Maagverkleining: leven na obesitaschirurgie

dossier

Het doel van obesitaschirurgie of bariatrische heelkunde (van het Griekse baros, wat 'gewicht' betekent) is het sterk en langdurig verlagen van het lichaamsgewicht. Uit vele studies is gebleken dat een dergelijke ingreep de grootste kans biedt op een succesvolle aanpak van de individuele patiënt met ernstige obesitas, en om de daarmee gepaard gaande gezondheidsproblemen (zoals diabetes, slaapapneu, hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten…) te verlagen. Gemiddeld verlies je met obesitaschirurgie 30 tot 40% van je lichaamsgewicht. In principe is dit gewichtsverlies definitief, maar bij veel patiënten ontstaat na verloop van tijd toch opnieuw gewichtstoename, vaak ten gevolge van verslechterende eetgewoontes en gebrek aan beweging.

Lees ook: Maagverkleining: voor wie?

Lees ook: Wat is een gastric bypass en hoe verloopt de operatie?

Hoeveel gewichtsverlies na obesitaschirurgie?

Tijdens de eerste 6 tot 9 maanden is het gewichtsverlies het grootst. Daarna gaat het vermageren trager maar houdt gemiddeld 12 tot 18 maanden aan. Daarna stabiliseert het gewicht. Hoe snel mag je afvallen? Tijdens de eerste paar maanden verlies je ongeveer een halve tot anderhalve kilogram per week. Dat kan schommelen van week tot week. 

• Indien je na de eerste paar maanden meer dan 1,5 kg per week afvalt, loopt er waarschijnlijk iets fout. Raadpleeg dan de chirurg. Er bestaat namelijk het gevaar van uitdroging, ondervoeding en spierafbraak. Te snel afvallen wordt veroorzaakt door te weinig eten en drinken of door te veel braken. 
• Het is normaal dat je gewicht af en toe een paar weken stabiel blijft tijdens het afvallen. Er is iets mis als je in het eerste jaar in een periode van drie maanden minder dan vijf kilogram afvalt. Dit betekent dat je te veel calorieën per dag binnenkrijgt.

De meeste patiënten bereiken een gewichtsverlies van 30 tot 40% van het overtollige gewicht (het aantal kilo’s boven het ideale gewicht), soms meer, soms minder. 

Lees ook: Maagverkleining door obesitaschirurgie of bariatrische heelkunde: de verschillende technieken

Het is belangrijk te beseffen dat je, ook na een bariatrische operatie, nooit echt een ideaal gewicht (een BMI onder 25) zult hebben. Vrijwel iedereen zal na de eerste jaren van afvallen weer wat aankomen. Dat is normaal. Het uiteindelijke resultaat van het gewichtsverlies na tien jaar is na een gastric bypass operatie ongeveer een kwart tot een derde van je gewicht van vóór de operatie. De oorzaak van het langzaam aankomen in gewicht is dat je langzaam maar zeker gaat wennen aan de nieuwe manier van eten. Het gewichtsverlies is meestal wel voldoende om de kwaliteit van je leven te verbeteren. Uiteindelijke bedoeling van een bariatrische operatie zou moeten zijn dat je de rest van je leven een BMI van minder dan 35 behoudt. Niet alleen gewichtsverlies telt Het succes van een maagverkleining moet niet alleen beoordeeld worden op het bekomen (over)gewichtsverlies, maar ook op de positieve gezondheidseffecten (diabetes type 2, cholesterol, hoge bloeddruk, slaapapneu, d.w.z. het tijdelijk ophouden van de ademhaling tijdens het slapen). 

Lees ook: Welke risico’s zijn verbonden aan vermageringsoperatie (gastric bypass)?

Maagverkleining: risico’s en complicaties

Zoals aan elke operatie zijn ook aan een bariatrische ingreep risico’s verbonden en kunnen er complicaties optreden.

Naar schatting komen in 10% van de gevallen complicaties voor, maar in slechts 3 à 5% is sprake van een ernstige complicatie. Het risico op complicaties verschilt volgens het type ingreep en je eigen toestand.Alle ernstige of minder ernstige complicaties van een operatie hebben zwaardere gevolgen bij patiënten met overgewicht dan bij patiënten zonder overgewicht.

