Alcohol bij antibiotica: wat zijn de gevolgen?

In dit artikel

Een beetje alcohol drinken bij antibiotica, kan dat kwaad?
Waarom beter geen alcohol bij antibiotica?
Welke antibiotica mag je niet combineren met alcohol?
Hoelang na antibiotica mag je weer alcohol drinken?

dossier

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, belemmert alcohol de werking van antibiotica niet. Maar de combinatie van beide kan wel ongewenste reacties veroorzaken… Alles hangt af van het type antibioticum dat je gebruikt. Welke antibiotica zijn niet compatibel met alcohol? En wat zijn de risico’s?

Lees ook: Kunnen antibiotica de kans op darmkanker verhogen?

Een beetje alcohol drinken bij antibiotica, kan dat kwaad?

Alcohol vermindert de werking van de meeste antibiotica niet. Theoretisch kun je een klein glaasje drinken bij antibiotica zoals penicillines (waaronder amoxicilline), tetracyclines, ciprofloxacine (en andere fluoroquinolonen), macroliden (of neomacroliden zoals azitromycine, claritromycine…) en andere antibiotica.

Mag je daarom meteen een goede fles wijn openen? Dat is geen goed idee…

Lees ook: In 2050 meer doden door antibioticaresistentie dan door kanker

Waarom beter geen alcohol bij antibiotica?

Vertraagd herstel: Alcohol kan je slaap beïnvloeden en uitdroging veroorzaken, twee factoren die je genezingsproces kunnen vertragen.
Risico op maag- en darmproblemen: Bijna alle antibiotica, inclusief amoxicilline en amoxicilline-clavulaanzuur, kunnen je darmflora verstoren en je spijsverteringssysteem beïnvloeden. 10% van de patiënten krijgt last van antibiotica-gerelateerde diarree (AGD). Alcohol kan het al geïrriteerde darmslijmvlies verder aantasten en deze klachten verergeren.
Schade aan de lever: Net als alcohol kunnen sommige antibiotica, zoals amoxicilline/clavulaanzuur, tetracyclines en claritromycine, op lange termijn schadelijk zijn voor je lever. Terwijl je lever al druk bezig is met het afbreken van de medicijnmoleculen, moet hij ook de alcohol verwerken, wat de belasting verhoogt. Houd er rekening mee dat paracetamol ook schadelijk kan zijn voor de lever. Langdurig of gelijktijdig gebruik van al deze stoffen kan je lever beschadigen.

Welke antibiotica mag je niet combineren met alcohol?

Bij bepaalde antibiotica is alcohol absoluut afgeraden.

Antibiotica die je nooit met alcohol mag combineren

Als je een kuur met metronidazol (Flagyl®), tinidazol (Fasigyn®) of ornidazol (Tiberal®) volgt, wees dan voorzichtig. Deze antibiotica kunnen een reactie veroorzaken die bekendstaat als het antabuse-effect. Ze voorkomen dat de lever giftige alcoholafbraakproducten (aceetaldehyde) verwerkt. Dit leidt tot ophoping in het bloed en veroorzaakt:

een gevoel van onwelzijn,
maagklachten,
misselijkheid en braken,
een daling van de bloeddruk,
hartkloppingen (een snelle hartslag),
hoofdpijn,
opvliegers in het gezicht,
zweten.

Vergelijkbare, maar mildere symptomen kunnen ook optreden bij Bactrim®, een sulfonamide-antibioticum dat sulfamethoxazol en trimethoprim bevat.

Let op: zelfs kleine hoeveelheden alcohol kunnen bij deze antibiotica al ongewenste effecten veroorzaken. Controleer daarom of je hoestsiroop of andere producten alcohol bevatten.

Geen rode wijn of bier met linezolid

Het antibioticum linezolid reageert met een stof genaamd tyramine, die van nature voorkomt in gefermenteerde voedingsmiddelen zoals kaas. Sommige alcoholische dranken, met name wijn en bier, bevatten ook tyramine. Deze interactie kan leiden tot een verhoogde bloeddruk.