Curettage: verloop van de operatie en herstel

dossier Een curettage is een kleine gynaecologische ingreep die dient om een diagnose te stellen bij bepaalde klachten of om miskraamweefsel uit de baarmoeder te verwijderen. Meestal wordt er onderzocht waarom je abnormaal bloedverlies hebt. Een andere benaming is 'dilatatie en curettage' of kortweg 'D & C'. Een curettage is een vaak uitgevoerde operatie bij de vrouw.

Betekenis

Lees ook: Endometriose: 'Menstruatiepijn bij jonge meisjes is niet normaal.'

Redenen voor een curettage

Sterk of onregelmatig bloedverlies
Het kan gaan om te hevig bloedverlies tijdens de menstruatie, om bloedverlies tussen twee menstruaties in, of om bloedverlies terwijl er geen sprake kan zijn van een menstruatie.

Lees ook: HMB: Hevig menstrueel bloedverlies

Poliepen
Poliepen zijn goedaardige slijmvliesgezwellen of tumoren. Ze kunnen een oorzaak zijn van hevig bloedverlies of tussentijds bloedverlies. Vaak puilen ze uit in de baarmoederholte. Poliepen kunnen soms vrij groot worden. Net zoals de fibromen kunnen deze woekeringen leiden tot abnormale maandstonden. Tijdens een curettage worden de poliepen losgemaakt en uit de baarmoeder verwijderd.

Lees ook: Myomen, vleesbomen, fibromen: goedaardige gezwellen in de baarmoederwand

Vleesbomen
'Fibromen, myomen, fibromyomen en vleesbomen' zijn allemaal synoniemen. Het zijn goedaardige woekeringen van bindweefsel. Ze kunnen hevig bloedverlies veroorzaken.

Lees ook: Myomen, vleesbomen, fibromen: goedaardige gezwellen in de baarmoederwand

Incomplete miskraam
Als dit weefsel niet wordt verwijderd, stopt het bloedverlies ook niet. Ook kunnen er infecties in de baarmoeder ontstaan.

Lees ook: Een miskraam of bloedverlies in de eerste maanden

Na de bevalling
Na een bevalling blijft soms een deel van de moederkoek of de vliezen in de baarmoeder achter. Als die weefselresten in de baarmoeder blijven zitten, kunnen ze ook voor een ontsteking zorgen.

Baarmoederslijmvlieskanker
Kwaadaardige tumoren van het endometrium komen voornamelijk voor bij oudere vrouwen en leiden meestal tot bloedverlies na de menopauze. Het is belangrijk de diagnose van een dergelijke kwaadaardige tumor zo vroeg mogelijk te stellen. Daarom zal bij bloedverlies na de menopauze bijna altijd een curettage aangeraden worden.

De ingreep

De gynaecoloog maakt hierbij gebruik van een 'curette'. Dit is een metalen instrument dat op een dunne, lange lepel lijkt.
Tijdens een curettage verwijdert men zowel fragmenten van het endometrium als andere weefselresten die zich in de baarmoeder bevinden. Om een curette via de baarmoederhals in de baarmoeder te krijgen, moet de baarmoederhals eerst geopend of 'gedilateerd' worden. Daarom noemt men deze procedure 'dilatatie en curettage'.
Een D&C kan onder plaatselijke of algemene verdoving uitgevoerd worden in het ziekenhuis. Van een curettage ondervind je weinig ongemakken, je houdt er geen littekens aan over en je bent snel weer op de been.

Voorbereiding
Afhankelijk van je leeftijd zal de gynaecoloog je bloed laten onderzoeken en een elektrocardiogram nemen. Eventueel wordt er ook een foto van je longen genomen en kan je vooraf met de anesthesist over de verdoving spreken.
In overleg met je gynaecoloog wordt de dag van opname beslist. Je mag gewoonlijk dezelfde dag weer naar huis gaan. Probeer op voorhand regelingen te treffen zodat je thuis rustig kunt herstellen.
Bij een algemene verdoving moet je ervoor zorgen dat je de dag van de operatie nuchter bent. Dit houdt in dat je vanaf middernacht niets meer mag eten, drinken of roken. Het is belangrijk dat je maag leeg is. Met een volle maag kan je bij het begin van de operatie of achteraf bij het ontwaken beginnen braken en je verslikken. De verpleegkundige zal je schaamhaar gedeeltelijk wegscheren. Je krijgt een infuus om vocht en eventueel medicijnen toe te dienen. Voor je in je bed naar de operatiezaal gebracht wordt, moet je een operatiehemd aantrekken. Een kunstgebit of contactlenzen moet je uitdoen. Tijdens de operatie mag je ook geen haarspelden, juwelen of make-up dragen.

Lees ook: Waarom moet je nuchter zijn voor een operatie en wat houdt dat in?

