Buikgriep: hoe besmettelijk en hoelang duurt het?
dossier
Gastro-enteritis, beter bekend als buikgriep, is een ontsteking van het maag-darmkanaal. Het wordt meestal veroorzaakt door een infectie met virussen, bacteriën of parasieten, wat leidt tot klachten zoals diarree, misselijkheid, braken en buikpijn. Hoewel de naam "griep" wordt gebruikt, heeft buikgriep niets te maken met het influenzavirus dat de echte griep veroorzaakt.
Oorzaken van buikgriep
De belangrijkste oorzaken van buikgriep zijn:
- Virussen: Norovirus (de meest voorkomende oorzaak, vooral in gemeenschappelijke ruimtes zoals scholen en cruiseschepen), maar ook het adenovirus en het rotavirus (vooral bij jonge kinderen).
- Bacteriën: Salmonella, Campylobacter, E. coli en Shigella kunnen gastro-enteritis veroorzaken door besmet voedsel of water.
- Parasieten: Giardia lamblia en Cryptosporidium zijn minder vaak voorkomend maar kunnen buikgriep veroorzaken.
- Niet-infectieuze oorzaken: Voedselintolerantie, zoals lactose-intolerantie, of de inname van bepaalde medicijnen kan vergelijkbare symptomen veroorzaken.
Lees ook: Voedselvergiftiging: symptomen en wat moet je doen?
Buikgriep: besmettelijk
Buikgriep is zeer besmettelijk, vooral als het wordt veroorzaakt door virussen zoals norovirus. Het virus verspreidt zich via:
- Direct contact: Handen schudden met een besmet persoon.
- Indirect contact: Het aanraken van besmette oppervlakken (zoals deurklinken).
- Besmet voedsel of water: Dit is vaak het geval bij bacteriële en parasitaire gastro-enteritis.
Een besmette persoon kan het virus vaak al verspreiden voordat de symptomen zichtbaar zijn en enkele dagen tot weken daarna.
Lees ook: Wat doen bij gastro-enteritis (buikgriep) tijdens de zwangerschap?
Symptomen van buikgriep
De symptomen beginnen meestal 1 tot 3 dagen na blootstelling aan het infectieuze agens en omvatten:
- Diarree
- Misselijkheid en braken
- Buikkrampen en pijn
- Koorts en rillingen
- Vermoeidheid en zwakte
Bij buikgriep is het belangrijk om waakzaam te zijn voor uitdroging, vooral bij jonge kinderen en ouderen. Symptomen van uitdroging zijn donkere urine, een droge mond en sufheid.
Lees ook: Uitdroging: symptomen en wat te doen?
Lees ook: Hoe kan je diarree behandelen?
Hoelang duurt buikgriep?
De duur van buikgriep hangt af van de oorzaak:
- Virale buikgriep: Meestal 1 tot 3 dagen, maar norovirus kan langer aanhouden.
- Bacteriële infecties: Kunnen 1 tot 7 dagen duren, afhankelijk van de behandeling.
- Parasitaire infecties: Kunnen weken aanhouden zonder behandeling.
Lees ook: Bescherm jezelf tegen infecties: zo was je je handen correct
Behandeling van buikgriep
De behandeling is vooral gericht op het verlichten van de symptomen en het voorkomen van uitdroging:
Hydratatie: Drink voldoende water, en vermijd cafeïne en alcohol. Bij tekenen van uitdroging (zoals niet of weinig plassen en donkere urine, klagen over dorst, sufheid en lusteloosheid, droge mond, diepliggende ogen...), schakel dan over op de Orale Rehydratatie Solutie of ORS. Die bevat zout en suiker in een ideale verhouding, waardoor het water snel wordt opgenomen in het lichaam. Een sportdrank is geen goed alternatief. ORS-zakjes vind je in de apotheek.
Wat eten? Begin met lichte voedingsmiddelen zoals crackers, rijst en bananen. Vermijd vet, zuivel en gekruid voedsel totdat de symptomen verbeteren.
Medicatie: Bij bacteriële infecties kan een arts antibiotica voorschrijven. Gebruik diarree-remmers alleen op advies van een arts.
Rust: Geef je lichaam de tijd om te herstellen.
Lees ook: Nierpijn door gastro-enteritis (buikgriep)
Preventie van buikgriep
- Handhygiëne: Was regelmatig je handen met water en zeep.
- Veilig eten en drinken: Vermijd rauw of onvoldoende verhit voedsel en drink alleen veilig water.
- Vaccinatie: Voor rotavirus bestaat er een vaccin dat wordt gegeven aan jonge kinderen.
- Isolatie: Blijf thuis als je ziek bent om anderen niet te besmetten.
Lees ook: Hoe kan je buikgriep voorkomen?
Vaccinatie tegen buikgriep
Baby’s onder de zes maanden kunnen gevaccineerd worden tegen de belangrijkste varianten van het rotavirus. Rotavirus is de voornaamste oorzaak van acute maagdarmontsteking bij het jonge kind.
De vaccinatie gebeurt via de mond. Daarmee zijn ze zeker een aantal jaren beschermd.
Er bestaan twee vaccins:
- Rotarix®: 2 doses, met een interval van 4 weken (Hoge Gezondheidsraad raadt vaccinatie aan op de leeftijd van 2 maand en 3 maand).
- Rotateq®: 3 doses, met een interval van 4 weken (Hoge Gezondheidsraad raadt vaccinatie aan op de leeftijd van 2 maand, 3 maand en 4 maand).
Vaccinatie tegen rotavirus zit niet in het gratis basisvaccinatieschema, maar wordt wel sterk aanbevolen voor alle kinderen jonger dan 6 maanden. Deze vaccins kunnen op hetzelfde ogenblik worden toegediend als de vaccins tegen polio, difterie, tetanos, kinkhoest, Hib, hepatitis B en pneumokokken.
Voor jonge baby's betaalt de ziekteverzekering het vaccin grotendeels terug.
Bronnen:
https://www.mayoclinic.org
https://www.laatjevaccineren.be
Lees ook: Hoe kan je diarree behandelen?