Bizarre symptomen van Covid-19

De pandemie heeft er ons opnieuw op gewezen dat alle veel voorkomende ziekten vrij zeldzame en ernstige complicaties kunnen hebben, tijdens de infectie zelf, of maanden (of zelfs jaren) later. "De klachten door covid-19 beslaan een breed spectrum, variërend van respiratoire en nasofaryngeale symptomen (van de bovenste luchtwegen) tot aandoeningen die de bloedvatvoorziening van de hersenen treffen, bewustzijnsstoornissen en skeletspierbeschadiging. Nieuwe aanwijzingen duiden op een neurale verspreiding van dit nieuwe coronavirus". Zo luidt de samenvatting van een Japanse studie.

Er zijn dus niet enkel de klassieke symptomen zoals keelpijn, koorts, aanhoudende hoest en reukverlies. Sommige symptomen of gevolgen van covid die in de medische literatuur worden beschreven, zijn verrassend. De komende maanden en jaren zal men beslist nog andere gevolgen van de ziekte ontdekken.

Het tijdschrift BMC Infectious Diseases wijdde in september een artikel aan het geval van een 77-jarige Japanse patiënt. De man was in het ziekenhuis opgenomen met een Covid-19-infectie. Enkele weken na zijn ontslag raadpleegde hij een arts wegens een ernstig en permanent anaal ongemak dat geleidelijk aan was opgetreden. De man leed na de behandeling nog steeds aan slapeloosheid en angst. "Rusteloze benensyndroom (RLS) is een veel voorkomende maar ondergediagnosticeerde neurologische en sensorimotorische aandoening. (...) Dit geval voldeed aan de vier essentiële kenmerken van RLS, namelijk drang om te bewegen, verergering in rust, verbetering bij inspanning en verergering 's avonds", aldus een samenvatting van het artikel. Dit geval van "rusteloze anussyndroom" lijkt een primeur te zijn, en kan nieuw bewijs vormen dat het virus invloed zou hebben op de neuropsychiatrische toestand. Opvolging op lange termijn is dus aangewezen.

Een recente Amerikaanse studie, gepubliceerd in Sexual Medicine Reviews, heeft de hypothese bevestigd dat een coronavirusinfectie gevolgen kan hebben voor de erectie, van zodra symptomatische patiënten hersteld zijn. Dat gebeurt in de eerste plaats om biologische redenen: het virus zou het weefsel van de penis aantasten doordat het de endotheelcellen, de cellen van de binnenbekleding van de bloedvaten, binnendringt. Als gevolg daarvan worden bepaalde mechanismen zoals vaatverwijding verstoord en is de bloedstroom die een erectie mogelijk maakt, niet meer normaal. Deze storing kan wijzen op complicaties aan hart, longen en bloedvaten. Men gelooft ook dat sociale en psychologische factoren de erectiestoornissen kunnen veroorzaken, aangezien de toegang tot de geestelijke gezondheidszorg en zorg in het algemeen beperkt was. De gezondheidscrisis zorgde op die manier voor meer angst en depressie.

Fantosmie (de waarneming van fantoomgeuren) en parosmie (geurvervorming) zijn veel voorkomende gevolgen van aandoeningen van de luchtwegen. Bij fantosmia beleeft men geurhallucinaties na verlies van de reukzin, mogelijks veroorzaakt door Covid-19. Reukverlies of anosmie is een van de typische symptomen van covid, vooral bij de milde vormen van de ziekte. Het virus tast de receptoren van het reukslijmvlies aan en vernietigt de neuronen, en in sommige gevallen zelfs het deel van de hersenen dat in verbinding staat met de reukzin. Gelukkig krijgen mensen met anosmie in de meeste gevallen hun reukzin binnen een paar dagen of weken terug, paar personen met het post-Covid-19-syndroom kunnen stoornissen van de reuk- en smaakzin ontwikkelen, zoals fantosmia en parosmia. "Mijn favoriete wijn, ananas en zachte kazen smaken nu naar braaksel", zegt Karen in een artikel in de Daily Mail. "Ik bleef mijn man vragen of er iets brandde, maar hij had geen idee waar ik het over had. Meer recent, ben ik benzine beginnen te ruiken.” Deze onaangename geuren neemt men na een Covid-infectie helaas vaak waar. Ook sigarettengeur behoort daartoe, of men kan plots het eigen parfum niet meer verdragen. Maar deze fantoomgeuren zouden eigenlijk een goed teken zijn, omdat ze wijzen op regeneratie van de reukcellen. Op de website van Inserm zegt men daarover: "De verschijnselen van parosmie en fantosmie zouden een rechtstreeks gevolg zijn van dit regeneratieproces: zij wijzen erop dat het weefsel gereorganiseerd wordt.”

Op het hoogtepunt van de pandemie merkten specialisten op dat veel mensen leken te lijden aan bevriezing, een ontsteking van de tenen met rode tot paarsachtige verkleuring. Het symptoom komt vooral voor bij kinderen, adolescenten en jongvolwassenen. Maar onder de patiënten met deze pseudo-bevriezing of "Covid-tenen" was een te klein deel besmet met het virus. Deskundigen betwijfelden daarom of er een rechtstreeks verband bestond met Covid. 

Maar onlangs hebben Franse en Zwitserse onderzoekers geconcludeerd dat deze Covid-tenen in feite een symptoom zijn van een sterke aangeboren immuniteit tegen het coronavirus. "Men heeft meerdere gevallen van bevriezing gerapporteerd bij broers en zussen met Covid-19, wat wijst op een genetische aanleg. Interessant is dat alleen de familieleden met bevriezing een negatieve PCR-test hadden en geen antistoffen hadden", meldt de Zwitserse studie. Covid-tenen zouden dus een goed teken zijn. 

Tim Spector is een Brits epidemioloog en medeoprichter van de ZOE-applicatie, een applicatie die wordt gebruikt om gegevens te verzamelen over de symptomen van Covid-patiënten. In januari meldden Tim Spector en zijn team dat zij een toenemend aantal mensen met klachten aan de mond en tong hadden gezien die zich onder meer manifesteerden als witte vlekken of blaasjes. "Eén op de vijf mensen met Covid heeft minder gebruikelijke symptomen die niet op de officiële lijst van Public Health England staan zoals huiduitslag. We zien steeds meer Covid-tongen en vreemde Covid-zweren", luidde de tweet van de onderzoeker. 

Op de website van de studie ‘ZOE COVID’ staat het volgende: "Onderzoekers ontdekten dat een droge mond het meest voorkomende probleem is, gevolgd door smaakverlies (dysgeusie) en schimmelinfectie (orale spruw). Zij meldden ook veranderingen in het gevoel op de tong, spierpijn bij het kauwen, zwelling van de mond en zweren op de tong of de binnenkant van de mond en de lippen.”

Er zijn al verschillende hypothesen geformuleerd om deze Covid-tong en andere mondaandoeningen te verklaren: een direct effect van de ziekte (zoals hoesten of keelpijn), een immuunreactie op het virus, of een verhoogde gevoeligheid van besmette mensen voor schimmelinfecties van de mond, zoals spruw.