Ziekenhuisfactuur ontspoort voor duizenden Belgen

nieuws

Jaarlijks betalen 10.000 Belgen meer dan 5.000 euro voor verzorging in een ziekenhuis. 760 patiënten betaalden zelfs meer dan 10.000 euro. Dit soort hoge facturen komen vooral voor bij heelkundige operaties waar de arts zwaar doorrekent op erelonen en waar dure, niet-terugbetaalde materialen gebruikt worden. Eén patiënt op de zes betaalt meer dan 1.000 euro, dat zijn 260.000 Belgen. Eén patiënt op de 25 betaalt meer dan 2.000 euro. Dat blijkt uit de jaarlijkse ziekenhuisbarometer van de CM (.pdf) op basis van 2 miljoen ziekenhuisfacturen.

Er is ook goed nieuws: dankzij de overheidsmaatregelen is de prijs van een ziekenhuisopname stabiel gebleven in 2011.

• Gemiddeld kost een opname in een eenpersoonskamer 1.312 euro.
Dit dankzij de daling van de kost van het materiaal, maar de ereloonsupplementen blijven stijgen. Over de periode van 2004 tot 2011 noteren we een jaarlijkse stijging van 5,4% van de ereloonsupplementen bovenop de inflatie. Ereloonsupplementen vormen bij uitstek een probleem op de materniteit. Zij veroorzaken een enorme variatie in de factuur. Je betaalt voor een bevalling van 800 tot 2.800 euro, afhankelijk van het ziekenhuis.

• Wie in een kamer van twee of meer personen verblijft, betaalt zelfs 10 euro minder dan in 2010, namelijk 295 euro.

De stabilisatie van de factuur is te danken aan de betere terugbetaling van materialen (bv. overbruggingen voor bloedvaten uit kunststof, vijzen), maar bij eenpersoonskamers wordt dit effect teniet gedaan door de hogere ereloonsupplementen.

Deze gegevens worden bevestigd door een gelijkaardige ziekenhuisbarometer van het Socialistisch Ziekenfonds Bond Moyson.

Daaruit blijkt ondermeer:
• In een eenpersoonskamer betaal je gemiddeld 1.301 euro tegenover 354 euro in een tweepersoonskamer en 236 euro in een gemeenschappelijke kamer.

• De patiënt betaalde in 2011 gemiddeld 450 euro uit eigen zak. Achter dit gemiddelde gaan evenwel reusachtige verschillen schuil, al naargelang de kamerkeuze, het statuut van de patiënt, de regio van opname en het ziekenhuis zelf. In Oost-Vlaanderen betaalt de patiënt gemiddeld zelfs 502 euro.

• Momenteel zijn er nog 17 ziekenhuizen die ereloonsupplementen in gemeenschappelijke en tweepersoonskamers aanrekenen. Bijna de helft hiervan staat op rekening van één ziekenhuis.

• Voor wat betreft eenpersoonskamers houdt meer dan de helft van de ziekenhuizen zich aan een maximum ereloonsupplement van 100 percent van het conventietarief, maar zijn er evengoed ziekenhuizen die tot 400 percent vragen.

• Gemiddeld bedraagt het kamersupplement 41,02 euro, in Oost-Vlaanderen is dat 33,68 euro. Voor de ereloonsupplementen is het gemiddelde 156,76 euro. In de Oost-Vlaamse ziekenhuizen is dat gemiddeld 145,31 euro.

Vier risicofactoren
Vier risicofactoren kunnen de rekening serieus opdrijven. Via een nieuwe online module kunnen mensen prijsbewuste keuzes maken.

1. U kiest voor een eenpersoonskamer in een ziekenhuis dat buitensporige ereloonsupplementen aanrekent. Sommige ziekenhuizen rekenen 200 tot 400 procent ereloonsupplementen aan, met andere woorden het dubbele of het vierdubbele van het officiële tarief.