Verdoving
Een curettage kan uitgevoerd worden onder lokale, epidurale of algemene verdoving. Over het algemeen is een dagopname wenselijk.
Meestal gebruikt men een lichte algemene verdoving of narcose. Bij de lichte narcose dient de anesthesist via het infuus het verdovende middel toe. De anesthesist zal een masker over je mond en neus zetten waarlangs je zuurstof krijgt. Je zal snel suf worden en in slaap vallen. Terwijl je slaapt, brengt men een buisje in je luchtpijp om je te beademen.
Soms wordt de ingreep onder plaatselijke verdoving verricht en hoogstzelden word je epiduraal verdoofd.
Als je verdoofd bent, word je net zoals bij een gynaecologisch onderzoek in beensteunen geplaatst. De vagina en de baarmoedermond worden ontsmet om infecties te voorkomen.

Lees ook: Wat kan er mislopen bij een verdoving of anesthesie?

De operatie zelf
De gynaecoloog plaatst eerst een speculum om de baarmoederhals te zien. De opening van de baarmoederhals wordt stapsgewijs verbreed. Men gebruikt daarvoor metalen staafjes met een steeds grotere diameter. Als de baarmoederhals voldoende geopend is, brengt de gynaecoloog een curette in de baarmoederholte en neemt met dit scherp lepeltje weefselstalen van de binnenkant van de baarmoeder. Het verwijderde slijmvlies wordt in het laboratorium onder de microscoop onderzocht. Na de operatie bouwt de baarmoeder snel opnieuw een intacte slijmvlieslaag op. De hele ingreep duurt maar enkele minuten.
Bij een miskraam moeten er grotere weefselresten uit de baarmoederholte verwijderd worden. Daarvoor gebruikt men een smalle buis uit kunststof die net als een gewone curette in de baarmoederholte gebracht wordt. Via een zuigsysteem wordt het miskraamweefsel verwijderd zonder de baarmoederwand te kwetsen.

Lees ook: Een miskraam: hoe verwerk je het en hoe ga je er mee om?

Na de operatie
Bij een lichte narcose ben je snel terug wakker na de ingreep. In de ontwaakkamer word je enkele uren geobserveerd tot de verdoving uitgewerkt is. Als er geen complicaties zijn, mag je dezelfde dag weer naar huis.
Na een algemene verdoving heb je soms even last van keelpijn door het buisje dat tijdens de operatie in de luchtpijp werd geplaatst. Vaak ben je misselijk en soms moet je ook overgeven. Het infuus blijft aanwezig tot deze klachten verdwenen zijn en je voldoende kunt drinken.
Na een narcose rijd je best niet zelf met de wagen. Zorg ervoor dat iemand je naar huis kan brengen.

Herstel

Over het algemeen kan je al na een tweetal dagen je gewone activiteiten hervatten. Het is normaal dat je na een D&C nog een week wat bloedverlies hebt. Bij buikpijn of krampen kan een pijnstiller helpen. Je mag zowel tampons als gewoon maandverband gebruiken. Je mag een bad nemen. Zodra het bloedverlies begint te verminderen, mag je ook vrijen.
Het is moeilijk te voorspellen wanneer je eerstvolgende maandstonden na de ingreep zullen optreden. Dat hangt af van de reden voor de curettage. Na iedere operatie wordt een afspraak gemaakt voor een controleonderzoek. Als er tijdens de operatie weefsel is weggehaald, krijg je dan ook de uitslag van het weefselonderzoek. De gynaecoloog zal met jou bespreken of verdere controle of behandeling nodig is.

Lees ook: Een miskraam en buitenbaarmoederlijke zwangerschap is vaak een blijvend trauma

Complicaties

Een curettage is een kleine ingreep die heel vaak uitgevoerd wordt. Een operatie houdt echter altijd bepaalde risico's in. Gelukkig zijn ernstige complicaties zeldzaam.

• De meest frequente verwikkeling is een perforatie van de baarmoederwand. Hierbij is de curette per ongeluk doorheen de baarmoederwand gegaan. Dit lijkt ernstiger dan het is want bijna alle perforaties helen spontaan. Als de gynaecoloog een perforatie vermoedt, zal hij of zij meestal de ingreep stoppen. In sommige gevallen moet dan een nieuwe curettage gepland worden.
  
• Bij elke operatie treedt littekenvorming op. Ook bij operaties in de baarmoeder kunnen littekens ontstaan in de vorm van verklevingen in de baarmoeder. Dit noemt men het syndroom van Asherman. Deze complicatie is zeer zeldzaam. In ernstige gevallen kan het menstruatiebloed ten gevolge van de verklevingen niet naar buiten. Er kunnen dan ook vruchtbaarheidsproblemen zijn daar er geen innesteling kan plaatsvinden.
  
  
  

Neem contact op met je gynaecoloog als je last hebt van toenemende buikpijn, koorts, een bloeding of een afscheiding met een onaangename geur.
De vagina, baarmoeder of buik kunnen bij een curettage door bacteriën besmet worden. Dit is zeer uitzonderlijk. Een infectie zal vooral voorkomen bij miskramen waarbij afgestorven weefsel reeds langere tijd in de baarmoeder aanwezig is.

Lees ook: Welke anticonceptie kunt u gebruiken na een abortus of miskraam?