Hyperemesis gravidarum: extreme misselijkheid en overgeven tijdens de zwangerschap

dossier

75 tot 80% van de zwangere vrouwen heeft last van misselijkheid en overgeven. In 1-3% van de gevallen zijn de symptomen zo ernstig dat ze kunnen leiden tot aanzienlijk gewichtsverlies en uitdroging bij de aanstaande moeder. Deze aandoening wordt hyperemesis gravidarum genoemd. 

Lees ook: Wat kan je doen tegen zwangerschapsmisselijkheid en braken?

Symptomen van HG

De symptomen van HG treden meestal op tussen 4-6 weken zwangerschap en kunnen een piek bereiken tussen 9-13 weken. De meeste vrouwen krijgen enige verlichting tussen week 14-20, hoewel tot 20% van de vrouwen gedurende de rest van hun zwangerschap zorg nodig kan hebben voor hyperemesis. 

Tekenen en symptomen van hyperemesis gravidarum zijn:


In tegenstelling tot ‘gewone’ zwangerschapsmisselijkheid, waarbij overgeven niet altijd voorkomt, is er bij HG sprake van ernstig braken, waarbij je helemaal geen voedsel kan binnenhouden. De misselijkheid gaat ook niet over rond 12 weken zwangerschap, wat doorgaans wel het geval is.

Lees ook: Is een lage bloeddruk tijdens de zwangerschap gevaarlijk?

Waarom hebben sommige zwangere vrouwen last van misselijkheid?

123-vr-zw-misselijk-nausea-01-19.png
Of een zwangere vrouw last heeft van misselijkheid hangt samen met haar gevoeligheid voor een hormoon dat door de foetus wordt geproduceerd: het GDF15-eiwit. 

"We weten nu dat vrouwen ziek worden tijdens de zwangerschap wanneer ze worden blootgesteld aan hogere niveaus van het hormoon GDF15 dan normaal", aldus Marlena Fejzo, onderzoeker aan het Centre for Genetic Epidemiology van de University of Southern California. Samen met haar team ontdekte ze dat de ernst van de symptomen rechtstreeks gelinkt was aan de hoeveelheid hormoon waaraan een vrouw voor de zwangerschap was blootgesteld en met de hoeveelheid hormoon die door de foetus werd geproduceerd. 

Lees ook: Aanhoudende misselijkheid: oorzaken en wat te doen?

Wat is de oorzaak van misselijkheid en hyperemesis gravidarum?

De wetenschappers slaagden erin om bij vrouwen die lijden aan hyperemesis gravidarum een zeldzame mutatie te identificeren in het gen dat codeert voor GDF15. Deze mutatie veroorzaakt abnormaal lage niveaus van het hormoon in het hele lichaam vóór de zwangerschap. Eenmaal zwanger en blootgesteld aan het GDF15-eiwit, lopen deze vrouwen dus een groter risico op hyperemesis gravidarum. Tenzij de foetus ook de GDF15-mutatie met een laag niveau erft, in dat geval is er net minder kans om hyperaemesis gravidarum te ontwikkelen.

Lees ook: Misselijk tijdens de zwangerschap: meer kans op een meisje?

Behandeling hyperemesis gravidarum

Vrouwen met HG krijgen momenteel dieetaanpassingen, rust en maagzuurremmers voorgeschreven. In ernstige gevallen wordt de aanstaande mama opgenomen in het ziekenhuis om vocht en voeding toegediend te krijgen. 
Sommige vrouwen hebben baat bij kruiden (gember of pepermunt) of hypnose, en ook acupressuur kan helpen. Het drukpunt om misselijkheid te verminderen bevindt zich in het midden van de binnenpols, op drie vingerlengtes afstand van de polsplooi en tussen de twee pezen. Zoek het punt op en druk er stevig op, één pols tegelijk gedurende drie minuten. 

Maar er is misschien wel hoop voor de toekomst, want Marlena Fejzo en haar team gaan nu proberen vast te stellen of blootstelling van vrouwen aan GDF15 vóór de zwangerschap hen kan voorbereiden op hoge niveaus van het hormoon in kwestie zodra ze zwanger worden, en zo het begin van de symptomen van hyperemesis gravidarum kan verminderen. Metformine, een geneesmiddel dat wordt voorgeschreven om de GDF15-spiegels te verhogen, zou kunnen worden gebruikt bij patiënten met een voorgeschiedenis van de ziekte.

Een andere hoop ligt in een behandeling die zou voorkomen dat het GDF15-eiwit zich bindt aan receptoren in de hersenen van patiënten die lijden aan hyperemesis gravidarum. Verschillende van deze medicijnen worden al klinisch getest voor cachexie (een complexe stofwisselingsziekte die leidt tot extreem gewichtsverlies) en voor kankerpatiënten die lijden aan misselijkheid en braken.

Lees ook: Hoe weet je of je zwanger bent van een tweeling?

Bronnen:
https://www.nature.com
https://keck.usc.edu
https://www.eurekalert.org
https://americanpregnancy.org

auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: januari 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook
volgopinstagram