2. U kiest voor een tweepersoonskamer of gemeenschappelijke kamer in een ziekenhuis dat nog ereloonsupplementen aanrekent. Zeventien Belgische ziekenhuizen doen dat nog, de andere 98 niet. De regering heeft
echter het plan opgevat op deze ereloonsupplementen te verbieden vanaf 1 januari 2013.

3. U hebt een aandoening waar u veel geneesmiddelen voor moet nemen die niet terugbetaald worden door de ziekteverzekering. Bijvoorbeeld pijnstillers. 5 procent van de patiënten betaalt voor medicatie meer dan 100 euro, 1 procent meer dan 1.000 euro.

4. Uw arts gebruikt voor de ingreep materiaal dat niet terugbetaald wordt door de ziekteverzekering Deze kost is op een jaar tijd gestegen met 37 procent.

Tips voor patiënten

CM raadt mensen aan om prijsbewuste keuzes te maken. Zo is de keuze van arts, ziekenhuis en kamertype erg bepalend voor de eindfactuur. Daarbij kan de nieuwe ziekenhuismodule op de CM-website helpen . Mensen kunnen daarmee de prijzen van alle Belgische ziekenhuizen vergelijken.

• Kies kostenbewust of u een eenpersoonskamer of een gemeenschappelijke kamer wenst. Informatie over de kost van de verschillende kamertypes vindt u op de
opnameverklaring die u wordt voorgelegd ten laatste op het moment van de opname. U kan de opnameverklaring ook vooraf opvragen.

• Vraag uw arts te schatten wat de kost van het medisch materiaal zal zijn. Bij een heelkundige ingreep kan de kost van het medisch materiaal (implantaten of hechtmiddelen die in het lichaam blijven) hoog oplopen.

• Vergelijk ziekenhuistarieven en pas uw keuze van ziekenhuis aan voor zover dat mogelijk is.

• Vraag naar de tarieven van de ‘diverse kosten’ (televisie, telefoon, internet, maaltijd voor de begeleidende partner of ouder… ).

• Leg uw factuur voor aan uw ziekenfonds vooraleer te betalen. Zij kunnen u uitleg geven over de inhoud van uw factuur en nagaan of er geen fouten of onwettige aanrekeningen in staan.

Via www.socmut.be/ziekenhuisbarometer kan iedereen nagaan wat de gemiddelde patiëntenfactuur is voor 12 veel voorkomende ingrepen in de verschillende ziekenhuizen van het land. Het gaat om een besnijdenis, een bevalling, een curettage, een heupprothese, een liesbreukoperatie, een keizersnede, een knieprothese, een meniscusoperatie, het vrijmaken van een handwortelkanaal, de wegname van een appendix, de wegname van een galblaas en een prostaatoperatie.

Oproep tot maatregelen

CM roept de regering op om een aantal maatregelen te nemen.

• Beperk de ereloonsupplementen in eenpersoonskamers
De ereloonsupplementen in eenpersoonskamers kennen sinds 2004 elk jaar een forse stijging. Het veel gehoorde argument dat deze supplementen nodig zijn om het ziekenhuis mee te financieren wordt in twijfel getrokken door de vaststellingen dat:
- veel ziekenhuizen financieel goed draaien met een beperking op de ereloonsupplementen tot 100 procent;
- de ziekenhuizen in 2011 een groter stuk van het honorarium afstaan aan de artsen dan in 2010.

We dreigen terecht te komen in een klasse-geneeskunde, met enerzijds ziekenhuizen met een kwalitatief sterk en goed betaald medisch korps en vooral veel luxe-suites voor de patiënten.
Anderzijds zijn er dan ziekenhuizen die betaalbaar zijn, maar moeten vechten om de artsen te houden, voldoende attractief te blijven voor de patiënten en financieel rond te komen.
Ziekenhuizen, die met overheidssubsidies gebouwd worden, die voor de verzorging van de patiënten worden gefinancierd, en waar artsen werkzaam zijn wiens prestaties in grote mate worden terugbetaald door de sociale zekerheid, moeten medische zorg aanbieden die voor iedereen gelijk is en voor iedereen betaalbaar blijft.

