Meningitis: vaccinatie
dossier
Lees ook: Meningitis of hersenvliesontsteking: twee soorten
Lees ook: Meningitis: symptomen-risico-septicemie
Omwille van toenemende resistentie van meningokokken (en pneumokokken) tegen courante antibiotica wordt de preventieve aanpak steeds belangrijker.
1. Haemophylus influenza B.
Sinds 1993 zijn verschillende geconjugeerde Hib-vaccins in België beschikbaar. De vaccinatie wordt aanbevolen voor zuigelingen volgens richtlijnen vermeld in de Vlaamse vaccinatiekalender. De federale overheid en de Vlaamse en Waalse gemeenschap onderhandelen over het gratis beschikbaar stellen van het vaccin. In afwachting geldt een RIZIV-terugbetalingsregeling.
Lees ook: Basisvaccinatieschema voor kinderen 2007
Tabel : Vaccins tegen Haemophylus influenzae type b | |
Geconjugeerde vaccins | |
Act-Hib ® : | Aventis Pasteur MSD |
Hiberix ® : | SmithKline Beecham |
HibTiter ®: | Wyeth Lederle |
Aanbeveling | < 1 jaar: 4 dosissen (3, 4, 5 en 13 maanden) 1-5 jaar: 1 dosis |
2. Meningokokken
Meningokokken B
Er is geen vaccin dat bescherming biedt tegen de meest voorkomende vorm van meningokokken meningitis in België, met name meningitis van de serologische groep B.
Meningokokken C
Sinds begin 2001 is er een nieuw geconjugeerd vaccin tegen serogroep C op de markt. Het kost rond de 35€ per vaccinatie en het wordt nog niet terugbetaald.
Het vaccinatieschema hangt af van de leeftijd van de persoon : kinderen jonger dan een jaar moeten drie doses ontvangen, met minimum een maand interval, en de vaccinatie mag niet voor de leeftijd van 2 maanden beginnen. Voor kinderen ouder dan 12 maanden, adolescenten en volwassenen volstaat één enkele dosis.
In Engeland werd dit vaccin in 1999-2000 met succes gebruikt tijdens een grootschalige vaccinatiecampagne van alle kinderen tussen 2 maanden en 18 jaar (ziekteincidentie daalde met 75%). In België heeft de Hoge Gezondheidsraad heeft in een advies aanbevolen om alle jongeren tussen 1 en 19 jaar te vaccineren.
Omwille van de veranderde situatie in Vlaanderen heeft minister Vogels beslist geld vrij te maken voor vaccinatie tegen deze vrij gevaarlijke ziekte.
Meningokokken A, C, Y, W135
Er bestaat een tetravalent vaccin tegen de groepen A, C, Y, W135 maar dit is slechts doeltreffend vanaf tweejarige leeftijd. Dit vaccin wordt aanbevolen voor bepaalde reisbestemmingen.
Lees ook: Uitbreiding meningokokken C vaccinatie
Tabel : Vaccins tegen Neisseria meningitidis |
• Niet-geconjugeerde vaccins (meerdere serotypen) |
Mencevax® ACWY: SmithKline Beecham |
Meningovax® A+C: Aventis Pasteur MSD |
Aanbeveling: geen algemene aanbeveling, 1 dosis in geval van verhoogd risico (bescherming minstens 2 jaar) |
• Geconjugeerde vaccins (serotype C) |
Meningitec® : Wyeth Lederle |
Menivact® : Aventis Pasteur MSD |
Aanbeveling: < 1 jaar: 3 dosissen met interval van 1 maand >1 jaar: 1 dosis; |
3. Pneumokokken
• Er bestaat een vaccin dat wordt aanbevolen voor personen die ouder zijn dan 60 jaar of met een verminderde immuniteit. Het vaccin is niet werkzaam bij kinderen beneden 2 jaar.
• Een eerste geconjugeerd vaccin (met de 7 meest prevalente serotypen) dat wel kan worden gebruikt bij jonge kinderen kwam in februari 2000 op de markt in de Verenigde Staten, en werd recent geregistreerd voor de Europese Gemeenschap. Het vaccin biedt een beschermend vermogen van meer dan 90% tegen invasieve pneumokokkeninfecties veroorzaakt door de serotypen die in het vaccin vervat zitten. Bijkomend blijkt dit 34% te bedragen tegen pneumokokken otitis media (van dezelfde serotypen), en 11-73% tegen pneumonie (hoger naarmate het klinisch en radiografisch beeld meer indicatief is voor een pneumokokkeninfectie).
Dit geconjugeerde vaccin is momenteel nog niet op de markt in België en er bestaat nog geen aanbeveling om het geconjugeerde vaccin op te nemen in de Vlaamse vaccinatiekalender.
Lees ook: De pneumokok: een gevreesde bacterie
Tabel : Vaccins tegen Streptococcus pneumoniae |
• Niet-geconjugeerde vaccins (23 serotypen) |
Pneumovax® 23: Aventis Pasteur MSD |
Pneumune®: Wyeth Lederle |
Aanbeveling: volwassenen ouder 60 jaar en risicogroepen 1 dosis, met booster om de 6 jaar (om de 3-5 jaar voor risicogroepen) |
• Geconjugeerd vaccin (7 serotypen) |
Prevenar® Wyeth Lederle (in USA), nog niet in België |
Lees ook: Meningitis kennistest