• Als je een gastric bypass hebt ondergaan, kan je jaren later nog last krijgen van dumping. Dit gebeurt als je te snel en/of te veel calorierijk eet of drinkt. Je wordt dan duizelig, misselijk en je begint te zweten.
• Als gevolg van het snelle afvallen loop je een verhoogd risico op galstenen.
• De maag staat meer onder druk (vooral na een gastric sleeve), waardoor je sneller last van brandend maagzuur krijgt.
• De kans op een maagzweer is groter. Daarom moet je de eerste maanden na de operatie maagzuurbeschermers slikken.
• Soms ontstaat littekenweefsel of een littekenbreuk, wat kan leiden tot een darmafsluiting of darmverstrengeling.
• De maag of de overgang van maag naar darm kan zich als gevolg van littekenweefsel vernauwen. Daardoor zakt het eten niet goed, en moet je mogelijks overgeven.
• Je kan een tekort aan vitaminen en mineralen krijgen, doordat je veel minder eet of als de darmen de voedingsstoffen niet goed meer opnemen.
• De opname van geneesmiddelen via het maag-darmkanaal wijzigt na bariatrische heelkunde. Het is daarom van belang om elke arts die je raadpleegt steeds in te lichten over de operatie.
• Aangezien je veel gewicht verliest, kan je last krijgen van een huidoverschot. Een plastisch chirurg kan dit verhelpen.
• Overlijden als gevolg van complicaties na langere tijd komt zeer zelden voor.

Lees ook: Mini gastric bypass: minder complicaties, meer voordelen en goedkoper

Herstel na de operatie

• Eten/drinken: Na de operatie begin je met drinken. Je kan voorzichtig beginnen met eten. Als dat goed gaat, kan je snel weer wat meer eten.
• Douchen: Je mag de dag na de operatie weer douchen. Als de wondjes dicht zijn, mag je weer in bad.
• Bewegen: Het is belangrijk dat je beweegt na de operatie. Fietsen of een stukje lopen mag na een paar dagen. De eerste vier weken kan je nog geen zware dingen tillen of zwaar huishoudelijk werk doen, zoals dweilen en stofzuigen. Je kan ook nog geen krachttraining doen.

Lees ook: Mag je zwanger worden na een maagverkleining?

• aanhoudende koorts van meer dan 38 °C
• bloedingen of aanhoudend wondvocht uit een van de operatiewonden
• toenemende zwelling van de buik
• toenemende pijn
• niet kunnen eten en/of drinken
• aanhoudende misselijkheid
• aanhoudend braken
• hevige, bloederige of blijvende diarree
• aanhoudende hoest of ademhalingsmoeilijkheden.

Leven na een maagverkleining

• In de eerste maanden zal je geregeld op controle moeten bij de chirurg, je huisarts en diëtist. Nadien zal je meestal jaarlijks een controle ondergaan. Nazorg is levenslang aanbevolen.
• De operatie alleen zal niet volstaan om blijvend gewicht te verliezen. Je zal dit gewichtsverlies enkel verkrijgen en behouden als je je hele leven lang je eetgewoonten aanpast, een strikt dieet volgt, en voldoende beweegt.

Lees ook: Mijn ervaring met een gastric bypass: Anouk vertelt

Plastische chirurgie na maagverkleining

• Een plastische operatie is pas mogelijk als je niet meer afvalt en je gewicht al enige tijd stabiel is, dus meestal pas één jaar na de bariatrische operatie.
• Indien je rookt, wordt aangeraden om 3 à 4 maanden voor de ingreep te stoppen. Roken veroorzaakt doorbloedingsproblemen wat de kans op wondinfectie verhoogt en de wondheling bemoeilijkt met minder mooie littekenvorming tot gevolg.
• Bij elke plastische operatie blijft er een soms groot litteken over. De chirurg zorgt er wel voor dat dit zo weinig mogelijk zichtbaar is.
• De duur van de ziekenhuisopname hangt af van het type ingreep.
• Reken op een werkonbekwaamheid van 2 tot 6 weken, afhankelijk van het type werk en het type ingreep.
• Informeer vooraf bij je ziekenfonds en/of private ziekteverzekering of deze ingrepen worden terugbetaald.