Een beperking van de ereloonsupplementen in eenpersoonskamers tot 100% zou de opwaartse kostenspiraal tegenhouden en oneerlijke concurrentie vermijden door ziekenhuizen die op meer gegoede patiënten en duurder betaalde artsen mikken.
Zeker voor bevallingen, waarbij de ouders meestal voor eenpersoonskamer kiezen, dringt deze beperking zich op. Ereloonsupplementen vormen er in sommige ziekenhuizen een reëel financieel risico.

• Verbied de ereloonsupplementen in kamers voor twee of meer personen
In de meeste algemene ziekenhuizen in België rekenen artsen geen ereloonsupplementen aan patiënten in kamers voor twee of meer personen. In zestien ziekenhuizen wel. Deze kleine groep van ziekenhuizen en artsen ontnemen de patiënten de mogelijkheid om zonder grote financiële zorgen opgenomen te worden in het ziekenhuis. CM betreurt dit en pleit ervoor om deze ereloonsupplementen af te schaffen, zoals voorzien in het regeerakkoord.

• Zorg voor een correcte en transparante financiering van de ziekenhuiswerking
De stijgende ereloonsupplementen wijzen op de steeds hogere looneisen van sommige artsen. Sommige specialisten verkiezen vaak in een privépraktijk buiten het ziekenhuis aan de slag te gaan waar zij de minst complexe behandelingen aanbieden en vrij hun honorarium kunnen bepalen. In het ziekenhuis daarentegen wordt een deel van de honoraria ingeschakeld in de algemene werkingsmiddelen van het ziekenhuis. Dit alles maakt het moeilijk voor deziekenhuisbeheerder om een streng verloningsbeleid aan te houden naar de artsen toe. Een transparante financiering van de ziekenhuizen waarin het nationaal betaalde ‘budget van de financiële middelen’ beter de infrastructuur dekt zou deze oneerlijke concurrentie die de looneisen omhoog jaagt, tegengaan.

• Gebruik de budgetten voor implantaten efficiënt
Implantaten en medisch materiaal worden steeds beter terugbetaald. Deze sector is dan ook in volle uitbreiding en het is belangrijk om de budgetten voor implantaten op peil te houden. Om de budgetten voor implantaten optimaal te benutten pleit CM ervoor om het klein medisch materiaal (vb. endoscopisch materiaal) niet meer aan te rekenen aan de patiënt maar te financieren met de globale werkingsmiddelen van het ziekenhuis. Dit kan het kostenbewustzijn stimuleren bij de keuze van het type materiaal.

• Solidariseer de niet-terugbetaalde geneesmiddelen
CM pleit voor het solidariseren van de kost voor niet-terugbetaalde geneesmiddelen door het aan te rekenen bedrag vast te leggen op 31 euro per patiënt per opname. Deze vorm van forfaitarisering zou de grote variatie tussen patiënten van de toegediende geneesmiddelen kunnen beperken. Het zou de ondraaglijk hoge kost voor enkele patiënten met een uitzonderlijke medicamenteuze behandeling solidair verdelen over een veel grotere groep.

• Garandeer een patiëntenfactuur van maximaal 200 euro
Indien ereloonsupplementen afwezig zouden zijn in kamers voor twee of meer personen, medisch materiaal beter zou terugbetaald worden en niet-terugbetaalde geneesmiddelen gesolidariseerd zouden worden, dan moet het mogelijk zijn de factuur voor de patiënt in een twee- en meerpersoonskamer te beperken tot 200 euro. In 2011 hadden 40% van de opnames in twee- en meerpersoonskamers, of zo’n 538.000 opnames, een factuur hoger dan 200 euro.