Kan je keelkanker krijgen van orale seks?
In dit artikel
Kan je keelkanker krijgen van orale seks?
dossier
Orale seks verhoogt het risico op bepaalde vormen van hoofd- en halskanker. Een besmetting met een Humaan Papillomavirus (HPV) dat door orale seks in de keelholte terechtkomt, is naar schatting verantwoordelijk voor een kwart tot een derde van de gevallen van keelkanker in het achterste deel van de mond-keelholte (orofaryngeale kanker). Deze vorm van kanker neemt de laatste jaren sterk toe, vooral bij jongere mensen.
Lees ook: Humaan papillomavirus (HPV) en baarmoederhalskanker
HPV en kanker
HPV is een zeer vaak voorkomend virus waarmee de meeste personen op een bepaald moment in hun leven besmet raken. De besmetting kan de huid aantasten en de slijmvliezen waarmee bepaalde delen van het lichaam zijn bekleed. Hierdoor ontstaat een chronische ontsteking die op den duur kanker kan veroorzaken. Bij veel personen verdwijnen HPV-infecties vanzelf, zonder dat zij last krijgen van de symptomen. Als je de infectie echter niet kwijtraakt, kan er kanker ontstaan.
Naar schatting zou meer dan 5 procent van alle gevallen van kanker moeten worden toegeschreven aan HPV. De bekendste kanker door HPV is
baarmoederhalskanker. Andere kankers waarbij HPV een rol kan spelen zijn anale en vaginale kanker, peniskanker en dus ook mond- en keelkanker. Vooral de HPV-types 16 en 18 zijn verantwoordelijk voor kanker. Samen zijn ze verantwoordelijk voor meer dan 70 procent van alle baarmoederhalskankers en voor meer dan 90 procent van alle aan HPV-gerelateerde kankers.
Lees ook: Humaan papillomavirus (HPV) en baarmoederhalskanker
HPV en keelkanker
Uit onderzoek blijkt dat 25 tot 30 procent van de orofaryngeale kankers momenteel veroorzaakt worden door HPV. Dit aantal gaat de laatste jaren in stijgende lijn, zowel bij mannen als vrouwen. De kans op een HPV-keelkanker ligt momenteel bij mannen drie keer zo hoog als bij vrouwen. Of er ook een verband bestaat tussen HPV en andere mond- en keelkankers, zoals
kanker van het strottenhoofd (larynxkanker) en kanker in het onderste deel van de mondkeelholte (hypofarynxkanker), is momenteel nog niet duidelijk.
Lees ook: Keelkanker herkennen: wat zijn de vroege symptomen?
- Een orale HPV-besmetting betekent niet dat men altijd kanker krijgt. Uit onderzoek blijkt dat slechts 2 op 1000 besmette vrouwen en 7 op 1000 besmette mannen uiteindelijk mond- of keelkanker ontwikkelen. Het risico is dus relatief beperkt, ook bij mannen die veelvuldig orale seks hebben.
- Indien HPV de oorzaak is, komt deze keelkanker meestal op relatief jongere leeftijd voor, namelijk jonger dan 60 jaar.
- Ondanks de toename van het aantal gevallen van orofaryngeale kanker door het HPV blijven in ons land alcoholmisbruik en roken momenteel de voornaamste oorzaken. Roken verhoogt ook de kans op een orale HPV-infectie en op een mond- of halskanker die met HPV te maken heeft, vooral dan bij mannen.
- Het risico neemt toe als de eerste seksuele contacten op jonge leeftijd plaatshebben.
- Ook het aantal seksuele partners verhoogt de kans op keelkanker. Dat blijkt vooral bij mannen het geval te zijn. Uit recent onderzoek in de Verenigde Staten blijkt dat mannen met minstens 10 oralesekspartners 11,1 procent risico op HPV hebben, met 5 tot 9 oralesekspartners 3,3 procent, met 2 tot 4 partners 2,5 procent en met 1 partner 1,1 procent.
- HPV-virussen circuleren veelvuldiger onder de homoseksuele bevolking.
- Bij de HPV negatieve keelkankers is eerder keelpijn, slikproblemen of pijn op de borst bij het slikken een eerste symptoom. Bovendien is bij hen het gezwel vaker gelokaliseerd ter hoogte van amandelen. Bij de niet door HPV veroorzaakte kankers vaker ter hoogte van de tongbasis.
- De keelkankers als gevolg van HPV-infectie blijken beter behandelbaar te zijn dan de andere vormen. Dat kan gedeeltelijk te maken hebben met het feit dat het gaat om mensen die minder of niet roken en minder of geen alcohol gebruiken en algemeen een gezondere leefstijl hebben.
Lees ook: Verhoogt veel seks de kans op baarmoederhalskanker?
Besmetting met HPV voorkomen
HPV-infecties komen zeer veel voor. De HPV-typen die oorzaak zijn van kanker, verspreiden zich van mens tot mens door seks of intiem (genitaal) huid-op-huid contact. Ze worden niet verspreid door inademing, handenschudden of aanraking van huiselijke objecten.
Condooms kunnen enige bescherming bieden. Ze kunnen een infectie echter niet compleet voorkomen.
Het is belangrijk om te weten dat het hebben van meer dan één seksuele partner het risico op HPV verhoogt. Maar het is ook mogelijk om het virus van slechts één persoon te krijgen. Het kan ook goed zijn dat het virus latent aanwezig is (slapend), en dat de besmetting dus dateert van (een andere relatie) maanden of jaren eerder.
Vaccinatie tegen HPV
Er bestaat een vaccin dat beschermt tegen de meeste kankerverwekkende HPV-types. In ons land beveelt de Hoge Gezondheidsraad aan om jongens en meisjes te vaccineren tegen HPV.
Lees ook: Humaan papillomavirus (HPV): wie moet zich laten vaccineren?
Bronnen:
Laatst bijgewerkt: september 2022
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
