenstelling van het bloed kan een trombose veroorzaken, bijvoorbeeld bij mensen die een tekort aan remmers van de bloedstolling hebben of een teveel aan bloedcellen. Dat kan het gevolg zijn van een erfelijke aandoening.
  
  

Lees ook: Aderontsteking (flebitis): symptomen en behandeling

Soorten trombose

De verschillende types van trombose zijn:

1. Arteriële trombose. Hierbij vormt zich een bloedstolsel in een slagader. Je slagaders voeren bloed van je hart naar de rest van je lichaam. Arteriële trombose is de meest voorkomende oorzaak van hartaanvallen en beroertes.
2. Veneuze trombose. Het bloedstolsel vormt zich hier in een ader. Aders voeren bloed van je lichaam terug naar je hart. 
3. Als in de dieper gelegen aderen een stolsel ontstaat, dan noemt men dit een diep veneuze trombose. Deze aderen lopen onder de spieren door naar het hart en de longen en brengen zuurstofarm bloed naar de longen.
   
   

Trombosebeen en trombose-arm

Meestal bevindt een diepe veneuze trombose trombose zich in een bekkenader, een dijbeenader of een kuitader, vandaar de naam ‘trombosebeen, maar uitzonderlijk kan hij ook in een arm- of borstkasader voorkomen. Een trombosebeen en -arm kan zich op vele manieren uiten. Niet iedereen zal al deze klachten ontwikkelen:

• een vrij snel optredende zwelling van één been of arm
• een zwaar gevoel of pijn 
• een rode tot blauwachtige verkleuring 
• een lichte temperatuursverhoging
• een strakgespannen huid (rood en glanzend met gestuwde oppervlakkige aderen)
  
  

Lees ook: Het pes-anserinussyndroom of ganzenpoot: pijn onder de knie

Longembolie

Een longembolie treedt op als een gedeelte van een stolsel losraakt, bijvoorbeeld uit de ader van het been (trombosebeen). Dit stolsel wordt vervolgens meegevoerd met de bloedstroom en komt via de holle ader door het hart in de longslagader terecht. De ernst van een longembolie hangt af van de grootte van de embolie. Bij een grote longembolie wordt een gedeelte van de bloedsomloop geblokkeerd. Dit kan gevaarlijk zijn.

Mogelijke symptomen van een longembolie zijn:

• Plotse kortademigheid
• Pijn bij zuchten en hoesten
• Hartkloppingen
• Flauwvallen
• Zwelling en pijn in het been
• Bloed opgeven
• Benauwdheid
• Bleke gelaatskleur
• Transpireren
• Pijn op de borst
• Lichte stijging van de lichaamstemperatuur
• Plotse prikkelhoest

Lees ook: Longembolie: hoe gevaarlijk is een trombose in de longen?

Oogtrombose

Soms kan een bloedpropje één of meerdere van de aders of slagaders in het netvlies afsluiten.

Veneuze oogtrombose: Een veneuze oogtrombose in de aders komt het meest voor bij ouderen (die vaak diabetes en/of hoge bloeddruk hebben).

Een bloedpropje in de ader van het oog kan de volgende symptomen geven:

• Vermindering van het zicht in één oog (vaak pijnloos)
• Plotseling ontstaan van vlekken of lichtflitsen (al dan niet in combinatie met vermindering van zicht)
  
  

Arteriële oogtrombose: Een arteriële oogtrombose treedt meestal op bij mensen tussen de 50 en 80 jaar (die vaak diabetes en/of een hoge bloeddruk hebben). De belangrijkste oorzaak van een trombose in de slagader van het oog is een losgeraakt stolsel vanuit een beschadigde vaatwand van de slagaders van de hals of vanuit het hart. Een bloedpropje in de slagader van het oog kan leiden tot plotselinge vermindering van zicht in één oog (pijnloos).

Lees ook: Verschillende soorten oogontsteking en de symptomen

Sinustrombose

De belangrijkste klacht van een trombose in de afvoerende vaten in het hoofd is hevige hoofdpijn. Daarnaast kan sinustrombose symptomen geven die erg lijken op de klachten van een beroerte:

• Uitvalsverschijnselen zoals verlamming van arm en/of been, moeite met spreken, uitval van een gezichtshelft, evenwichtsstoornissen, dubbelzien
• Epileptische aanvallen
• Buiten bewustzijn raken
• In coma raken (zeldzaam)

Lees ook: Wanneer moet je je ongerust maken over hoofdpijn?

Hartinfarct

Bij een hartinfarct krijgt de hartspier geen of onvoldoende zuurstof doordat een kransslagader helemaal afgesloten is. Symptomen van een hartinfarct zijn: 

• Een beklemmende of drukkende pijn midden op de borst.
• Deze pijn kan, ook in rust, uitstralen naar bovenarmen, hals, kaak, rug en maagstreek
• De pijn duurt ook in rust langer dan vijf minuten
• De pijn gaat gepaard met zweten, misselijkheid of braken

Lees ook: Pijn op de borst: wanneer denken aan angor (angina pectoris) of hartinfarct?

Herseninfarct of beroerte

Bij een herseninfarct is een bloedvat in de hersenen langere tijd afgesloten door een bloedstolsel. Het achterliggende deel van de hersenen krijgt te weinig zuurstof en er ontstaan uitvalsverschijnselen. Meestal kan je een herseninfarct herkennen aan één of meer van de volgende symptomen:

• Een scheve, naar beneden hangende mondhoek
• Lamme arm
• Verwarde, onsamenhangende spraak

Lees ook: Waarschuwingssymptomen tot 10 jaar voor de beroerte

Behandeling

Een trombose kan men op verschillende manieren behandelen.

• Een mogelijkheid is om de klonter te verwijderen via trombolyse. Je krijgt dan een infuus met bloedverdunnende medicatie die zich verspreidt over de gehele lichaamscirculatie. Zo lost de bloedklonter op en blijft de schade beperkt. Een trombolyse gebeurt enkel bij verse klonters die zich vanuit de dij uitbreiden tot boven de lies of bij klonters in de bovenarm als ze ernstige klachten en zwelling veroorzaken. 
• Als trombolyse niet mogelijk is of onvoldoende werkt, voert men soms een trombectomie uit, op voorwaarde dat een belangrijk hersenbloedvat afgesloten is. Hierbij wordt de bloedklonter, die het herseninfarct veroorzaakt, via een katheter (dun busje) vanuit de lies verwijderd.
• In alle andere gevallen zal een arts kiezen voor bloedverdunnende medicatie via onderhuidse injecties en/of orale antistollingsmiddelen.
• Ook elastische steunkousen zijn een belangrijk onderdeel in de behandeling. Met deze kousen kan het opgehoopte vocht in je arm of been worden afgevoerd als je lichaam daar zelf niet meer toe in staat  is.

Lees ook: Compressiekousen: wat zijn Therapeutisch Elastische Kousen (TEK)?

Bronnen:
https://www.trombosestichting.nl
https://my.clevelandclinic.org